*** Our readers contribute with information about possible burial sites…
Stories from the Kyrenia Boghazi…
Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Tel: 99 966518
One of my Turkish Cypriot readers had a chance to speak with someone who had stories from the area of Kyrenia Boghazi…
He would pass on to me the information he had gathered from one of his acquaintances…
"I found out about several stories in the Kyrenia Boghazi area" he says… "According to a person I know, there was a temporary hospital set up by the military in the area of Kyrenia Boghazi… These were tents… There was also a small hospital in the Kyrenia Boghazi that belonged to the Turkish Cypriot soldiers… In 1974, as he had found out from someone who buried them there, they used to gather all those who had died during the war in 1974 in the area of that "Sahara Hospital". And he claimed that some of them were buried in the area of that "Sahara Hospital". According to what he was told by the person who had buried them, they had dug a big hole and buried some dead persons in that area. At that time there were no buildings around and "Sahara Hospital" was not a proper building but tents set up by the military out of necessity to treat the wounded persons in the war in those days…
The person who supposedly had buried them told my reader's acquaintance that they were burying them there out of necessity – due to the decomposition of the bodies, they had no choice but to bury them immediately…"
All those who had been wounded and who died in the area would be taken to these two places: The hospital of the Turkish Cypriot soldiers and the "Sahara Hospital" which were tents actually – those who needed very urgent care would be sent either to Nicosia or to Adana for treatment.
Later on throughout the years, this area which had included the "Sahara Hospital" would be developed. This place while going from Nicosia to Kyrenia, was to the left side of the road…
I investigated this piece of information and some of my readers from the Kyrenia Boghazi area told me that those who were killed in the war were first being buried in the first 10-15 days at the Aghirdagh cemetery… That around 100-150 Turkish Cypriots and Turkish soldiers were buried at the Aghirdagh cemetery. So after around 20 days, they opened an area which is now the Martyrs' Cemetery at the Kyrenia Boghazi and started burying those killed in the war there… And after some time, they would exhume those who buried in Aghirdagh and carry the remains to rebury them at the Boghazi Martyrs' Cemetery…
One of my readers from Boghazi told me that they were burying the Turkish Cypriots and Turkish soldiers at the Martyrs' Cemetery they had created in those days but he had heard that they had buried some Greek Cypriots further up, above the northeastern area…
In the past some of my readers had in fact shown some possible burial sites around the Boghazi Military Cemetery, to the northeastern part above it. The CMP did some exhumations in the military area of Kyrenia Boghazi and they found some remains but I believe this area could be investigated further by CMP… We don't know if this new information about possible burials near the hospitals are true or not – I have written to the 3 members of CMP and their assistants and coordinators so that they can investigate further and see if this is true or not.
FINDING CLOTHES AND REMAINS BY THE SIDE OF THE ROAD…
My reader has information about another possible burial site, to the right side of the road as you are going from Nicosia to Kyrenia… While his acquaintance was doing his military service in the Kyrenia Boghazi around the years 1985-87, one day, one of his commanders ordered him to flatten an area which was an empty plot… This was next to a road close to the Martyrs' Cemetery… Because it was soft soil, it would become muddy and his commander wanted to do training in that area, hence the order to flatten it… So my reader's acquaintance would bring a bulldozer with a driver… But as soon as the bulldozer started working, they saw some clothes and some remains. The acquaintance of my reader told the bulldozer operator to stop. He saw the clothes and the remains… He told the bulldozer operator to dig a bit further to see what there is there, and again they would encounter some clothes and some remains. Soon the first sergeant who saw them digging there, came running and said, "Do what you like in other places, but don't touch this area…"
According to the acquaintance of my reader, when the Turkish paratroopers were landing from planes, they had begun to go towards Dikomo and a group of 20-30 Greek Cypriot soldiers tried to run away from Dikomo… Supposedly this was the group who were killed in the fighting and buried there… We do not know if this information is correct or not – it needs to be investigated by the Cyprus Missing Persons' Committee…
The acquaintance of my reader told my reader that they flattened the area after the first sergeant told them to stop and left it like that, without touching it further… The bulldozer operator who had also been doing his military service in the Kyrenia Boghazi, after completing his military service would die in a traffic accident…
As I said, I have written in detail to the CMP so that they can investigate this area further…
KYRENIA BOGHAZI ROAD…
An old man from Geunyeli also had some information about 1974… He told this to one of my readers and my reader passed it on to me. The old man said:
"In 1974, there was heavy fighting during the war around here… We were at the Kyrenia Boghazi road… There were around 8 Greek Cypriot soldiers who were coming towards Boghazi and during the fight, they were shot and killed. Then we sent news to our unit commander that there were 8 Greek Cypriot soldiers killed in the war and asked our commander what to do with the bodies… He instructed us to bury them somewhere in the area… We dug a big hole under a tree and buried them there… They too were humans… This was the war time: Either you shot or they would shoot you… Or you would think that they could go inside Geunyeli and might kill your family… I feel sad thinking of all this… So many people from both communities died in the war, not only in 1974 but in 1963-64, as well as during the conflicts in 1956- 57 and 58… Instead of sharing this island amongst us and living in peace, we fought… I am now 85 years old and I do not have too many years to live on this earth… I will die, like everyone else… Will this conflict among our communities end? I have not seen the end but I hope that my children and my grandchildren will see it end so that there will be peace and no more war or conflict or killings or mass burials on this beautiful island... I feel very sad and I have never recovered from sadness in my life after all these conflicts... I will pass away with my hope lingering for peace and reconciliation on this island…"
I suspect that this information had been shared with the Cyprus Missing Persons' Committee some years ago and that upon digging somewhere in that area that the old man is mentioning, they did find the remains of 8 Greek Cypriot soldiers… But of course I am not 100% sure… I hope that the Cyprus Missing Persons' Committee will investigate this to see if they have already dug this area where supposedly 8 Greek Cypriot soldiers were buried or not… I have notified CMP about this piece of information so that they can investigate further.
I thank my readers for bringing all this information to me to share with the Cyprus Missing Persons' Committee and my readers… I appreciate all these civic initiatives of ordinary persons who act without expecting anything in return but out of humanity and out of compassion… I thank from the heart all my readers – both Turkish Cypriots, Greek Cypriots and all the others – for helping out all these years quietly and consistently… This is the only way forward – to feel compassion, to feel love for this land, to feel the urge to help no matter what the ethnicity of the "missing persons" are… To help close these open, bleeding wounds of relatives, to give them a chance to heal, to give them a chance to be able to find the remains of their loved ones and bury them according to the way they want, according to their tradition… Let us work together so that we can heal the wounds of our country…
Girne Boğazı'ndan öyküler…
Sevgül Uludağ
Kıbrıslıtürk okurlarımızdan birisi, Girne Boğazı'ndan bazı yaşanmışlıkları anlatan bir şahitle konuşma olanağı bulmuş… Bu tanıdığının aktardıklarını bana yazıyor… Şöyle diyor:
"Girne Boğazı bölgesinden bazı öyküler işittim… Tanıdığım bu şahsa göre, Girne Boğazı'nda 1974'te geçici bir "Sahra Hastanesi" kurulmuşmuş. Bunlar çadırlardan oluşmaktaymış. Ayrıca Kıbrıslıtürk mücahitlere ait Girne Boğazı'nda bir de küçük hastane varmış… 1974'te savaşta öldürülenleri öncelikle bu "Sahra Hastanesi"nin bulunduğu yerde topluyorlarmış. Tanıdığımın duyumlarına göre, başlangıçta buraya bir çukur kazarak savaşta ölenleri buraya gömmüşler… O dönem bu "Sahra Hastanesi" bölgesinde herhangi bir bina yokmuş, yalnızca çadırlardan oluşan bu "Sahra Hastanesi,", zorunluluktan, yaralıları tedavi etmek maksadıyla oluşturulmuş geçici bir yermiş. Aşırı sıcaklar nedeniyle bozulmakta olan naaşları derhal gömmekten başka çareleri yokmuş…"
Savaşta yaralanan ve ölenler bu iki noktaya götürülmekteymiş: Kıbrıslıtürkler mücahitlerin hastanesine ve çadırlardan oluşan bu "Sahra Hastanesi"ne… Çok acil bakım isteyenler ise ya Lefkoşa'ya, ya da Adana'ya gönderilmekteymiş…
Geçen yıllar içerisinde ise bu bölgeye çeşitli binalar yapılmış… Lefoşa'dan Girne'ye giderken bu bölge, yolun sol tarafında kalmaktaymış.
Okurumun aktardığı bu bilgileri, Girne Boğazı'ndan bazı başka okurlarımla konuşarak araştırmaya çalıştım ve onlar da bana ilk 10-15 gün içerisinde savaşta ölenlerin Ağırdağ mezarlığına defnedildiklerini, o günlerde 100-150 kadar Kıbrıslıtürk ve Türk askerinin Ağırdağ mezarlığına defnedildiğini anlattılar. Sonrasına yaklaşık 20 gün sonra, şimdilerde Girne Boğaz Şehitliği olarak bildiğimiz yere definler başlatılmış ve savaşta ölenleri buraya defnetmeye başlamışlar. Bir süre sonra da Ağırdağ'da defnedilmiş olanlar da buraya, yani Girne Boğazı Şehitliği'ne taşınarak oraya defnedilmişler.
Girne Boğazı'ndan bir okurum o günlerde Girne Boğazı Şehitliği'ne Kıbrıslıtürk ve Türk askerleri defnedilirken, o günlerde şehitliğin kuzeydoğusuna bazı Kıbrıslırumlar'ın da gömüldüğünü işittiklerini anlattı.
Geçmişte bazı okurlarım Kayıplar Komitesi'ne sözü edilen bölgeyle ilgili bilgi vermiş ve burada bazı kazılar yürütülmüştü. İnanıyorum ki bu bölgeyle ilgili Kayıplar Komitesi, daha ayrıntılı bir araştırmayı bir kez daha yürütebilir. Sahra Hastanesi ve Kıbrıslıtürk mücahitlerin hastanesi dışına bazı gömüler yapıldığı yönündeki bilgilerin doğru olup olmadığını bilmiyorum. Ancak geçtiğimiz Ağustos ayında Kayıplar Komitesi Kıbrıslıtürk Üyesi Hakkı Müftüzade, Kıbrıslırum Üyesi Leonidas Pandelidis ve Üçüncü Üye Pierre Gentile'in yanısıra asistanları ve koordinatörlerine bir mektup göndererek bu bilgilerin doğru olup olmadığını araştırmalarını önerdim…
YOL KENARINDAKİ GİYSİLER…
Girne Boğazı'yla ilgili olarak bana yazan okurum, Lefkoşa'dan Girne'ye giderken, yolun sağ tarafındaki bir bölgeyle ilgili olası bir gömü yeri hakkında da bigi veriyor. Tanıdığı bir şahıs Girne Boğazı'nda 1985-87 yıllarında askerliğini yaparken bir gün komutanı ona boş bir araziyi düzleştirmesi için emir vermiş. Bu bölge de Şehitlik yakınında bir yermiş. Burası yumuşak toprak olduğu için çamur oluyormuş – komutanı da bu bölgede askerlerine eğitim yaptırmak istiyor ve bu yüzden orasının düzleştirilmesini istiyormuş. Okurumun tanıdığı bir şiro getirerek burada çalışma başlatmış ancak şiro çalışır çalışmaz bazı giysilere ve bazı insan kalıntılarına rastgelmişler. Okurumun tanıdığı şirodaki şahsa durmasını söylemiş. Giysileri ve kalıntıları görmüş. Şirocuya biraz daha ileriye gitmesini söylemiş, orada da bazı giysiler ve kalıntılar görmüşler…
Okurumun tanıdığı devamla olayı şöyle anlatmış: "Bizim orayı kazdığımızı gören bir Başçavuş vardı. O koşarak yanımıza geldi ve hemen durmamızı söyledi. 'Diğer taraflara ne istersen yap, ama buraya dokunma' dedi. Bildiğiniz gibi 1974'te Türkiye çıkarma yaptığında uçaklardan atlayan paraşütçüler Dikmen'e doğru yürümüşlerdi. Türk askerinin Dikmen'e doğru gittiğini gören Kıbrıslırumlar oradan kaçmaya başlamışlardı. 20-30 kişi bu tarafa kaçmaya çalışmış. Girdikleri çatışmada öldürülen Kıbrıslırum askerler buraya gömülmüşmüş… Biz bunun üzerine orayı düzleştirdik ve öylece bıraktık. O kepçeyi süren çocuk, askerliğini bitirdikten kısa süre sonra trafik kazasında ölmüştü. Ona da çok üzülmüştüm."
Bu bilginin doğru olup olmadığını bilmiyoruz ancak Kayıplar Komitesi tarafından araştırılması gerekiyor. Dediğim gibi, bu konuda da Kayıplar Komitesi'ne yazdığım mektupta bilgi vermiş bulunuyorum – böylece bu bilgiyi de ayrıntılı biçimde araştırabilirler…
LEFKOŞA-GİRNE YOLU'NDA…
Yine Lefkoşa-Girne yoluyla ilgili olarak bir diğer bilgiyi de Gönyelili yaşlı bir adam okuruma aktarmış bulunuyor. Yaşlı adam okuruma şöyle demiş:
"1974 yılında çok çetin bir savaş vardı buralarda. Biz Boğaz yolunu tutuyorduk. Orada 8 tane Rum askeri vardı. Üstümüze geliyorlardı. Çatıştık ve onları vurduk. Sonra takım komutanımıza haber verdik. 'Burada 8 tane ölü Rum askeri var ne yapalım?' diye. Bize orada uygun bir yere gömmemizi söyledi. Biz de uygun bir yerde ağaç altında büyük bir çukur kazarak bunları gömmüştük. Biz onları gömdüydük. Yattıkları yerde uyur onlar. Onlar da insan sonuçta. İsterler miydi savaşsınlar. Ama o savaş halinde, sen vurmasaydın, o seni vurabilirdi. Ya da içeri girip Gönyeli'de senin çoluğunu çocuğunu öldürebilirdi gibi düşünürdün... Her iki toplumdan insanlar 74'te da, 63'te da, 1956-57-58'de da öldüler. Bu güzel adayı paylaşıp barış içinde yaşamak varıken savaştık, birbirimizi öldürdük. Ben 85 yaşındayım, çok zamanım yok, herkes gibi öleceğim. Ama toplumlarımız arasındaki bu çatışmalar bitecek mi? Ben bunun sonunu göremedim, umarım ki evlatlarım ve angonilerim görür ve bu güzel adada öldürmeler, toplu mezarlar olmadan bir hayat kurulabilir…"
Bu yaşlı adamın sözünü ettiği yerin Kayıplar Komitesi'ne yıllar önce gösterilmiş olduğundan ve sözü edilen sekiz Kıbrıslırum askerin kalıntılarının yapılan kazılarda bulunmuş olabileceğinden kuşkulanıyorum ama yüzde yüz emin değilim bundan. Bu yüzden Kayıplar Komitesi'ne gönderdiğim mektupta bu bilgiyi de araştırılmak üzere kendilerine sundum.
Değerli okurlarıma tüm bu bilgileri benimle paylaştığı için çok teşekkür ederim. Yurdumuzun yaralarını ancak bu şekilde sarabiliriz çünkü…
(YENİDÜZEN – 25.9.2005)
https://www.yeniduzen.com/girne-bogazindan-oykuler-24435yy.htm
Οι αναγνώστες μας συμβάλλουν με πληροφορίες σχετικές με πιθανούς τόπους ταφής…
Ιστορίες από το Μπογάζι Κερύνειας…
Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Ένας από τους Τουρκοκύπριους αναγνώστες μου είχε την ευκαιρία να μιλήσει με κάποιον που είχε ιστορίες από την περιοχή του Μπογαζιού Κερύνειας...
Μου μετέφερε τις πληροφορίες που είχε συγκεντρώσει από έναν γνωστό του...
«Έμαθα διάφορες ιστορίες για την περιοχή του Μπογαζιού Κερύνειας», λέει... «Σύμφωνα με ένα γνωστό μου, υπήρχε ένα προσωρινό νοσοκομείο που είχε στήσει ο στρατός στην περιοχή του Μπογαζιού Κερύνειας... Ήταν αντίσκηνα... Υπήρχε επίσης ένα μικρό νοσοκομείο στο Μπογάζι Κερύνειας που ανήκε στους Τουρκοκύπριους στρατιώτες... Το 1974, όπως έμαθε από κάποιο που τους έθαψε εκεί, συνήθιζαν να συγκεντρώνουν όλους όσους είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1974 στην περιοχή του «Νοσοκομείου Σαχάρα». Και ισχυρίστηκε ότι μερικοί από αυτούς θάφτηκαν στην περιοχή του «Νοσοκομείου Σαχάρα». Σύμφωνα με όσα του είπε το άτομο που τους είχε θάψει, είχαν σκάψει ένα μεγάλο λάκκο και είχαν θάψει μερικούς νεκρούς σε εκείνη την περιοχή. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν γύρω κτίρια και το «Νοσοκομείο Σαχάρα» δεν ήταν ένα κανονικό κτίριο, αλλά αντίσκηνα που είχαν στήσει οι στρατιωτικοί από ανάγκη για να περιθάλψουν τους τραυματίες του πολέμου εκείνη την εποχή...
Το άτομο που υποτίθεται ότι τους είχε θάψει είπε στον γνωστό του αναγνώστη μου ότι τους έθαψαν εκεί από ανάγκη – λόγω της αποσύνθεσης των πτωμάτων, δεν είχαν άλλη επιλογή από το να τους θάψουν αμέσως...»
Όλοι όσοι είχαν τραυματιστεί και πέθαναν στην περιοχή μεταφέρονταν σε δύο μέρη: στο νοσοκομείο των Τουρκοκυπρίων στρατιωτών και στο «Νοσοκομείο Σαχάρα», που στην πραγματικότητα ήταν αντίσκηνα – όσοι χρειάζονταν επείγουσα περίθαλψη μεταφέρονταν για θεραπεία είτε στη Λευκωσία, είτε στα Αδάνα.
Αργότερα, με την πάροδο των χρόνων, η περιοχή που περιλάμβανε το «Νοσοκομείο Σαχάρα» αναπτύχθηκε. Το μέρος αυτό, καθώς πηγαίνουμε από τη Λευκωσία προς την Κερύνεια, βρισκόταν στην αριστερή πλευρά του δρόμου...
Ερεύνησα αυτή την πληροφορία και μερικοί από τους αναγνώστες μου από την περιοχή του Μπογαζιού Κερύνειας μου είπαν ότι όσοι σκοτώθηκαν στον πόλεμο θάβονταν αρχικά τις πρώτες 10-15 μέρες στο νεκροταφείο της Αγύρτας... Ότι περίπου 100-150 Τουρκοκύπριοι και Τούρκοι στρατιώτες θάφτηκαν στο νεκροταφείο της Αγύρτας. Έτσι, μετά από περίπου 20 μέρες, άνοιξαν μια περιοχή που είναι τώρα το Νεκροταφείο των Μαρτύρων στο Μπογάζι της Κερύνειας και άρχισαν να θάβουν εκεί όσους σκοτώθηκαν στον πόλεμο... Και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ξέθαψαν όσους είχαν θαφτεί στην Αγύρτα και μετέφεραν τα οστά για να τα ξαναθάψουν στο Νεκροταφείο των Μαρτύρων του Μπογάζι...
Ένας από τους αναγνώστες μου από το Μπογάζι μου είπε ότι έθαβαν τους Τουρκοκύπριους και τους Τούρκους στρατιώτες στο Νεκροταφείο των Μαρτύρων που είχαν δημιουργήσει εκείνη την εποχή, αλλά είχε ακούσει ότι είχαν θάψει μερικούς Ελληνοκύπριους πιο ψηλά, πάνω από τη βορειοανατολική περιοχή...
Στο παρελθόν, μερικοί από τους αναγνώστες μου είχαν πράγματι δείξει μερικούς πιθανούς τόπους ταφής γύρω από το Στρατιωτικό Νεκροταφείο του Μπογαζιού, στο βορειοανατολικό τμήμα πάνω από αυτό. Η ΔΕΑ πραγματοποίησε κάποιες εκταφές στη στρατιωτική περιοχή του Μπογαζιού Κερύνειας και βρήκε κάποια οστά, αλλά πιστεύω ότι αυτή η περιοχή θα μπορούσε να διερευνηθεί περαιτέρω από την ΔΕΑ... Δεν γνωρίζουμε αν αυτές οι νέες πληροφορίες σχετικά με πιθανές ταφές κοντά στα νοσοκομεία είναι αληθινές ή όχι – έχω γράψει στα 3 μέλη της ΔΕΑ και στους βοηθούς και συντονιστές τους, ώστε να διερευνήσουν περαιτέρω και να διαπιστώσουν αν αυτό είναι αλήθεια ή όχι.
Βρίσκοντας ρούχα και οστά στην άκρη του δρόμου...
Ο αναγνώστης μου έχει πληροφορίες για έναν άλλο πιθανό τόπο ταφής, στη δεξιά πλευρά του δρόμου καθώς πηγαίνεις από τη Λευκωσία προς την Κερύνεια... Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας του γνωστού του στο Μπογάζι Κερύνειας γύρω στο 1985-87, μια μέρα, ένας από τους διοικητές του του έδωσε εντολή να ισοπεδώσει μια περιοχή που ήταν ένα άδειο οικόπεδο... Αυτό ήταν δίπλα σε έναν δρόμο κοντά στο Νεκροταφείο των Μαρτύρων... Επειδή το έδαφος ήταν μαλακό, λασπωνόταν και ο διοικητής του ήθελε να κάνει εκπαίδευση σε εκείνη την περιοχή, γι αυτό και έδωσε την εντολή για να ισοπεδωθεί... Έτσι, ο γνωστός του αναγνώστη μου έφερε μια μπουλντόζα με οδηγό... Αλλά μόλις η μπουλντόζα άρχισε να δουλεύει, είδαν κάποια ρούχα και κάποια οστά. Ο γνωστός του αναγνώστη μου είπε στον χειριστή της μπουλντόζας να σταματήσει. Είδε τα ρούχα και τα οστά... Είπε στον χειριστή της μπουλντόζας να σκάψει λίγο πιο πέρα για να δει τι υπάρχει εκεί, και πάλι βρήκαν κάποια ρούχα και κάποια οστά. Σύντομα ο λοχίας που τους είδε να σκάβουν εκεί, έτρεξε και είπε: «Κάντε ότι θέλετε σε άλλα μέρη, αλλά μην αγγίζετε αυτή την περιοχή...»
Σύμφωνα με τον γνωστό του αναγνώστη μου, όταν οι Τούρκοι αλεξιπτωτιστές προσγειώνονταν από τα αεροπλάνα, είχαν αρχίσει να κατευθύνονται προς το Δίκωμο και μια ομάδα 20-30 Ελληνοκυπρίων στρατιωτών προσπάθησε να διαφύγει από το Δίκωμο... Υποτίθεται ότι αυτή ήταν η ομάδα που σκοτώθηκε στη μάχη και θάφτηκε εκεί... Δεν γνωρίζουμε αν αυτή η πληροφορία είναι σωστή ή όχι – πρέπει να διερευνηθεί από την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων...
Ο γνωστός του αναγνώστη μου είπε στον αναγνώστη μου ότι ισοπέδωσαν την περιοχή αφού ο λοχίας τους είπε να σταματήσουν και την άφησαν έτσι, χωρίς να την αγγίξουν περαιτέρω... Ο χειριστής της μπουλντόζας, ο οποίος επίσης είχε κάνει τη στρατιωτική του θητεία στο Μπογάζι της Κερύνειας, μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας σκοτώθηκε σε τροχαίο ατύχημα...
Όπως είπα, έχω γράψει λεπτομερώς στη ΔΕΑ, ώστε να διερευνήσουν περαιτέρω αυτή την περιοχή...
Δρόμος Μπογαζιού Κερύνειας…
Ένας ηλικιωμένος άντρας από το Κιόνελι είχε επίσης κάποιες πληροφορίες για το 1974... Τις είπε σε έναν από τους αναγνώστες μου και ο αναγνώστης μου τις μετέφερε σε μένα. Ο ηλικιωμένος άντρας είπε:
«Το 1974, εδώ γύρω υπήρξαν σφοδρές μάχες κατά τη διάρκεια του πολέμου... Βρισκόμασταν στον δρόμο Κερύνειας-Μπογαζιού... Υπήρχαν περίπου 8 Ελληνοκύπριοι στρατιώτες που κατευθύνονταν προς το Μπογάζι και κατά τη διάρκεια της μάχης πυροβολήθηκαν και σκοτώθηκαν. Στη συνέχεια, ενημερώσαμε τον διοικητή της μονάδας μας ότι 8 Ελληνοκύπριοι στρατιώτες είχαν σκοτωθεί στον πόλεμο και ρωτήσαμε τον διοικητή μας τι να κάνουμε με τα πτώματα... Μας έδωσε εντολή να τα θάψουμε κάπου στην περιοχή... Σκάψαμε ένα μεγάλο λάκκο κάτω από ένα δέντρο και τα θάψαμε εκεί... Ήταν και αυτοί άνθρωποι... Ήταν καιρός πολέμου: Ή θα πυροβολούσες εσύ ή θα σε πυροβολούσαν αυτοί... Ή θα σκεφτόσουν ότι θα μπορούσαν να μπουν στο Κιόνελι και να σκοτώσουν την οικογένεια σου... Νιώθω θλίψη όταν σκέφτομαι όλα αυτά... Τόσοι πολλοί άνθρωποι και από τις δύο κοινότητες έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο, όχι μόνο το 1974, αλλά και το 1963-64, καθώς και κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων το 1956-57 και το 1958... Αντί να μοιραστούμε αυτό το νησί μεταξύ μας και να ζήσουμε ειρηνικά, πολεμούσαμε... Είμαι τώρα 85 χρονών και δεν μου μένουν πολλά χρόνια ζωής σε αυτόν τον κόσμο... Θα πεθάνω, όπως όλοι... Θα τελειώσει αυτή η σύγκρουση μεταξύ των κοινοτήτων μας; Δεν έχω δει το τέλος, αλλά ελπίζω ότι τα παιδιά και τα εγγόνια μου θα το δουν, ώστε να υπάρξει ειρήνη και να μην υπάρχουν πλέον πόλεμοι, συγκρούσεις, δολοφονίες ή μαζικοί τάφοι σε αυτό το όμορφο νησί... Νιώθω πολύ λυπημένος και δεν έχω ξεπεράσει ποτέ τη θλίψη στη ζωή μου μετά από όλες αυτές τις συγκρούσεις... Θα πεθάνω με την ελπίδα μου για ειρήνη και συμφιλίωση σε αυτό το νησί...»
Υποψιάζομαι ότι αυτή η πληροφορία είχε κοινοποιηθεί στην Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων πριν από μερικά χρόνια και ότι, όταν έσκαψαν κάπου στην περιοχή που αναφέρει ο ηλικιωμένος, βρήκαν τα οστά 8 Ελληνοκυπρίων στρατιωτών... Αλλά φυσικά δεν είμαι 100% σίγουρη... Ελπίζω ότι η Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων θα το διερευνήσει για να δει αν έχουν ήδη σκάψει αυτή την περιοχή όπου υποτίθεται ότι θάφτηκαν 8 Ελληνοκύπριοι στρατιώτες ή όχι... Έχω ενημερώσει τη ΔΕΑ για αυτή την πληροφορία, ώστε να διερευνήσουν περαιτέρω.
Ευχαριστώ τους αναγνώστες μου που μου έφεραν όλες αυτές τις πληροφορίες για να τις μοιραστώ με την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων και τους αναγνώστες μου... Εκτιμώ όλες αυτές τις πρωτοβουλίες πολιτών, απλών ανθρώπων, που ενεργούν χωρίς να περιμένουν αντάλλαγμα, αλλά από ανθρωπιά και συμπόνια... Ευχαριστώ από καρδιάς όλους τους αναγνώστες μου – Τουρκοκύπριους, Ελληνοκύπριους και όλους τους άλλους – που βοήθησαν όλα αυτά τα χρόνια σιωπηλά και με συνέπεια... Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε – να νιώθουμε συμπόνια, να νιώθουμε αγάπη για αυτή τη γη, να νιώθουμε την ανάγκη να βοηθήσουμε ανεξάρτητα από την εθνικότητα των «αγνοουμένων»... Να βοηθήσουμε να κλείσουν αυτές οι ανοιχτές, αιμορραγούσες πληγές των συγγενών, να τους δώσουμε την ευκαιρία να επουλώσουν, να τους δώσουμε την ευκαιρία να βρουν τα οστά των αγαπημένων τους και να τα θάψουν με τον τρόπο που θέλουν, σύμφωνα με την παράδοση τους... Ας δουλέψουμε μαζί ώστε να θεραπεύσουμε τις πληγές της χώρας μας...
(POLITIS – 12.10.2025)
https://www.politis.com.cy/apopseis/stiles/961968/istories-apo-to-mpoghazi-keryneias
