Grateful to my land…

Grateful to my land…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

I want to bend down on my knees and kiss the soil and open my hands towards the skies and thank you my land…
I want to face the sea and the winds, the clouds and the sun, I want to extend my hands towards your heart and thank you my land…
I want to lay down on your beach and take a handful of sand and hold it in my palm and thank you my land…
I want to climb your hills and smell the pines and listen to their song and thank you my land…
I want to embrace every corner, every stone, every tree, every bird and every cat and dog, every living thing on you my land and thank you…
I want to let go of all my sorrows, all my worries, all my anxieties, all the bad energy I got throughout the year from those evil persons and breathe in a new day, a new month, a new year and find hope in you my land…
I want to let go of the past, of the tears, of the unbearable pain…
I want to let go of the storms in my brain and in my heart, cleanse my soul from all those dreadful years and dreadful stories of our past, I want to find meaning in you my land…
My land, my country, my soul…
Wherever I have gone, I have carried you with me, in my heart…
Wherever I went, I looked for your colours, for your smells, for your roots…
My land, my country, my soul…
Let me embrace you for one more time so I can find enough strength to carry on…
My land, you have been kind to me, good to me despite all the evil persons around trying to destroy humanity on this land…
Despite all the evil and the stupid who only think of their own personal benefit, their own personal status, their own chair, making a few bucks more at the cost of killing a bit more the humanity, you have been kind to me my land, offering me solace, strength and courage to walk on towards better days, towards humanity, towards making you more liveable…
My guide has been compassion, mercy, empathy…
My guide has been all those who struggled for better days on this earth before me and I took solace from having heart comrades from history and from the current times to be able to continue…
My wings burned down and I created my wings from the ashes to fly over you my land and with each new story that I wrote, I would become more sad and more experienced – I would know how to differentiate between the lack of sense and the lack of understanding as well as a surge of compassion in these stories…
I would learn how to mend my wings from the little and big things you offered me my land – the earth that is so innocent with its own natural laws and natural life, the trees I would touch, the roots I would feel, the natural kindness of animals with whom we share this earth…
Struggling against evil of the past and present, I would know that I have to do the best thing I do in life in order not to lose my soul, not to lose your value, not to lose my dreams…
Struggling against the evil and stupid who can destroy beauty, kindness and compassion and think only of their own little interests, I would confirm and reconfirm every single day that the only way out of the dark pits they create in our communities for all of us to fall in is through a daily struggle and that this can only be done only if there is love in our hearts…
I would realize over and over again that if one does not love you enough, it would be futile to try even to struggle because love is the strength one needs in this struggle, the only strength that can endure all the evil and all the stupid…
I would embrace you with love every single day my land, knowing that we are all part of this earth and only with love we can move forward…
Once, a peace activist, a friend who passed away this year told us `You teach what you are…`
You cannot do more than what you are…
You cannot move more than what you make yourself of…
She moved in different continents, different countries, different conflicts trying to heal the wounds, trying to bring some sense into senseless conflicts, trying to empower peace activists like us teaching us the rules of Aikido and how we could use the negative energy of the evil forces to lead it and turn it around and make it harmless…
She would teach us to sit down and listen and to paraphrase what we heard from the other – did we really understand what they are trying to say?
Did we really go down the tip of the visible iceberg or did we simply see the iceberg and not what lies underneath?
She taught us to try to see what lies underneath the iceberg we encounter on our way on this earth – what sort of feelings are there lingering beneath the surface? Fear? Stereotypes? Anxieties? Inequalities? We would have to find out and tackle each and every one of these in order to understand why the iceberg is there…
Why the conflict is there and what creates those icebergs that we encounter…
She gave us strength and tools to encounter evil and stupidity and she left, leaving behind memories that we shared, things she said, things she did for peacebuilding on all continents…
We will all pass from this earth leaving behind who we have been, what we have done and what we failed to do…
We are on this land for a short time – what is a lifetime when compared with thousands of years of life on earth – and I am grateful for being able to do the things I am doing…
For having so many readers from all communities on this land and even more from other continents who help us in our struggle to bring out the truth…
I am grateful that the whole of last year, 2016, with the help of my Turkish Cypriot and Greek Cypriot readers, we managed to help find the remains of three Greek Cypriots in Livadia in a well, one Greek Cypriot buried in a mandra in Neochorgo Kythrea, five Greek Cypriots buried in Epicho in the rubbish damp, nine buried in Mora, three buried in Komourdjou… In Komourdjou in another place we showed to the CMP years ago three or more "missing persons" have been found and some of them identified through DNA and we await their funerals… Theodosis Vourkas will be buried in Kalohorio, Limassol by his family on the 12th of February 2017… His remains had been found in Komourdjou in a place a kind-hearted reader had shown us and the CMP back in 2010… May he rest in peace… I am grateful that all the years of struggle for these places, finding witnesses, finding readers who would show voluntarily, following up the stories eventually would bring results in 2016… Our struggle for the Tekke Bahchesi in Nicosia where `missing` Turkish Cypriots and Greek Cypriots had been buried in unmarked graves would last a whole ten years and finally in 2016 there would be digging there by the Cyprus Missing Persons' Committee and the information that my readers had given would prove to be true – ten years of struggle would be finalized and the remains of 34 persons inside and 8 or 9 persons outside the cemetery at the Tekke Bahchesi would be found… Now it is time to wait for DNA identifications to see who they had been…
I am grateful that the whole of last year, 2016 that the remains of `missing` Turkish Cypriots and Greek Cypriots have been returned to their relatives after DNA identification by the Cyprus Missing Persons' Committee… I am grateful that my Turkish Cypriot and Greek Cypriot readers contributed and had shown the burial sites to the officials of the Cyprus Missing Persons' Committee where remains were found at different dates and identified through DNA this year to be returned to their families and that this process continues… Remains of 10 `missing persons` from Greece were identified as young soldiers from ELDIK – one of our Turkish Cypriot readers had shown us their burial site and there the CMP found remains of 12 persons, 10 of them identified as Greek `missing persons`. This year remains of those `missing` from Strongilos were identified and started returning to their families for a proper burial – I am happy my readers contributed to the finding of their burial site… I am grateful to my Greek Cypriot reader from Paralimni who showed us where three Turkish Cypriots who were `missing` from 1964 were buried… They too have been identified and returned to their relatives for burial… I attended some of these funerals…
I am grateful to our Greek Cypriot reader who showed us the burial site of a Turkish Cypriot `missing` person from 1963, Ramadan Ahmet and whose remains were found in a well in Polemi have been returned and his burial took place in Famagusta in 2016.
I am also grateful to the relative of a `missing person` who, together with a bulldozer operator showed me and the CMP the burial site of a Greek Cypriot in Kyrenia Boghazi – there, the remains of `Londos` (Christophoros Kaymakamis) were found and identified… His funeral will take place in January 2017 in Limassol and I will attend to lay flowers…
Last but not least, I am happy that in a place we showed to the CMP with a reader in Dikomo years ago, where remains of two persons were found have been identified… I attended the funeral of one of them, Petros Kyriacou Philippou to lay flowers and meet his family… The other person whose remains had been found has not been buried yet…
Another funeral I went to this year was that of Kyriakou Karasavva, an old lady `missing` from Trikomo – their burial site, we had shown twice to the officials of the Cyprus Missing Persons' Committee with the help of her son in law… Where we showed, four `missing persons`, among them Kyriakou Karasavva had been killed and buried… They have all been returned to their relatives for burial ceremonies…
The tragic situation of the old woman who had been laying down on her bed in Ayyorgoudi – Tyllirga – Nazire Sadik Chelebi and who had been buried under the rubble of her own house and stayed there for many years was also finalized and buried this year… I attended her funeral as well, together with Xenophon Kallis, assistant to the Greek Cypriot member of the CMP… Kallis had been telling us about her all those years – finally we had gone with the great grandson Nazim and Kallis and on the same day, our wonderful archaeologists would find her remains in the place that Mr. Nazim and Kallis showed them… I would lay flowers on her grave at the funeral…
I am peaceful and happy about all this help I get from my readers from both sides, as well as the relatives of `missing persons` from both sides with whom we walk this road together…
I am grateful to you my land for all of this and may we continue to open our path despite evil to continue our work in 2017 with love, courage and support…
May all those found with the help of our readers, rest in peace and may all their relatives find a bit of a solace with their burial…

30.12.2016

Photo: Theodosis Vourkas whose remains were found with help of a kind hearted reader...

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 29th of January 2017, Sunday.

Ευγνώμων προς τη γη μου…

Ευγνώμων προς τη γη μου…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Θέλω να πέσω στα γόνατα μου και να φιλήσω το χώμα και να ανοίξω τα χέρια μου προς τους ουρανούς και να σε ευχαριστήσω γη μου…
Θέλω να αντιμετωπίσω τη θάλασσα και τους ανέμους, τα σύννεφα και τον ήλιο, θέλω να επεκτείνω τα χέρια μου προς την καρδιά σου και να σε ευχαριστήσω γη μου…
Θέλω να ξαπλώσω κάτω στην παραλία σου και να πάρω μια χούφτα άμμο και να την κρατήσω στην παλάμη μου και να σε ευχαριστήσω γη μου…
Θέλω να ανέβω στους λόφους σου και να μυριστώ τα πεύκα και να ακούσω το τραγούδι τους και να σε ευχαριστήσω γη μου…
Θέλω να αγκαλιάσω την κάθε γωνιά, την κάθε πέτρα, το κάθε δέντρο, το κάθε πουλί και τον κάθε γάτο και σκύλο, το κάθε ζωντανό πάνω σου γη μου και να σε ευχαριστήσω…
Θέλω να αφήσω όλες τις λύπες μου, όλες τις έγνοιες μου, όλες τις ανησυχίες μου, όλη την κακή ενέργεια που πήρα στη διάρκεια του χρόνου από εκείνους τους κακούς ανθρώπους και να αναπνεύσω μια νέα μέρα, ένα νέο μήνα, ένα νέο χρόνο και να βρω ελπίδα σε σένα γη μου…
Θέλω να αφήσω το παρελθόν, τα δάκρυα, τον αφόρητο πόνο…
Θέλω να αφήσω τις καταιγίδες στο μυαλό μου και την καρδιά μου, να καθαρίσω την ψυχή μου από όλα εκείνα τα φοβερά χρόνια και τις φοβερές ιστορίες του παρελθόντος μας, θέλω να βρω το νόημα σε σένα γη μου…
Γη μου, χώρα μου, ψυχή μου…
Όπου και να έχω πάει, σε κουβαλούσα μαζί μου, στην καρδιά μου…
Όπου και να πήγα, έψαχνα τα χρώματα σου, τις μυρωδιές σου, τις ρίζες σου…
Γη μου, χώρα μου, ψυχή μου…
Άσε με να σε αγκαλιάσω για μια ακόμα φορά, έτσι ώστε να βρω αρκετή δύναμη για να συνεχίσω…
Γη μου, έδειξες καλοσύνη σε μένα, ήσουν καλή σε μένα παρόλα τα κακά άτομα που υπάρχουν γύρω προσπαθώντας να καταστρέψουν την ανθρωπιά σε αυτή τη γη…
Παρ' όλους τους κακούς και τους ανόητους που σκέφτονται μόνο το δικό τους προσωπικό όφελος, τη δική τους προσωπική κατάσταση, τη δική τους καρέκλα, πως να κερδίσουν λίγα ευρώ περισσότερα με κόστος το να σκοτώσουν ακόμα λίγο την ανθρωπιά – ήσουν καλή μαζί μου γη μου, μου πρόσφερες παρηγοριά, δύναμη και κουράγιο για να προχωρήσω προς καλύτερες μέρες, προς την ανθρωπιά, προς το να σε κάνουμε πιο βιώσιμη…
Ο οδηγός μου ήταν η συμπόνοια, η ευσπλαχνία, η ενσυναίσθηση…
Ο οδηγός μου ήταν όλοι εκείνοι που αγωνίστηκαν πριν από εμένα για καλύτερες μέρες σε αυτή τη γη και πήρα παρηγοριά που είχα συντρόφους καρδιάς από την ιστορία και από τη σύγχρονη εποχή για να μπορέσω να συνεχίσω…
Τα φτερά μου κάηκαν και δημιούργησα τα φτερά μου από τις στάχτες για να πετάξω πάνω σου γη μου και με κάθε καινούργια ιστορία που έγραφα, είχα περισσότερη θλίψη και περισσότερη εμπειρία – έμαθα πως να διακρίνω μεταξύ της έλλειψης λογικής και της έλλειψης κατανόησης, καθώς και ένα κύμα συμπόνοιας σε αυτές τις ιστορίες…
Έμαθα πως να επιδιορθώσω τα φτερά μου από τα μικρά και τα μεγάλα πράγματα που μου πρόσφερες γη μου – η γη που είναι τόσο αθώα με τους δικούς τις φυσικούς νόμους και φυσική ζωή, τα δέντρα που άγγιζα, τις ρίζες που ένοιωθα, τη φυσική καλοσύνη των ζώων με τα οποία μοιραζόμαστε αυτή τη γη…
Αγωνιζόμενη ενάντια στο κακό του παρελθόντος και του παρόντος, ήξερα ότι έπρεπε να κάνω το καλύτερο δυνατό στη ζωή έτσι ώστε να μην χάσω τη ψυχή μου, να μην χάσω την αξία σου, να μην χάσω τα όνειρα μου…
Αγωνιζόμενη ενάντια στους κακούς και τους ανόητους που μπορούν να καταστρέψουν την ομορφιά, την καλοσύνη και τη συμπόνοια και σκέφτονται μόνο τα δικά τους μικρά συμφέροντα, επιβεβαίωσα και ξανα-επιβεβαιώνω κάθε μέρα ότι η μόνη διέξοδος από τις σκοτεινές τρύπες που δημιούργησαν στις κοινότητες μας, έτσι ώστε να πέσουμε όλοι μας μέσα, είναι μέσα από τον καθημερινό αγώνα και ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν υπάρχει αγάπη στις καρδιές μας…
Συνειδητοποίησα ξανά και ξανά ότι αν κάποιος δεν σε αγαπά αρκετά είναι μάταιο να προσπαθείς ακόμα και να αγωνίζεσαι διότι η αγάπη είναι η δύναμη που χρειάζεται κάποιος σε αυτόν τον αγώνα, η μόνη δύναμη που μπορεί να αντέξει όλους τους κακούς και όλους τους ανόητους…
Σε αγκαλιάζω με αγάπη κάθε μέρα γη μου, γνωρίζοντας ότι όλοι μνας είμαστε κομμάτι αυτής της γης και μόνο με την αγάπη μπορούμε να προχωρήσουμε…
Κάποτε, μια ακτιβίστρια ειρήνης, μια φίλη που πέθανε πέρσι μας είπε «Διδάσκεις αυτό που είσαι…»
Δεν μπορείς να κάνεις περισσότερο από αυτό που είσαι…
Δεν μπορείς να προχωρήσεις περισσότερο από αυτό που είσαι φτιαγμένος…
Μετακόμισε σε διαφορετικές ηπείρους, σε διαφορετικές χώρες, σε διαφορετικές συγκρούσεις προσπαθώντας να επουλώσει τις πληγές, προσπαθώντας να φέρει κάποιο νόημα σε αυτές τις ανόητες συγκρούσεις, προσπαθώντας να ενδυναμώσει ακτιβιστές ειρήνης όπως εμάς, διδάσκοντας του κανόνες του Aikido και πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την αρνητική ενέργεια των κακών δυνάμεων και να την καθοδηγήσουμε και να την γυρίσουμε προς τα πίσω και να την καταστήσουμε ακίνδυνη…
Μας δίδασκε να καθόμαστε και να ακούμε και να παραφράζουμε αυτά που ακούσαμε από τον άλλο – άραγε καταλάβαμε πραγματικά αυτό που προσπαθούν να πουν;
Άραγε πήγαμε πραγματικά κάτω από την κορυφή του ορατού παγόβουνου ή απλά είδαμε το παγόβουνο και όχι αυτό που βρίσκεται από κάτω;
Μας δίδαξε να προσπαθούμε να δούμε τι βρίσκεται κάτω από το παγόβουνο που συναντούμε στο δρόμο μας σε αυτή τη γη – τι είδους αισθήματα πλανιόνται κάτω από την επιφάνεια; Φόβος; Στερεότυπα; Αγωνίες; Ανισότητες; Θα πρέπει να τα βρούμε και να αντιμετωπίσουμε το κάθε ένα από αυτά έτσι ώστε να κατανοήσουμε γιατί υπάρχει εκεί το παγόβουνο…
Γιατί υπάρχει η σύγκρουση και τι δημιουργεί τα παγόβουνα που συναντούμε…
Μας έδωσε δύναμη και εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε το κακό και την ανοησία και έφυγε, αφήνοντας πίσω της αναμνήσεις που μοιραστήκαμε, τα πράγματα που είπε, τα πράγματα που έκανε για την οικοδόμηση της ειρήνης σε όλες τις ηπείρους…
Όλοι μας θα περάσουμε από αυτή τη γη αφήνοντας πίσω μας το ποιοι ήμασταν, τι έχουμε κάνει και τι δεν καταφέραμε να κάνουμε…
Είμαστε στη γη αυτή για μικρό χρονικό διάστημα – τι είναι μια ζωή σε σύγκριση με τις χιλιάδες χρόνια ζωής στη γη – και είμαι ευγνώμων που είμαι σε θέση να κάνω τα πράγματα που κάνω…
Που έχω τόσους πολλούς αναγνώστες από όλες τις κοινότητες αυτής της γης και ακόμα περισσότερους από άλλες ηπείρους που μας βοηθούν στον αγώνα μας για να αναδείξουμε την αλήθεια…
Είμαι ευγνώμων που σε όλο τον περσινό χρόνο 2016, με τη βοήθεια των Τουρκοκύπριων και Ελληνοκύπριων αναγνωστών μου καταφέραμε να βοηθήσουμε να βρεθούν τα οστά τριών Ελληνοκυπρίων σε ένα πηγάδι στα Λειβάδια, ενός Ελληνοκύπριου που ήταν θαμμένος σε μια μάντρα στο Νέο Χωριό Κυθρέας, πέντε Ελληνοκυπρίων που ήταν θαμμένοι στην χωματερή στην Επηχώ, εννιά θαμμένων στη Μόρα, τρεις θαμμένων στο Κιομουρτζιού… Στο Κιομουρτζιού, σε ένα άλλο σημείο που δείξαμε στη ΔΕΑ πριν από χρόνια τρεις ή περισσότεροι «αγνοούμενοι» βρέθηκαν και κάποιοι από αυτούς ταυτοποιήθηκαν μέσω του DNA και αναμένουμε τις κηδείες τους… Ο Θεοδόσης Βούρκας θα ταφεί από την οικογένεια του στο Καλό Χωριό Λεμεσού στις 12 Φεβρουαρίου 2017… Τα οστά του είχαν βρεθεί στο Κιομουρτζιού σε ένα μέρος που είχε δείξει σε μας και τη ΔΕΑ το 2010 ένας καλόκαρδος αναγνώστης… Ας αναπαυθεί εν ειρήνη… Είμαι ευγνώμων που όλα αυτά τα χρόνια αγώνα για εκείνα τα μέρη, με την ανεύρεση μαρτύρων, την ανεύρεση αναγνωστών που δείχνουν εθελοντικά, παρακολουθώντας τις ιστορίες και τελικά έφεραν αποτέλεσμα το 2016… Ο αγώνας μας για το Tekke Bahchesi στη Λευκωσία, όπου είχαν θαφτεί «αγνοούμενοι» Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι σε ανώνυμους τάφους, διάρκεσε δέκα χρόνια και τελικά το 2016 έγιναν εκεί εκσκαφές από την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων και οι πληροφορίες που είχαν δώσει οι αναγνώστες μου αποδείχθηκαν αληθινές – δέκα χρόνια αγώνα ολοκληρώθηκαν και βρέθηκαν τα οστά 34 ατόμων μέσα και 8-9 ατόμων έξω από το νεκροταφείο στο Tekke Bahchesi… Τώρα είναι ο καιρός που πρέπει να αναμένουμε την ταυτοποίηση με τη μέθοδο του DNA για να δούμε ποιοι ήταν…
Είμαι ευγνώμων που όλο το χρόνο πέρσι, το 2016, επιστράφηκαν τα οστά «αγνοουμένων» Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων στους συγγενείς τους μετά από ταυτοποίηση με μέθοδο DNA από την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων… Είμαι ευγνώμων που οι Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι αναγνώστες μου συνέβαλαν και είχαν δείξει τους τόπους ταφής στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων όπου βρέθηκαν οστά σε διάφορες ημερομηνίες και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA για να επιστραφούν στις οικογένειες τους και που η διαδικασία αυτή συνεχίζεται… Τα οστά 10 «αγνοουμένων» από την Ελλάδα ταυτοποιήθηκαν ως νεαροί στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ – ένας από τους Τουρκοκύπριους αναγνώστες μας είχε δείξει τον τόπο ταφής τους και η ΔΕΑ βρήκε εκεί τα οστά 12 ανθρώπων, 10 από τους οποίους ταυτοποιήθηκαν ως Έλληνες «αγνοούμενοι». Φέτος τα οστά των «αγνοουμένων» από τον Στρογγυλό ταυτοποιήθηκαν και άρχισαν να επιστρέφονται στις οικογένειες τους για κατάλληλη ταφή – είμαι ευτυχισμένη που οι αναγνώστες μου συνέβαλαν στην ανεύρεση του τόπου ταφής τους… Είμαι ευγνώμων προς τον Ελληνοκύπριο αναγνώστη μου από το Παραλίμνι που μας έδειξε εκεί όπου είχαν θαφτεί τρεις Τουρκοκύπριοι «αγνοούμενοι» από το 1964… Και αυτοί ταυτοποιήθηκαν και επιστράφηκαν στους συγγενείς τους για ταφή… Παρέστηκα σε κάποιες από αυτές τις κηδείες…
Είμαι ευγνώμων προς τον Ελληνοκύπριο αναγνώστη μου που μας έδειξε τον τόπο ταφής ενός Τουρκοκύπριου «αγνοούμενου» από το 1963, του Ramadan Ahmet, και του οποίου τα οστά βρέθηκαν σε ένα πηγάδι στο Πολέμι, επιστράφηκαν και η κηδεία του έγινε στην Αμμόχωστο το 2016.
Είμαι επίσης ευγνώμων προς το συγγενή ενός «αγνοουμένου» που μαζί με ένα χειριστή μπουλντόζας έδειξαν σε μένα και τη ΔΕΑ τον τόπο ταφής ενός Ελληνοκυπρίου στο Μπογάζι Κερύνειας – εκεί βρέθηκαν τα οστά του «Λόντου» (Χριστόφορος Καϊμακάμης) και ταυτοποιήθηκαν… Η κηδεία του θα γίνει τον Ιανουάριο 2017 στη Λεμεσό και θα παραστώ για να εναποθέσω λουλούδια…
Τέλος αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, είμαι ευτυχισμένη που σε ένα μέρος στο Δίκωμο που δείξαμε στην ΔΕΑ με ένα αναγνώστη μου πριν από χρόνια, βρέθηκαν τα οστά δύο ατόμων και ταυτοποιήθηκαν… Πήγα στην κηδεία του ενός, του Πέτρου Κυριάκου Φιλίππου για να εναποθέσω λουλούδια και να γνωρίσω την οικογένεια του… Το άλλο άτομο του οποίου βρέθηκαν τα οστά δεν έχει ταφεί ακόμα…
Μια άλλη κηδεία στην οποία παρέστηκα φέτος (πέρσυ) ήταν αυτή της Κυριακούς Καράσαββα, μιας ηλικιωμένης «αγνοούμενης» από το Τρίκωμο – είχαμε δείξει δύο φορές στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων τον τόπο ταφής μαζί με τη βοήθεια του γαμπρού της… Εκεί όπου δείξαμε είχαν σκοτωθεί και θαφτεί τέσσερεις «αγνοούμενοι», ανάμεσα τους και η Κυριακού Καράσαββα… Όλοι έχουν επιστραφεί στους συγγενείς τους για κηδεία και ταφή…
Η τραγική περίπτωση της ηλικιωμένης γυναίκας που ήταν ξαπλωμένη στο κρεβάτι της στον Άγιο Γεωργούδη Τηλλυρίας – της Nazire Sadik Chelebi, και που είχε θαφτεί κάτω από τα ερείπια του σπιτιού της και έμεινε εκεί για πολλά χρόνια έχει επίσης ολοκληρωθεί και θάφτηκε φέτος (πέρσι)… Παρέστηκα επίσης στην κηδεία της, μαζί με τον Ξενοφώντα Καλλή, τον βοηθό του Ελληνοκύπριου μέλους της ΔΕΑ… Ο Καλλής μας έλεγε για αυτή όλα αυτά τα χρόνια – τελικά είχαμε πάει μαζί με τον δισέγγονο της Nazim και τον Καλλή και την ίδια μέρα οι υπέροχοι μας αρχαιολόγοι βρήκαν τα οστά της στο μέρος που τους είχε δείξει ο κύριος Nazim και ο Καλλής… Έβαλα λουλούδια στον τάφο της στην κηδεία…
Είμαι ήρεμη και ευτυχισμένη για όλη αυτή τη βοήθεια που λαμβάνω από τους αναγνώστες μου και από τις δύο πλευρές, όπως επίσης και από τους συγγενείς των «αγνοουμένων» και από τις δύο πλευρές, με τους οποίους βαδίζουμε σε αυτό το δρόμο μαζί…
Είμαι ευγνώμων σε σένα γη μου για όλα αυτά και ας συνεχίσουμε να ανοίγουμε το δρόμο μας παρόλο το κακό, να συνεχίσουμε το έργο μας το 2017 με αγάπη, θάρρος και υποστήριξη…
Μακάρι όλοι αυτοί που ανευρέθηκαν με τη βοήθεια των αναγνωστών μας να αναπαυθούν εν ειρήνη και μακάρι όλοι οι συγγενείς τους να βρουν λίγη παρηγοριά με την ταφή τους…

Photo: Ο Θεοδόσης Βούρκας του οποίου τα οστά βρέθηκαν με τη βοήθεια ενός καλόκαρδου αναγνώστη…

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 29th of January 2017, Sunday.

In search of a “missing” mother…

In search of a "missing" mother…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

He was barely a nine-month-old baby when his mother, Ayten Ibrahim gave him to some friends of hers to look after him for a few hours…
"Here is his milk" she would say…
"I have a few hours of stuff to be done in the southern part of Nicosia and I will be back soon…"
She would leave, this woman, the mother of Mehmet Karadal but she would never be able to come back…
The intercommunal conflicts that began at the end of December 1963 would take her away from Mehmet forever…
He would never know his mother, he would not even have a photo of her…
The friends with whom his mother left him for a few hours would adopt him and he would grow up with them…
"If I grew up with my own mother, I wouldn't have such a good childhood perhaps" he would tell me… "Because my (foster) father always treated me so well… Whatever I asked, he gave it to me…"
While growing up, he would slowly realize from the way his foster mother was speaking to the neighbours that she is not his own mother…
"They never told me anything, I just slowly made it out myself" he would say to me…
"Like when I would be naughty and my (foster) mother would get upset, I would sometimes hear her complaining to the neighbours about me… "You grow the children of others and see what he does to you?" she would say… But it would only hit me when I would try to get a Cypriot idea, that this was in fact true…"
Slowly he would find out why his mother had not been able returned.
She had taken a taxi to come back but the taxi driver, a Greek Cypriot from Limassol would stab her from seven spots on her body and then throw her heavily wounded body in the Turkish Cypriot neighbourhood of Limassol…
They would find her in the morning and take her to the hospital…
According to the rumours he heard, she would die there and then since no one would claim her body, she would be buried in the cemetery for the forlorn in Limassol… Where this cemetery is or whether it exists or what exactly happened to her, Mehmet Karadal does not know…
We have been investigating to try to find out any information about her but it is as though the earth has swallowed her without a trace and as a last resort, I would suggest to him to write the story and print it in YENIDUZEN and POLITIS newspapers, just in case someone might remember and help us to understand what actually happened to her and where she might have been buried…
Ayten Ibrahim from Lefka had left her house together with her sister and they had come to Nicosia to stay and work.
Their mother would refuse to have anything to do with her two daughters so one would leave for London and Ayten would stay in Nicosia…
When Ayten Ibrahim would disappear, no one would go and ask for any information about her from the police – at least no one from her immediate family…
Ayten Ibrahim would never be put on the official list of "Missing Persons" either so the Cyprus Missing Persons' Committee would never be looking for information about her…
A doctor with whom I was cooperating around the issue of "missing persons" would tell me that the best person to speak to would be Mrs. Djemaliye Hodjaoghlou – she had been at the hospital in Limassol in 1963 and she would know…
I would call her and so would Mehmet Karadal…
But she would slowly be giving in to Alzheimer's disease – at first, she would tell me that she has a book where all the names of those who were taken to the hospital in Limassol had been written, all those who died and all such information but that book is in her basement and that she needs to go and look it up and she would ask me and also Mehmet to call her later on…
I would speak to her daughter later and she would tell me that her mother is not well, she does not remember things…
Mehmet Karadal would speak to Mrs. Djemaliye, asking for help and she would say to him that she needs to fetch the book from her basement…
That she remembers vaguely that someone was brought in like the way described – stabbed from seven places – and who died and buried in the cemetery for the forlorn but she would say that she is not so sure of the name or whether it is the same person they are talking about…
Things would remain as they are – without moving forward…
When Mehmet Karadal would apply for a Cypriot identity card, he would not be able to get it in the beginning. The officials at the ID department would ask him about his mother…
"But I don't know!" he would say… "I was a baby when she disappeared…"
A friend of his would take him to a Greek Cypriot public prosecutor and he would instruct the ID department to open their books and look for information about the "missing" mother of Mehmet Karadal… They would do that and that's how Mehmet would find out a few more details of his mother and would fully realize that in fact it is true, that he had been adopted. He would realize that when he would go to get a Turkish Cypriot ID at the age of 18 – the name of his mother on his ID would be Ayten Ibrahim, different from the name of the foster mother… That is when he would realize that she is not his real mother but foster mother…
A neighbour called Havva would help him to get in touch with his grandmother… In fact, he had been seeing her in the street and saying hello without realizing that she was his grandmother.
At first the grandmother would refuse to see him…
But later on, she would soften up and cry about the whole thing and they would start visiting each other in Nicosia…
He would find a cousin who had come to settle from London and would meet her… Through her, he would find out a few more details about his aunt living in London, the one who had gone away…
A friend of his from London would tell him that he can send him a photo of his mother…
This would be the first time he would set eyes on his "missing mother" – through a photograph sent from London…
He would frame it and hang it on his wall…
His foster parents, his grandmother have all died – but he would have the photo of his mother hanging on his wall in his house. Whoever would see the photo would tell him that he looks like his mother…
"How can the records of those who died in the hospital and where they were buried be in the house of a nurse and not with the Turkish Cypriot health authorities?" he would tell me… "How can these records be in the basement of the house of the old nurse? And she cannot help us because of her condition… Perhaps someone who reads these can help us find out more details about what happened to my mother…"
He is appealing to anyone who would know anything about the fate of his "missing" mother, not even on the official list of "missing persons" of the Cyprus Missing Persons' Committee…
If you know anything, heard anything please call me with or without your name – my phone number is 99 966518.
Do it as a humanitarian gesture to a fellow human being sharing this island with you who wants to find out the fate of his "missing" mother…
We will appreciate it…

25.12.2016

Photo: Mehmet Karadal with his mother's photo...

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 22nd of January 2017, Sunday.

(**) Article in Turkish published in YENİDÜZEN newspaper:
http://www.yeniduzen.com/kayip-bir-annenin-izinde-9945yy.htm
http://www.yeniduzen.com/kayip-bir-annenin-izinde-2-9951yy.htm
http://www.yeniduzen.com/kayip-bir-annenin-izinde-3-9954yy.htm

Αναζητώντας μια «αγνοούμενη» μητέρα…

Αναζητώντας μια «αγνοούμενη» μητέρα…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Ήταν μόλις εννιά μηνών μωρό όταν η μητέρα του Ayten Ibrahim τον άφησε σε κάποιους φίλους της να τον προσέχουν για μερικές ώρες…
«Αυτό είναι το γάλα του» τους είχε πει…
«Έχω μερικές δουλειές να κάνω για λίγες ώρες στο νότιο μέρος της Λευκωσίας και θα επιστρέψω σύντομα…»
Η γυναίκα αυτή, η μητέρα του Mehmet Karadal, έφυγε αλλά ποτέ δεν κατάφερε να επιστρέψει…
Οι διακοινοτικές συγκρούσεις που ξεκίνησαν στο τέλος του Δεκέμβρη του 1963 την πήραν για πάντα μακριά από το Mehmet…
Ποτέ δεν γνώρισε τη μητέρα του, ούτε καν είχε μια φωτογραφία της…
Οι φίλοι με τους οποίους τον είχε αφήσει η μητέρα του για μερικές ώρες τον υιοθέτησαν και μεγάλωσε μαζί τους…
«Αν μεγάλωνα με τη δική μου μητέρα, ίσως να μην είχα μια τόσο καλή παιδική ηλικία» μου είπε… «Διότι ο (θετός) πατέρας μου πάντοτε μου συμπεριφερόταν τόσο καλά… Ότι ζητούσα μου το έδινε…»
Καθώς μεγάλωνε, συνειδητοποιούσε σταδιακά από τον τρόπο που η θετή του μητέρα μιλούσε στους γείτονες, ότι δεν ήταν η δική του μητέρα…
«Ποτέ δεν μου είπαν τίποτε, απλά το συνειδητοποίησα σταδιακά μόνος μου» μου είπε…
«Όπως όταν ήμουν άτακτος και η (θετή) μητέρα μου θύμωνε, κάποτε την άκουγα να παραπονιέται για μένα στους γείτονες… «Μεγαλώνεις τα παιδιά άλλων και κοίτα τι σου κάνει;» έλεγε… Αλλά το συνειδητοποίησα όταν προσπάθησα να βγάλω Κυπριακή ταυτότητα, ότι αυτό ήταν αλήθεια…»
Σιγά σιγά έμαθε γιατί η μητέρα του δεν μπόρεσε να επιστρέψει.
Είχε πάρει ταξί για να επιστρέψει αλλά ο ταξιτζής, ένας Ελληνοκύπριος από τη Λεμεσό, την μαχαίρωσε σε επτά σημεία στο σώμα της και μετά έριξε το βαριά τραυματισμένο σώμα της στην τουρκοκυπριακή γειτονιά της Λεμεσού…
Την βρήκαν το πρωί και την πήραν στο νοσοκομείο…
Σύμφωνα με τις φήμες που άκουσε, πέθανε εκεί και αφού κανένας δεν διεκδίκησε το σώμα της, θάφτηκε στο νεκροταφείο για τους εγκαταλελειμμένους στη Λεμεσό… Ο Mehmet Karadal δεν γνωρίζει που βρίσκεται αυτό το νεκροταφείο ή αν υπάρχει ή τι ακριβώς της συνέβηκε…
Ερευνούμε για να βρούμε οποιεσδήποτε πληροφορίες για αυτή, αλλά είναι σαν πως και την κατάπιε η γη χωρίς σημάδι και ως έσχατη λύση του εισηγήθηκα να γράψω την ιστορία και να τη δημοσιεύσουμε στις εφημερίδες YENIDUZEN και ΠΟΛΙΤΗΣ, μήπως και κάποιος θυμάται και μας βοηθήσει να καταλάβουμε τι πραγματικά της συνέβηκε και που μπορεί να είχε θαφτεί…
Η Ayten Ibrahim από τη Λεύκα έφυγε από το σπίτι μαζί με την αδελφή της και είχαν έρθει στη Λευκωσία για να ζήσουν και να δουλέψουν.
Η μητέρα τους αρνήθηκε να έχει οποιαδήποτε σχέση με τις δύο κόρες της έτσι η μια έφυγε για το Λονδίνο και η Ayten έμεινε στη Λευκωσία…
Όταν η Ayten Ibrahim εξαφανίστηκε, κανένας δεν πήγε στην αστυνομία για να ζητήσει οποιεσδήποτε πληροφορίες για αυτήν – τουλάχιστον κανένας από την άμεση της οικογένεια…
Η Ayten Ibrahim επίσης ποτέ δεν τοποθετήθηκε στον επίσημο κατάλογο «Αγνοουμένων Ατόμων», οπότε η Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων ποτέ δεν έψαχνε για πληροφορίες για αυτήν…
Ένας γιατρός με τον οποίο συνεργαζόμουν για το θέμα των «αγνοουμένων» μου είπε ότι το καλύτερο άτομο για να μιλήσω είναι η κυρία Djemaliye Hodjaoghlou – ήταν στο νοσοκομείο στη Λεμεσό το 1963 και θα ξέρει…
Της τηλεφώνησα, όπως επίσης και ο Mehmet Karadal…
Όμως σταδιακά βυθιζόταν στη νόσο Alzheimer – αρχικά μου είπε ότι έχει ένα βιβλίο όπου είναι γραμμένα όλα τα ονόματα αυτών που πήραν στο νοσοκομείο στη Λεμεσό, όλοι εκείνοι που πέθαναν και όλες αυτές οι πληροφορίες είναι γραμμένες, αλλά το βιβλίο βρίσκεται στο υπόγειο της και ότι πρέπει να πάει και να το ψάξει και ζήτησε από μένα και τον Mehmet να της τηλεφωνήσουμε αργότερα…
Μίλησα με την κόρη της αργότερα και μου είπε ότι η μητέρα της δεν είναι καλά, ότι δεν θυμάται πράγματα…
Ο Mehmet Karadal μίλησε με την κυρία Djemaliye και ζήτησε βοήθεια και του είπε ότι πρέπει να φέρει το βιβλίο από το υπόγειο…
Του είπε ότι θυμάται αμυδρά ότι έφεραν κάποια με τον τρόπο που περιγράφεται – μαχαιρωμένη σε επτά σημεία – και πέθανε και θάφτηκε στο νεκροταφείο για τους εγκαταλελειμμένους αλλά είπε ότι δεν είναι σίγουρη για το όνομα ή αν είναι το ίδιο άτομο που μιλούμε…
Τα πράγματα έμειναν όπως ήταν – χωρίς να προχωρούν….
Όταν ο Mehmet Karadal έκανε αίτηση για ταυτότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν κατάφερε να την πάρει στην αρχή. Οι λειτουργοί στο τμήμα των ταυτοτήτων τον ρώτησαν για τη μητέρα του…
«Μα δεν ξέρω!» έλεγε… «Ήμουν βρέφος όταν εξαφανίστηκε…»
Ένας φίλος του τον πήρε στον Εισαγγελέα, ο οποίος έδωσε οδηγίες στο τμήμα ταυτοτήτων να ανοίξουν τα βιβλία τους και να ψάξουν για πληροφορίες για την «αγνοούμενη» μητέρα του Mehmet Karadal… Το έπραξαν και έτσι είναι που ο Mehmet βρήκε ακόμα λίγες λεπτομέρειες για τη μητέρα του και συνειδητοποίησε πλήρως ότι είναι πράγματι αλήθεια ότι ήταν υιοθετημένος. Το συνειδητοποίησε ότι όταν πήγε για να του εκδώσουν Τουρκοκυπριακή ταυτότητα στην ηλικία των 18 – το όνομα της μητέρας του στην ταυτότητα του ήταν Ayten Ibrahim, διαφορετικό από το όνομα της θετής του μητέρας… Τότε είναι που συνειδητοποίησε ότι δεν είναι η πραγματική του μητέρα αλλά η θετή…
Μια γειτόνισσα, η Havva, τον βοήθησε να έρθει σε επαφή με τη γιαγιά του… Κατ' ακρίβεια την έβλεπε στο δρόμο και την χαιρετούσε χωρίς να ξέρει ότι ήταν η γιαγιά του.
Στην αρχή η γιαγιά αρνιόταν να τον δει…
Όμως αργότερα, μαλάκωσε και έκλαιγε για το όλο συμβάν και άρχισαν να επισκέπτονται ο ένας τον άλλο στη Λευκωσία…
Βρήκε μια ξαδέλφη που είχε έρθει από το Λονδίνο για να εγκατασταθεί και τη συνάντησε… Μέσω αυτής βρήκε ακόμα λίγες λεπτομέρειες για τη θεία του που ζει στο Λονδίνο, αυτή που είχε φύγει…
Ένας φίλος του από το Λονδίνο του είπε ότι μπορεί να του στείλει μια φωτογραφία της μητέρας του…
Αυτή ήταν η πρώτη φορά που έβλεπε την «αγνοούμενη» μητέρα του – σε μια φωτογραφία που στάλθηκε από το Λονδίνο…
Την κορνίζαρε και την κρέμασε στον τοίχο του…
Οι θετοί του γονείς και η γιαγιά του έχουν όλοι πεθάνει – αλλά έχει τη φωτογραφία της μητέρας του κρεμασμένη στο τοίχο στο σπίτι του. Όποιος βλέπει τη φωτογραφία αυτή του λέει ότι μοιάζει με τη μητέρα του…
«Πως γίνεται τα αρχεία αυτών που πέθαναν στο νοσοκομείο και το που είναι θαμμένοι να είναι στο σπίτι μιας νοσοκόμας και όχι στις τουρκοκυπριακές αρχές υγείας;» μου έλεγε… «Πως γίνεται τα αρχεία αυτά να βρίσκονται στο υπόγειο του σπιτιού της ηλικιωμένης νοσοκόμας; Και δεν μπορεί να μας βοηθήσει λόγω της κατάστασης της… Ίσως κάποιος να μπορεί να τα διαβάσει και να μας βοηθήσει να βρούμε περισσότερες λεπτομέρειες για το τι συνέβηκε στη μητέρα μου…»
Κάνει έκκληση σε όποιον γνωρίζει οτιδήποτε για την τύχη της «αγνοούμενης» μητέρας του, που δεν είναι καν στον επίσημο κατάλογο των «αγνοουμένων ατόμων» της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων…
Αν γνωρίζετε οτιδήποτε, αν ακούσατε κάτι, σας παρακαλώ επικοινωνήστε μαζί μου επώνυμα ή ανώνυμα – το τηλέφωνο μου είναι 99 966518.
Κάντε το σαν ανθρωπιστική χειρονομία σε ένα συνάνθρωπο που μοιράζεται το νησί αυτό μαζί σας, που θέλει να μάθει την τύχη της «αγνοούμενης» μητέρας του…
Θα το εκτιμήσουμε ιδιαίτερα…

Photo: Ο Mehmet Karadal με τη φωτογραφία της μητέρας του…

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 22nd of January 2017, Sunday.

(**) Article in Turkish published in YENİDÜZEN newspaper:
http://www.yeniduzen.com/kayip-bir-annenin-izinde-9945yy.htm
http://www.yeniduzen.com/kayip-bir-annenin-izinde-2-9951yy.htm
http://www.yeniduzen.com/kayip-bir-annenin-izinde-3-9954yy.htm

Stavros Poyrazis: A shining example of humanity…

Stavros Poyrazis: A shining example of humanity…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

Stavros Poyrazis: The person who saved the lives of his co-villagers Turkish Cypriots not only once but twice, both in 1963 and 1974…
He was the mukhtar of Strogylos village…
The person who had saved lives of Turkish Cypriots, would be killed by some Turkish Cypriots and he would go "missing"…
Never mixed up in bad incidents, on the contrary having only done good deeds, this innocent man was killed by a handful of Turkish Cypriots and this is became a black stain on the forehead of the Turkish Cypriot community…
There were also other innocent persons whose lives were taken from them…
Just like some Turkish Cypriots from Sinda and Strongylos, there were some Greek Cypriots from Peristerona Pygi, Monarga and Milya who would fill mass graves with the bodies of innocent Turkish Cypriots and this black stain would remain on the forehead of the Greek Cypriot community…
Years ago, I wrote about Stavros Poyrazis, about his life, about how he helped Turkish Cypriots, about how he would go "missing", details of how he had been killed and where he might have been buried…
Back in 2009 as the bicommunal peace movement of this island, we would honour "missing" Stavros Poyrazis at an event entitled "Those Who Saved Each Other"… In this event, we had honoured those Turkish Cypriots and Greek Cypriots who had saved the lives of those from the other community, at the Peace Hall on Ledra Street in Nicosia… And this event would become an incredible event where people would talk and share and where the son of "missing" Stavros Poyrazis would take the plaquete saying "Thanks" to Stavros Poyrazis…
On the 4th of December 2016 Sunday, we are going to Agio Eleftherios church at Latsia together with Dinos Agiomammatis to attend the funeral of Stavros Poyrazis…
Dinos is a friend from "Worker's Democracy" with whom and his friends, we had done quite a bit during 2000s in order to commemorate our "missing persons" together, as well as those "who saved each other"…
We would have activities that would leave a mark on our communities. On the 22nd of July 2009 at the Ledra Street in Nicosia we would honour those who saved each other's lives during the conflict in 1963 and 1974… One of those we had honoured had been Stavros Poyrazis…
In the church the family of Stavros Poyrazis greet me – the grandson Stavros Stavrou who is the new mukhtar of Strongylos welcomes me. He is the son of Frangkis who is the son of Stavros Poyrazis and just like his grandfather, he continues the heritage and is the mukhtar… He gives a speech at the funeral saying:
"We gathered today with emotion and awe to bury the bones of a special man with due honour. Today we live again vividly the tragedy of 1974 and the tragic story of a small village in the plain of Mesaoria, which was meant to pay a heavy blood burden during that dark summer. Eight innocent and peaceful people were cowardly murdered by fanatic Turkish Cypriots, unfortunately also amongst the murderers Turkish Cypriots from our village.
Stavros Georgiou Poirazis was the natural leader of the Strongylos community. He was the muhtar since the founding of the Republic of Cyprus, Secretary of the Cooperative and President of the Church Committee of the Church of Agia Paraskevi, he was well respected by all Strongylos villagers, Greek Cypriot and Turkish Cypriot, as well as the people from the neighbouring villages.
Born and raised in the Mesaoria plain, it was impossible both for him and the other tragic co-villagers to flee chased. It was not in his nature.
Stavros Poirazis was above all human and he kept his humanity throughout his life.
In 1964 during the intercommunal trouble and while the Turkish Cypriots of Strongylos set off to leave the village, he being in charge of the Greek Cypriots, stopped them and assured them that nothing would happen to them and they should stay in their houses.
But the greatness of Stavros Poirazis soul does not stop here. In the summer of 1974, after the Treacherous Coup and the Barbaric Turkish Invasion, during the ceasefire he stood twice in front of fully armed fanatic Greek Cypriots from the neighbouring villages.
He stopped them and told them "Go back to your villages. You can not touch the Turkish Cypriots of Strongylos."
He was not afraid of death, he was familiar with it. The black shirt he permanently wore because of the unfair loss of his beloved daughter ten years before was evidence of the pain he carried inside him.
On 15 August 1974, he was arrested with other co-villagers by two Turkish Cypriots from Sinda as well as three Turkish Cypriots from Strongylos and they were brutally murdered in an area outside the village.
Their blood poured inside the plain which they loved and never left.
Really, where were all those who benefited. How small did they stand against History and Humanity? Until today they feel shame and they bow their head during our visits to the village.
The discovery of the bones of our co-villagers was thanks to the tireless efforts of the Missing Persons Committee as well as the enormous contribution of the Turkish Cypriot activist and journalist Sevgul Uludag, who risking her life collected information on the fate of our missing.
I will end with the words of dear Sevgul when I introduced myself as the grandson of Stavros Poirazis.
"It is an honour for me. Stavros Poirazis, the muhtar is A HERRO OF OUR COUNTRY.""
Then comes another grandchild of Stavros Poyrazis, Georgia Georgiou – the daughter of Maria who is the daughter of Stavros Poyrazis – and says farewell to her grandfather:
"When my daughter was saying goodbye to her grandfather, my thoughts were coming to you. A promise I gave to myself many years ago to say goodbye to you grandfather.
Stavros Poirazis. My grandfather. An image unknown to me, because I did not manage to meet you as some wanted to bring the events to here, after 42 whole years of anguish and hope of your return.
I got to know my grandfather through my grandmother Zoiro's and my mother's descriptions. They were always saying that your grandfather Stavris was a progressive man, honest and social. A correct family man. That is why he was also loved by his co-villagers in his beloved village Strongylos, which he did not abandon.
We gathered here today to say goodbye to you – your children, your 24 grandchildren and your 50 great-grandchildren. A big family which you built with grandmother and did not manage to live with us joys and sorrows – 42 years you were absent and always your absence was great at every family gathering.
My grandfather, up there where you will go I am sure you will find open arms waiting for you, your beloved daughter Theodora, uncle Giorgos who we lost recently, so unexpectedly, and your beloved wife, grandmother Zoiro who left with the grief of your return.
Hope you have a good trip grandfather."
And then the child of a grandchild of Stavros Poyrazis, Panayiotis Georgiou – only 12 years old now – reads a poem, a poem written by the daughter of Stavros Poyrazis, Maria…

My father, I never forgot you
nor will I forget you.
Days and nights come
your words in my mind.
Everything became advice and I
tell it to others.
To your grandchildren father,
and your great-grandchildren.
But the most golden advice that
was written in my soul,
is that lies and unjustness
don't love them, my daughter.
The road that you carved for me
I follow it
and always with your thought,
I will finish it.
A lot of people passed from your home,
ate bread, drank water, you were opening your soul
and you were concerned for the village
both christians and turks.
But no one father, was there to save you.
I have kept the words you told me:
"Take your children my daughter, and leave to save them
And I will stay in the village,
A Worthy patriot."

And my soul will always shout
"WORTHY IS MY FATHER
Stavros Poirazis"

What remains of Stavros Poyrazis lies in a small coffin in the church…
Today we are saying goodbye to what remains from Stavros Poyrazis, the person with a huge human heart.
I too put some colourful flowers below his coffin and pay my respects to him…
Next to his coffin there is the plaquete we had given to honour him, on the plaquete the words "Thanks…"
All those who had been taken from Strongylos – Stavros Poyrazis was not taken alone but together with others – were brought to the Cave of the Horses, killed there, later buried in a field near the Cave of the Horses, then their remains taken from there and carried to Abalestra near Sinda… All those who had been taken from Strongylos and killed in this way are slowly returning to their families in small coffins…
From now on Stavros Poyrazis will rest in Latsia, his remains having been found in a well in Abalestra…
A day after the funeral, his daughter Maria sends me her thanks through her son Stavros Georgiou…
One day I will visit the daughter of Stavros Poyrazis, Maria, in her house and will thank her for what her father has done – the huge humanitarian deed of saving lives of Turkish Cypriots… And in my name, I will apologize to her for the horrible murders of a few Turkish Cypriots…
Our friendship with the family of Poyrazis will continue…
I will tell your story dear Stavros Poyrazis to everyone, as long as I am alive…
I will say to everyone that you did not lose anything from your humanity even under conditions of war and I will tell how you used your power as a muhktar to save lives of your villagers, how you gave them their lives…
When we hold meetings with youth, I will make sure to teach them your name so that they can take you as a bright, shining example of humanity…
Stavros Poyrazis… Strongylos… I will make sure that our youth will learn these words that carry so much meaning for this island...
I am happy that both myself and my wonderful readers have helped to continue your name, to identify where you had been buried and have told your humanitarian story so that no one can deny it and everyone finds out about it…
May you rest in peace dear Stavros Poyrazis…

Photo: Stavros Poyrazis…

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 15th of January 2017, Sunday.
Fort the Turkish version of article published in YENİDÜZEN on the 15th of December 2016:
http://www.yeniduzen.com/bir-cenaze-toreninden-notlar-9906yy.htm

Σταύρος Ποϊράζης: Ένα λαμπρό παράδειγμα ανθρωπιάς…

Σταύρος Ποϊράζης: Ένα λαμπρό παράδειγμα ανθρωπιάς…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Σταύρος Ποϊράζης: Το άτομο που έσωσε τη ζωή των Τουρκοκύπριων συγχωριανών του, όχι μια αλλά δύο φορές, και το 1963 και το 1974…
Ήταν ο μουχτάρης του χωριού Στρογγυλός…
Το άτομο που είχε σώσει τη ζωή Τουρκοκυπρίων σκοτώθηκε από κάποιους Τουρκοκύπριους και έγινε «αγνοούμενος»…
Ποτέ δεν αναμείχθηκε σε άσχημα περιστατικά, αντιθέτως έχοντας κάνει μόνο καλές πράξεις, αυτός ο αθώος άντρας σκοτώθηκε από μερικούς Τουρκοκύπριους και αυτό έγινε μια μαύρη κηλίδα στο μέτωπο της Τουρκοκυπριακής κοινότητας…
Υπήρχαν επίσης και άλλοι αθώοι άνθρωποι οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους…
Όπως υπήρχαν κάποιοι Τουρκοκύπριοι από τη Σίντα και τον Στρογγυλό, έτσι υπήρχαν και κάποιοι Ελληνοκύπριοι από την Πηγή Περιστερώνας, τα Μόναγρα και τη Μηλιά που γέμισαν μαζικούς τάφους με τα σώματα αθώων Τουρκοκυπρίων και αυτή η μαύρη κηλίδα παρέμεινε στο μέτωπο της Ελληνοκυπριακής κοινότητας…
Πριν από χρόνια είχα γράψει για τον Σταύρο Ποϊραζη, για τη ζωή του, για το πώς βοήθησε Τουρκοκύπριους, για το πώς έγινε «αγνοούμενος», λεπτομέρειες για το πώς είχε σκοτωθεί και που μπορεί να είχε θαφτεί…
Το 2009 ως το δικοινοτικό κίνημα ειρήνης του νησιού αυτού, τιμήσαμε τον «αγνοούμενο» Σταύρο Ποϊράζη σε μια εκδήλωση με όνομα «Αυτοί που έσωσαν ο ένας τον άλλο»… Στην εκδήλωση αυτή στην Αίθουσα Ειρήνη στην οδό Λήδρας στη Λευκωσία, τιμήσαμε εκείνους τους Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους που είχαν σώσει τη ζωή αυτών από την άλλη κοινότητα… Και η εκδήλωση αυτή έγινε ένα απίστευτο γεγονός όπου άνθρωποι μιλούσαν και μοιράζονταν μεταξύ τους, και όπου ο γιος του «αγνοούμενου» Σταύρου Ποϊράζη παρέλαβε την πλακέτα που έλεγε «Ευχαριστώ» στο Σταύρο Ποϊράζη…
Την Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2016, πήγαμε μαζί με τον Ντίνο Αγιομαμμίτη στην εκκλησία Αγίου Ελευθερίου στα Λατσιά, για να παραστούμε στην κηδεία του Σταύρου Ποϊράζη…
Ο Ντίνος είναι φίλος από την «Εργατική Δημοκρατία» μαζί με τον οποίο και τους φίλους του είχαμε κάνει αρκετά στη δεκαετία του 2000 για να τιμήσουμε τους «αγνοούμενους» μας μαζί, όπως επίσης και αυτούς που «έσωσαν ο ένας τον άλλο»…
Διοργανώσαμε δραστηριότητες που άφησαν το στίγμα τους στις κοινότητες μας. Στις 22 Ιουλίου 2009 στην οδό Λήδρας, τιμήσαμε εκείνους που είχαν σώσει ο ένας τη ζωή του άλλου στη διάρκεια των συγκρούσεων το 1963 και 1974… Ένας από εκείνους που είχαμε τιμήσει ήταν ο Σταύρος Ποϊράζης…
Στην εκκλησία με χαιρετά η οικογένεια του Σταύρου Ποϊράζη – με καλωσορίζει ο εγγονός Σταύρος Σταύρου που είναι ο νέος μουχτάρης του Στρογγυλού. Είναι ο γιος του Φραγκή που είναι ο γιος του Σταύρου Ποϊράζη και όπως τον παππού του, συνεχίζει την παράδοση και είναι ο μουχτάρης… Ο επικήδειος λόγος του:
«Προσήλθαμε σήμερα με συγκίνηση και δέος για να κηδεύσουμε με τις οφειλόμενες τιμές τα λείψανα ενός ξεχωριστού ανθρώπου. Σήμερα ζούμε ξανά ολοζώντανη την τραγωδία του 1974 και την τραγική ιστορία ενός μικρού χωριού στον κάμπο της Μεσαορίας, το οποίο έμελλε να πληρώσει βαρύ φόρτο αίματος το μαύρο εκείνο καλοκαίρι. Οκτώ αθώοι και φιλήσυχοι άνθρωποι δολοφονήθηκαν άνανδρα από φανατικούς Τουρκοκύπριους, ανάμεσα στους φονιάδες δυστυχώς και Τουρκοκύπριοι συγχωριανοί μας.
Ο Σταύρος Γεωργίου Ποϊράζης ήταν ο φυσικός ηγέτης της κοινότητας Στρογγυλού. Κοινοτάρχης από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γραμματέας της Συνεργατικής και Πρόεδρος της Εκκλησιαστικής Επιτροπής του Ιερού Ναού Αγίας Παρασκευής, έχαιρε της εκτίμησης όλων των Στρογγυλιωτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, καθώς και των κατοίκων των γειτονικών χωριών.
Άνθρωπος γεννημένος και μεγαλωμένος στον κάμπο της Μεσαορίας, δεν ήταν δυνατόν για αυτόν καθώς και για τους υπόλοιπους αδικοχαμένους συγχωριανούς μας, να φύγει κυνηγημένος. Δεν ήταν στη φύση του.
Ο Σταύρος Ποϊράζης ήταν πάνω απ' όλα άνθρωπος και διατήρησε την ανθρωπιά του σε όλη του τη ζωή.
Το 1964 κατά τη διάρκεια των διακοινοτικών ταραχών και καθώς οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του Στρογγυλού ξεκίνησαν για να φύγουν από το χωριό, αυτός επικεφαλής των Ελληνοκυπρίων, τους σταμάτησε και τους διαβεβαίωσε ότι δεν έχουν να πάθουν τίποτε και να παραμείνουν στα σπίτια τους.
Και όμως το μεγαλείο της ψυχής του Σταύρου Ποϊράζη δεν σταματά εδώ. Το καλοκαίρι του 1974 μετά το Προδοτικό Πραξικόπημα και τη Βάρβαρη Τουρκική Εισβολή κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας δύο φορές στάθηκε μπροστά από πάνοπλους φανατικούς Ελληνοκύπριους από γειτονικά χωριά.
Τους σταμάτησε και τους είπε «Πηγαίνετε πίσω στα χωριά σας. Δεν μπορείτε να αγγίξετε τους Τουρκοκύπριους του Στρογγυλού».
Δεν φοβόταν το θάνατο, είχε εξοικειωθεί μαζί του. Το μόνιμα φορεμένο μαύρο πουκάμισο του, λόγω του άδικου χαμού της αγαπημένης του κόρης δέκα χρόνια πριν, μαρτυρούσε τον πόνο που κουβαλούσε μαζί του.
Στις 15 Αυγούστου 1974 συνελήφθηκε μαζί με άλλους συγχωριανούς μας από δύο Τουρκοκύπριους από τη Σίντα καθώς και τρεις Τουρκοκύπριους από το Στρογγυλό και δολοφονήθηκαν βάναυσα σε περιοχή έξω από το χωριό.
Το αίμα τους χύθηκε μέσα στον κάμπο που αγάπησαν και δεν εγκατέλειψαν ποτέ.
Αλήθεια που ήταν όλοι αυτοί οι ευεργετηθέντες. Πόσο μικροί στάθηκαν απέναντι στην Ιστορία και την Ανθρωπότητα; Μέχρι σήμερα νιώθουν ντροπή και σκύβουν το κεφάλι κατά τις επισκέψεις μας στο χωριό.
Η ανεύρεση των οστών των συγχωριανών μας έγινε χάρη στις άοκνες προσπάθειες της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους καθώς και την τεράστια συμβολή της Τουρκοκύπριας ακτιβίστριας και δημοσιογράφου Sevgul Uludag η οποία με κίνδυνο της ζωής της περισυνέλλεξε πληροφορίες για την τύχη των αγνοουμένων μας.
Θα κλείσω με τα λόγια της αγαπητής Sevgul όταν της είχα συστηθεί σαν ο εγγονός του Σταύρου Ποϊράζη.
«Είναι τιμή για μένα. Ο Σταύρος Ποϊράζης, ο κοινοτάρχης είναι ΗΡΩΑΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΑΣ.»»
Μετά έρχεται μια εγγονή του Σταύρου Ποϊράζη, η Γεωργία Γεωργίου – κόρη της Μαρίας που είναι κόρη του Σταύρου Ποϊράζη – και αποχαιρετά τον παππού της:
«Όταν η κόρη μου αποχαιρετούσε το δικό της παππού, η σκέψη μου ερχόταν σε εσένα. Μια υπόσχεση που έδωσα στον εαυτό μου εδώ και χρόνια να σε αποχαιρετήσω παππού.
Σταύρος Ποϊράζης. Ο δικός μου παππούς. Μια εικόνα άγνωστη για μένα, επειδή δεν πρόλαβα να σε γνωρίζω γιατί κάποιοι θέλησαν να φέρουν τα γεγονότα μέχρι εδώ, μετά από 42 ολόκληρα χρόνια αγωνίας και ελπίδας της επιστροφής σου.
Τον παππού μου τον γνώρισα από τις περιγραφές της γιαγιάς μου Ζωηρώς και της μάνας μου. Πάντα έλεγαν ο παππούς σου ο Σταυρής ήταν άνθρωπος προοδευτικός, τίμιος, κοινωνικός. Σωστός οικογενειάρχης. Γι΄ αυτό και ήταν αγαπητός από τους συγχωριανούς του στο αγαπημένο του χωριό το Στρογγυλό, το οποίο και δεν εγκατέλειψε.
Μαζευτήκαμε εδώ σήμερα να σε αποχαιρετήσουμε τα παιδιά σου, τα 24 εγγόνια σου και τα 50 δισέγγονα σου. Μια μεγάλη οικογένεια που έφτιαξες με τη γιαγιά και δεν πρόλαβες να ζήσεις μαζί μας χαρές και λύπες – 42 χρόνια ήσουν απών και πάντοτε η απουσία ήταν μεγάλη σε κάθε οικογενειακή συγκέντρωση που είχαμε.
Παππού μου εκεί ψηλά που θα πας είμαι σίγουρη ότι θα βρεις αγκαλιές ανοικτές να σε περιμένουν, την αγαπημένη σου κόρη Θεοδώρα, το θείο Γιώργο που χάσαμε πρόσφατα, έτσι απροσδόκητα και την αγαπημένη σου γυναίκα, τη γιαγιά Ζωηρώ που έφυγε με τον καημό της επιστροφής σου.
Καλό σου ταξίδι παππού μου.»
Και μετά ένα δισέγγονο του Σταύρου Ποϊράζη, ο Παναγιώτης Γεωργίου – μόλις 12 χρονών τώρα – διαβάζει ένα ποίημα που έγραψε η Μαρία, η κόρη του Σταύρου Ποϊράζη…

Πατέρα μου, ποτέ μου δεν σε ξήχασα
ούτε θα σε ξηχάσω.
Μέρες τζαι νύχτες έρκουντε
τα λόγια σου στον νου μου.
Έγιναν ούλλα συμβουλές τζαι γιω
λαλώ τα σ' ούλλους.
Στα αγκόνια σου πατέρα μου,
τζαι στα δισέγγονα σου.
Μα η πιο χρυσή σου συμβουλή που
εγράφτειν εις την ψυσσιή μου,
ένει το ψέμα τζαι το άδικο
κόρη μου μεν το αγαπήσεις.
Το δρόμο που μου χάραξες
εγιώ ακολουθώ τον
τζαι πάντα με την σκέψη σου,
εγιώ εννά τον τελειώσω.
Πολλής κόσμος επέρασε απού το σπιτικό σου,
έφαεν ψουμί, ηπιέν νερό, άνιες τη ψυσσιή σου
τζι είσσιες την έννοια του χωρκού,
τζαι γρισκιανούς τζαι τούρκους.
Μα εν εβρέθηκε παπά, κανείς να σε γλυτώσει.
Εγιώ έχω φυλάμενα τα λόγια που μου είπες:
«Πιάστα μωρά σου κόρη μου, τζαι φύε να τα σώσεις
Τζαι εγιώ εννά μείνω στο χωρκό
Άξιος πατριώτης.»

Τζαι μέναν η ψυχούλα μου πάντοτε θα φωνάζει
«ΆΞΙΟΣ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ
Ο Σταύρος Ποϊράζης»

Ότι απομένει από το Σταύρο Ποϊράζη βρίσκεται στο μικρό φέρετρο στην εκκλησία…
Σήμερα αποχαιρετούμε αυτά που απέμειναν από το Σταύρο Ποϊράζη, το άτομο με τη μεγάλη ανθρώπινη καρδιά.
Τοποθέτησα και εγώ πολύχρωμα λουλούδια πάνω στο φέρετρο του και απέτινα φόρο τιμής…
Δίπλα από το φέρετρο του είναι η πλακέτα που είχαμε δώσει για να τον τιμήσουμε και πάνω στην πλακέτα η λέξη «Ευχαριστώ…»
Όλοι εκείνοι τους οποίους πήραν από τον Στρογγυλό – ο Σταύρος Ποϊράζης δεν ήταν ο μόνος αλλά πήραν και άλλους – τους πήραν στη Σπηλιά των Αλόγων και τους σκότωσαν εκεί, αργότερα τους έθαψαν σε ένα χωράφι κοντά στη Σπηλιά των Αλόγων, και μετά πήραν τα οστά τους και τα μετάφεραν στην Abalestra κοντά στη Σίντα… Όλοι εκείνοι που τους είχαν πάρει από τον Στρογγυλό και σκοτώθηκαν με αυτό τον τρόπο επιστρέφουν σιγά-σιγά στις οικογένειες τους μέσα σε μικρά φέρετρα…
Από τώρα και στο εξής ο Σταύρος Ποϊράζης θα αναπαύεται στα Λατσιά, μετά που τα οστά του βρέθηκαν σε ένα πηγάδι στην Abalestra…
Μια μέρα μετά την κηδεία, η κόρη του Μαρία μου στέλνει τις ευχαριστίες της μέσω του γιου της Σταύρου Γεωργίου…
Μια μέρα θα επισκεφτώ τη Μαρία, κόρη του Σταύρου Ποϊράζη, στο σπίτι της και θα την ευχαριστήσω για αυτά που έχει κάνει ο πατέρας της – το τεράστιο ανθρωπιστικό έργο της διάσωσης της ζωής Τουρκοκυπρίων… Και στο όνομα μου, θα της απολογηθώ για τις φρικτές δολοφονίες από μερικούς Τουρκοκύπριους…
Η φιλία μας με την οικογένεια Σταύρου Ποϊράζη θα συνεχίσει…
Θα πω την ιστορία σου σε όλους, αγαπητέ μου Σταύρο Ποϊράζη, για όσο ζω…
Θα πω σε όλους ότι δεν έχασες καθόλου την ανθρωπιά σου ακόμα και σε συνθήκες πολέμου και θα πω πως χρησιμοποίησες τη δύναμη σου ως μουχτάρης για να σώσεις τη ζωή των συγχωριανών σου, πως τους έδωσες τη ζωή τους…
Όταν πραγματοποιούμε συναντήσεις με τη νεολαία, θα τους διδάξω το όνομα σου στα σίγουρα, έτσι ώστε να σε έχουν ως ένα λαμπρό, φωτεινό παράδειγμα ανθρωπιάς…
Σταύρος Ποϊράζης… Στρογγυλός… Θα βεβαιωθώ ότι η νεολαία μας θα ακούσει αυτές τις λέξεις που φέρουν τόσο πολύ νόημα για αυτό το νησί…
Είμαι χαρούμενη που τόσο εγώ όσο και οι υπέροχοι αναγνώστες μου βοήθησαν για να συνεχιστεί το όνομα σου, να εντοπιστεί το μέρος όπου ήσουν θαμμένος και να ειπωθεί η ανθρωπιστική σου ιστορία έτσι ώστε κανένας να μην την αρνηθεί και όλοι να την μάθουν…
Ας αναπαυθείς εν ειρήνη αγαπητέ Σταύρο Ποϊράζη…

Photo: Stavros Poyrazis…

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 15th of January 2017, Sunday.
Fort the Turkish version of article published in YENİDÜZEN on the 15th of December 2016:
http://www.yeniduzen.com/bir-cenaze-toreninden-notlar-9906yy.htm

Friendship is more important on this island than anything else…

Friendship is more important on this island than anything else…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

Our dear friend Orestis Agisilaou is a `role model` for everyone… On Facebook, you can see on different days where he is and with whom…
He is with friends, his friends from Kyrenia or Boghazi or Limassol or Larnaca or Karpaz… You can see him in the houses of his friends with a big smile inviting us and making us sit and think how he manages to keep that strong bond going with so many people in this broken island…
He has the secret of life: Friendship is more important than anything else on this island – it is our friendship that counts not enmity…
Yesterday I saw his photos on Facebook again – this time he was in the Kyrenia Boghazi and he was posing at the wedding of his friends… He had become a witness – "the best man" - at the ceremony. Those who were getting married were Turkish Cypriots and the witnesses were two Greek Cypriots, one of them, Orestis. I asked him to write down his feelings and send it to me and he did… Orestis says:
"For us - the peace lovers - this period that we pass maybe is the most sad and pessimistic one since many years. Our politicians once again showed that they are short of the circumstances and they didn't manage to bring a positive result to Cypriot people, the thing which could bring again the smile to them after so many decades. Once again Cypriot people went until the fountain but they didn't success to drink water... But Cypriots are always a step further from our politicians. Even without solution thousands of people have managed to make peace first of all with themselves and after with the other community. Many strong friendships pull down a part of the wall of the shame every day. For many people the real peace, love and trust is more important than the percentage of the federal states of Cyprus...
Another part of the wall of the shame pulled down today, 30th of November 2016. Two Greek Cypriots, my beloved friend Chrystalla and me, became best men at our best friends Sevinch and Mustafa's wedding. The wedding took place in the Boghaz village in Kyrenia together with some relatives and friends of the couple. This fact could be normal in another country but in Cyprus - if it is not unique- it's something very unusual. That's why we were two times excited and happy. Now we have the opportunity to become with our best friends something like relatives, without their language and their religion being problem. Many people - especially from the Greek Cypriot community - could characterize us as "unexisting best men" because this wedding took place in an unrecognized state, with unrecognized authorities etc. Whatever people say, the only thing that it's not unrecognized is our pure feelings. I hope that we managed to send the message that real peace will come only if you let her to come. If some people have managed to do that, means that everyone can do it...
To sum up, I would like to wish to my best friends Sevinch and Mustafa health, happiness and to achieve every goal that they have. I hope and wish many other people to follow our example, as people's relations is the strongest tool to destroy the wall that divides our souls for decades..."
I too congratulate both Sevinch and Mustafa, as well as Orestis and Chrystalla for showing the way to our leaders: Our communities have always been more progressive and much more forward than our leaderships in Cyprus…
Another good friend, Leyla Kiralp whose first husband had been killed by EOKA B and whose remains were found in Gerasa in a mass grave called me last week telling me she was planning a memorial at the Melandra House near Salamis in Famagusta… She wanted to do a memorial lunch for Michalis Kirlitchas, for Kutlu Adali, for Rezvan Usta, for Jus Payada for Dr. Mehmet Salih and for Monica Vassiliou…
These were friends of Leyla and all of them died of cancer except Kutlu Adali who had been murdered in front of his house...
I knew all – they had all been good friends and they had all been struggling for peace in Cyprus… But who was Monica Vassiliou? I had never heard of her… I asked Leyla to write down her feelings about Monica and her friendship with her and she did…
Here is what Leyla Kiralp wrote:
"My dear friend Monica Vassiliou,
I felt your absence today and I wished you were with me… I wanted to take my hand between your soft and warm hands and say to me "Leyla, no giving up!" You were a strong woman Monica!
We first got to know one another with the opening of the checkpoints in 2003. We were invited to RIK 2 TV channel on the occasion of the International Women's Day, the 8th of March.
What Monica would tell would take me by surprise…
On the 15th of July 1974, during the coup of the Greek Junta she had been dragged on the floor by EOKA B and as a result she would be wounded and decapacitated from her hip bone… When she was talking about the 20th of July and 14th of August, she would be saying "We Cypriots did not deserve all this… We Cypriots must struggle all together. There is no South or North Cyprus. There is only one Cyprus. Turkish Cypriots and Greek Cypriots are not enemies of each other, the enemy is the one who made us kill each other…"
Her voice, her words of determination is still alive in my ears…
Then I had the turn to talk on the TV programme. I too would talk about what I had been through. I talked how my first husband had been taken from our house by EOKA B to a prisoners of war camp, how he had been taken from there and killed, how he went "missing". How I had to leave my house and my village… While I was telling these, she would jump like an arrow and came next to me and would hold my hand…
At the end of the programme she would take me to the Ledra Palace checkpoint with her car. We would exchange telephone numbers. A week later she would come to our house in Famagusta. When she saw my son Shevki and my husband Mustafa she would say "You are my friends…" We would go to visit her father's house in Famagusta that day. But she only wanted to see the house from the car she was in… From that day on we would become good friends calling each other and getting together often… She had come to us together with Victoria. She was calling Victoria "my spiritual daughter". Since Victoria's childhood had been spent in Vasiliko, she remembered my grandfather and grandmother and my aunts quite well.
Even though she had pains on her hip, Monica would come leaning on her walking stick to the launch of my first book "The Wet and White Handkerchief that We Share".
We would go to the wedding of the daughter of Victoria and there Monica would introduce us to those attending the wedding as "Here are my Turkish Cypriot friends…"
We would go to her house after the wedding and on the walls there were paintings of the Turkish Cypriot artist Umit Inatchi…
My dear friend Monica, you had cancer on those days but you were keeping it as a secret from us. You were always strong. You were always full of hope… You were always beautiful.
You had come to see the Melandra House while it was being constructed. And you would bring the first gifts to us. A cigarette case, a copper teapot, two copper candlesticks… "The candlesticks are a memory from my father" you had said.
You did not know proper Turkish; nor could I speak proper Greek. Despite this, we could communicate very well…
Your disease had progressed but you were still very strong. Even when you said "I have cancer", you were strong. My blood had frozen at such drastic news but you were acting as though you just had the flu.
As I was on the way to Tymbou getting ready to go to London on the 8th of April 2011, Monica's partner Achilleas would call me… I knew something terrible had happened to Monica. He said, "We lost Monica"… He told me when and where the funeral would be. My husband would drop me off at Tymbou and would go to the funeral himself…
On the plane to London I would be thinking only about you my friend. I was so sad that I could not attend your funeral, I was so sad that I had lost you.
As soon as I was in London I called Mustafa and asked about the funeral… Mustafa's answer was, "Monica was as beautiful as ever…"
My friend, it has been five years since you are not here… How many times we were hopeful that there would be a solution… How many times we shouted slogans for peace. You, despite your aching hip and despite cancer that took you away from us would always hit your foot hardly on the floor and insistently and with stubbornness "There must be a solution, there must be peace" you would say…
While we were waiting for peace and a solution, we again were disappointed the other day.
Again, they could not find a solution to the Cyprus problem that has become gangrene… How can they find a solution to a problem that has become gangrene dear Monica? But I can still hear, you are saying "There must be a solution, there must be peace…" With insistence and stubbornness.
I had such a big moral depression that I went immediately to my village Mari. I went around in empty streets and as the night fell, I had nothing else to do but come back home.
A few days later we began the day with the news of that terrible accident on the Pentadaktylos where young kids died… We all felt so burned inside. I know that if you were alive, immediately you would call us and say "What can I do? If there is a need, I can donate blood…" And if necessary, you would come leaning on your walking stick. Now I am talking to you and conversing with you my dear friend. I am sure you are hearing me. I miss you Monica… I have prepared the "cold tea" that you liked most. I am sipping my tea and talking to you… I promise you. I will always be strong like you in face of negative things. And I would hit the floor with my feet strongly and would shout "There must be a solution, there must be peace!"

1.12.2016

Photo: Leyla, Monika and Victoria...

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 8th of January 2017, Sunday.

Η φιλία σε αυτό το νησί είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο…

Η φιλία σε αυτό το νησί είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Ο αγαπητός μας φίλος Ορέστης Αγησιλάου αποτελεί «πρότυπο» για όλους… Στο Facebook μπορείτε να δείτε που βρίσκεται και με ποιον σε διαφορετικές μέρες…
Είναι με φίλους, τους φίλους τους από την Κερύνεια ή το Μπογάζι ή τη Λεμεσό ή τη Λάρνακα ή την Καρπασία… Μπορείτε να τον δείτε σε σπίτια φίλων του με ένα μεγάλο χαμόγελο να μας προσκαλεί να καθίσουμε και να σκεφτούμε πως καταφέρνει να διατηρεί εκείνο το ισχυρό δεσμό με τόσα άτομα σε αυτό το σπασμένο νησί…
Έχει το μυστικό της ζωής: Η φιλία σε αυτό το νησί είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο – είναι η φιλία μας που μετρά, όχι η εχθρότητα…
Χθες είδα ξανά τις φωτογραφίες του στο Facebook – αυτή τη φορά ήταν στο Μπογάζι Κερύνειας και πόζαρε στο γάμο των φίλων του… Ήταν ο μάρτυρας – ο «κουμπάρος» - στην τελετή. Αυτοί που παντρεύονταν ήταν Τουρκοκύπριοι και οι μάρτυρες ήταν δύο Ελληνοκύπριοι – ο Ορέστης ήταν ο ένας από αυτούς. Του ζήτησα να γράψει τα αισθήματα του και να μου τα στείλει… Ο Ορέστης λέει:
«Για μας – αυτούς που αγαπούν την ειρήνη – η περίοδος αυτή που περνούμε είναι ίσως η πιο θλιβερή και απαισιόδοξη εδώ και πολλά χρόνια. Οι πολιτικοί μας έδειξαν ξανά ότι δεν ανταποκρίθηκαν στις περιστάσεις και δεν κατάφεραν να φέρουν στον Κυπριακό λαό ένα θετικό αποτέλεσμα, αυτό που θα έφερνε ξανά το χαμόγελο μετά από τόσες πολλές δεκαετίες. Για μια ακόμα φορά οι Κύπριοι πήγαν μέχρι την πηγή αλλά δεν κατάφεραν να πιούν νερό… Όμως οι Κύπριοι είναι ένα βήμα πέρα από τους πολιτικούς μας. Ακόμα και χωρίς τη λύση, χιλιάδες άτομα κατάφεραν να κάνουν ειρήνη πρώτα με τον εαυτό τους και μετά με την άλλη κοινότητα. Πολλές δυνατές φιλίες γκρεμίζουν ένα μέρος του τείχους της ντροπής κάθε μέρα. Για πολλούς ανθρώπους η πραγματική ειρήνη, η αγάπη και η εμπιστοσύνη είναι πιο σημαντική παρά το ποσοστό των ομοσπονδιακών πολιτειών στην Κύπρο…
Ένα άλλο μέρος του τείχους της ντροπής γκρεμίστηκε σήμερα, 30 Νοεμβρίου 2016. Δύο Ελληνοκύπριοι, η αγαπημένη μου φίλη Χρυστάλλα και εγώ, γίναμε κουμπάροι στο γάμο των καλύτερων μας φίλων Sevinch και Mustafa. Ο γάμος τελέστηκε στο χωριό Μπογάζι της Κερύνειας και παρόντες ήταν κάποιοι συγγενείς και φίλοι του ζευγαριού. Το γεγονός αυτό θα ήταν φυσιολογικό σε μια άλλη χώρα, αλλά στην Κύπρο – αν όχι μοναδικό – είναι κάτι πολύ ασυνήθιστο. Γι αυτό και ήμασταν διπλά ενθουσιασμένοι και χαρούμενοι. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να γίνουμε κάτι σαν συγγενείς με τους καλύτερους μας φίλους, χωρίς να είναι πρόβλημα η γλώσσα και η θρησκεία τους. Πολλοί άνθρωποι – ιδιαίτερα από την ελληνοκυπριακή κοινότητα – θα μας χαρακτήριζαν ως «ανύπαρκτους κουμπάρους» αφού ο γάμος αυτός έγινε σε μια μη αναγνωρισμένη χώρα, με μη αναγνωρισμένες αρχές κτλ. Ότι και να λένε, το μόνο πράγμα που δεν είναι μη-αναγνωρισμένο είναι τα αγνά μας αισθήματα. Ελπίζω ότι καταφέραμε να στείλουμε το μήνυμα ότι η πραγματική ειρήνη θα έρθει μόνο αν την αφήσεις να έρθει. Αν κάποιοι άνθρωποι κατάφεραν να το κάνουν αυτό, σημαίνει ότι όλοι μπορούν να το κάνουν…
Για να συνοψίσω, θέλω να ευχηθώ στους καλύτερους μου φίλους Sevinch και Mustafa υγεία, ευτυχία και να επιτύχουν όλους τους στόχους τους. Ελπίζω και εύχομαι ότι πολλοί άλλοι θα ακολουθήσουν το παράδειγμα μας, αφού οι ανθρώπινες σχέσεις είναι το πιο ισχυρό εργαλείο για να γκρεμίσουμε το τείχος που χωρίζει τις ψυχές μας για δεκαετίες…»
Και εγώ επίσης συγχαίρω τη Sevinch και το Mustafa, όπως επίσης τον Ορέστη και τη Χρυστάλλα που δείχνουν το δρόμο στους ηγέτες μας: Οι κοινότητες μας πάντοτε ήταν πιο προοδευτικές και πολύ πιο μπροστά από ότι οι ηγεσίες μας στην Κύπρο…
Μια άλλη καλή φίλη, η Leyla Kiralp, της οποίας ο πρώτος σύζυγος είχε σκοτωθεί από την ΕΟΚΑ Β και του οποίου τα οστά βρέθηκαν σε ένα μαζικό τάφο στη Γεράσα, μου τηλεφώνησε την περασμένη βδομάδα και μου είπε ότι προγραμμάτιζε ένα μνημόσυνο στο Melandra House κοντά στη Σαλαμίνα στην Αμμόχωστο… Ήθελε να κάνει ένα μνημόσυνο γεύμα για το Μιχάλη Κιρλιτσά, τον Kutlu Adali, τον Rezvan Usta, τον Τζιους Παγιάτα, τον Δρ. Mehmet Salih και τη Μόνικα Βασιλείου…
Αυτοί ήταν φίλοι της Leyla και όλοι τους πέθαναν από καρκίνο εκτός τον Kutlu Adali που δολοφονήθηκε μπροστά από το σπίτι του…
Τους ήξερα όλους – ήταν όλοι καλοί φίλοι και όλοι αγωνίζονταν για την ειρήνη στην Κύπρο… Όμως ποια ήταν η Μόνικα Βασιλείου; Δεν είχα ακούσει πολύ για αυτή… Ζήτησα από τη Leyla να καταγράψει τα αισθήματα της για τη Μόνικα και τη φιλία της μαζί της…
Η Leyla έγραψε:
«Αγαπητή μου φίλη Μόνικα Βασιλείου,
Σήμερα ένιωσα την απουσία σου και ευχόμουν να ήσουν μαζί μου… Ήθελα να βάλω το χέρι μου ανάμεσα στα μαλακά και ζεστά σου χέρια και να μου πεις «Leyla, δεν τα παρατούμε!» Μόνικα ήσουν μια δυνατή γυναίκα!
Γνωριστήκαμε με τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων το 2003. Ήμασταν καλεσμένες στην τηλεόραση του ΡΙΚ 2 με την ευκαιρία της 8ης Μαρτίου, Διεθνούς Μέρας της Γυναίκας.
Αυτό που είπε η Μόνικα με εξέπληξε…
Στις 15 Ιουλίου 1974, στη διάρκεια του πραξικοπήματος της Ελληνικής Χούντας είχε συρθεί στο πάτωμα από την ΕΟΚΑ Β και με αποτέλεσμα να τραυματιστεί στο ισχίο… Όταν μιλούσε για τις 20 Ιουλίου και τις 14 Αυγούστου, έλεγε «Δεν μας άξιζαν όλα αυτά σε εμάς τους Κύπριους… Εμείς οι Κύπριοι πρέπει να αγωνιστούμε όλοι μαζί. Δεν υπάρχει Νότια ή Βόρεια Κύπρος. Υπάρχει μόνο μια Κύπρος. Οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι δεν είναι εχθροί μεταξύ τους, ο εχθρός είναι αυτός που μας έκανε να σκοτώσουμε ο ένας τον άλλο…»
Η φωνή της, τα αποφασιστικά της λόγια είναι ακόμα ζωντανά στα αυτιά μου…
Μετά είχα εγώ την ευκαιρία να μιλήσω στο τηλεοπτικό πρόγραμμα. Και εγώ μίλησα για αυτά που πέρασα. Μίλησα για το πως η ΕΟΚΑ Β πήρε τον πρώτο μου σύζυγο από το σπίτι μας σε στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου, πως τον πήραν από εκεί και τον σκότωσαν και πως έγινε «αγνοούμενος». Πως έπρεπε να φύγω από το σπίτι μου και το χωριό μου… Ενώ τα έλεγα αυτά, πετάχτηκε σαν τόξο και ήρθε δίπλα μου και κράτησε το χέρι μου…
Στο τέλος του προγράμματος με πήρε στο οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας με το αυτοκίνητο της. Ανταλλάξαμε τηλέφωνα. Μετά από μια βδομάδα ήρθε στο σπίτι μας στην Αμμόχωστο. Όταν είδε το γιο μου Shevki και το σύζυγο μου Mustafa, είπε «Είσαστε φίλοι μου…» Εκείνη τη μέρα πήγαμε και επισκεφτήκαμε το σπίτι του πατέρα της στην Αμμόχωστο. Όμως ήθελε να δει το σπίτι από το αυτοκίνητο… Από εκείνη τη μέρα γίναμε καλές φίλες και τηλεφωνούσαμε η μια στην άλλη και βρεθόμασταν συχνά… Είχε έρθει στο σπίτι μας με τη Βικτώρια. Αποκαλούσε τη Βικτώρια «η πνευματική μου κόρη». Πέρασε τη παιδική της ηλικία στο Βασιλικό και θυμόταν αρκετά καλά τον παππού, τη γιαγιά και τις θείες μου.
Παρόλο που είχε πόνους στο ισχίο της, η Μόνικα ήρθε με το μπαστούνι της στην παρουσίαση του πρώτου μου βιβλίου «Το Άσπρο Βρεγμένο Μαντήλι που Μοιραστήκαμε».
Πήγαμε στο γάμο της κόρης της Βικτώριας και εκεί η Μόνικα μας σύστησε στους καλεσμένους ως «Οι Τουρκοκύπριοι φίλοι μου…»
Μετά το γάμο πήγαμε στο σπίτι της και στους τοίχους ήταν οι πίνακες του Τουρκοκύπριου καλλιτέχνη Umit Inatchi…
Αγαπητή μου φίλη Μόνικα, εκείνες τις μέρες είχες καρκίνο αλλά μας το κρατούσες μυστικό. Πάντοτε ήσουν δυνατή. Πάντοτε ήσουν γεμάτη ελπίδα… Πάντοτε ήσουν όμορφη.
Είχες έρθει και είδες το Melandra House όταν κτιζόταν. Και μας έφερες τα πρώτα δώρα. Μια ταμπακιέρα, μια χάλκινη τσαγιέρα, δύο χάλκινα κηροπήγια… «Τα κηροπήγια είναι ανάμνηση από τον πατέρα μου» μου είχες πει.
Δεν ήξερες σωστά τουρκικά, ούτε και εγώ σωστά ελληνικά. Παρόλα αυτά, μπορούσαμε να επικοινωνούμε πολύ καλά…
Η αρρώστια σου προχώρησε αλλά ήσουν ακόμα πολύ δυνατή. Ακόμα και όταν είπες «Έχω καρκίνο», ήσουν δυνατή. Το αίμα μου είχε παγώσει με αυτά τα δραματικά νέα αλλά συμπεριφερόσουν σαν πως και είχες απλά γρίπη.
Όταν ήμουν καθοδόν προς την Τύμπου για να πάω στο Λονδίνο, στις 8 Απριλίου 2011, μου τηλεφώνησε ο Αχιλλέας, ο σύντροφος της Μόνικας… Είπε «Χάσαμε τη Μόνικα…». Μου είπε που και πότε θα ήταν η κηδεία. Ο σύζυγος μου με άφησε στην Τύμπου και πήγε ο ίδιος στην κηδεία…
Στο αεροπλάνο προς το Λονδίνο σκεφτόμουν μόνο εσένα φίλη μου. Ήμουν τόσο λυπημένη που δεν μπορούσα να παραστώ στην κηδεία σου, ήμουν τόσο λυπημένη που σε έχασα.
Μόλις έφτασα στο Λονδίνο τηλεφώνησα στο Mustafa και τον ρώτησα για την κηδεία… Η απάντηση του Mustafa ήταν «Η Μόνικα ήταν όμορφη όπως πάντα…»
Φίλη μου έχουν περάσει πέντε χρόνια που δεν είσαι εδώ… Πόσες φορές ήμασταν αισιόδοξες ότι θα υπήρχε λύση… Πόσες φορές φωνάξαμε σλόγκαν για την ειρήνη. Εσύ, παρόλο το πονεμένο σου ισχίο, και παρόλο τον καρκίνο που σε πήρε από μας, πάντοτε κτυπούσες το πόδι σου δυνατά και επίμονα στο πάτωμα και με πείσμα «Πρέπει να υπάρξει λύση, πρέπει να υπάρξει ειρήνη» έλεγες…
Ενώ περιμέναμε για την ειρήνη και τη λύση, και πάλι απογοητευθήκαμε πριν από μερικές μέρες.
Και πάλι, δεν μπόρεσαν να βρουν λύση στο Κυπριακό πρόβλημα που έχει καταντήσει γάγγραινα… Πως μπορούν να βρουν λύση σε ένα πρόβλημα που έχει καταντήσει γάγγραινα αγαπητή Μόνικα; Όμως μπορώ ακόμα να σε ακούω να λες «Πρέπει να υπάρξει λύση, πρέπει να υπάρξει ειρήνη…» Με επιμονή και πείσμα.
Είχα μια τόσο μεγάλη ηθική κατάθλιψη που πήγα αμέσως στο χωριό μου, το Μαρί. Πήγα γύρω στους άδειους δρόμους και όταν νύχτωσε δεν είχα τίποτε άλλο να κάνω παρά να επιστρέψω στο σπίτι.
Μετά από μερικές μέρες ξεκίνησε η μέρα μας με την είδηση του τρομερού δυστυχήματος στον Πενταδάκτυλο όπου πέθαναν νεαρά παιδιά… Όλοι μας νιώσαμε τόσο καμένοι μέσα μας. Ξέρω ότι αν ζούσες θα μας τηλεφωνούσες αμέσως και θα μας έλεγες «Τι μπορώ να κάνω; Αν υπάρχει κάποια ανάγκη, μπορώ να δώσω αίμα…» Και αν χρειαζόταν, θα ερχόσουν ακουμπώντας στο μπαστούνι σου. Τώρα σου μιλώ και επικοινωνώ μαζί σου αγαπητή μου φίλη. Είμαι σίγουρη ότι με ακούς. Μου λείπεις Μόνικα… Έχω ετοιμάσει το «κρύο τσάι» που προτιμούσες. Πίνω το τσάι μου και σου μιλώ… Σου υπόσχομαι ότι πάντοτε θα είμαι δυνατή σαν εσένα στα αρνητικά πράγματα. Και θα κτυπήσω το πάτωμα δυνατά με τα πόδια μου και θα φωνάξω «Πρέπει να υπάρξει λύση, πρέπει να υπάρξει ειρήνη!»

Photo: Η Leyla, η Μόνικα και η Βικτώρια…

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 8th of January 2017, Sunday.

An interview by Dr. Dervish Ozer: “Notes from a prisoners’ of war camp…”

An interview by Dr. Dervish Ozer: "Notes from a prisoners' of war camp…"

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

Today I want to share with you an unpublished real life story written by Dr. Dervish Ozer… He has interviewed a person (his name remains anonymous with us) and has written down from his mouth, his experiences from a prisoners of war camp from 1974… The person he interviewed is a Turkish Cypriot who had been in charge of a camp where there were hundreds of prisoners during 1974…
Here is what Dervish Ozer wrote from the mouth of this Turkish Cypriot:
"I never talk about such things… How come you appear now? You gonna give me a few drinks of cognac and write down what I say? No way… You gonna wait a long time for that. The war is left behind 40 years. Those who died have died, those who remained have remained.
Actually let's talk a bit so they would know. Because when I die, it will be all one sided what they would say, they would say about me, he did this and he did that. Let me tell you so that it will not remain a secret, everything should be spilled out so it would be known who did what…
They had put me in charge of the prisoners' of war camp because I could speak Greek. The camp with 600 persons was under my command…
Of course… Under my command…
One day an old woman came, all in black. I had just walked into the camp, hadn't even sat down. The woman came crying… I asked her what happened, she gulped… `The child is sick vre kiriye... They took the child from the mother, she is serving food… Please, please take my daughter and come… This child has fever… And her husband is in the church, he saw her going… It is a shame both to him and to my daughter…`
I was so angry that I forgot about my rank! I put a new magazine on my Thompson and controlled the second magazine. I set up my gun and without listening to what anyone would say, I entered the room where four high ranking commanders were eating and drinking. My finger on the trigger, I rushed into the room.
`All women back to the wards!` I shouted!
There appeared an unwilling smile in the faces of women serving food and drinks… But I was shaking with fury and did not smile back at the women… My finger at the trigger of the Thomson gun, I was simply waiting for them to say a single word… But that word was not uttered. I had prepared myself for that word before I had rushed into that room.
I was waiting for them to say `What the hell are you doing, stand to attention!`
The only thing I heard them say was, `Okay, the women can go… We were leaving anyway…`
And they got up and left.
They went and complained about me.
Higher ranking commanders came and made an investigation.
`Were you gonna shoot them?` they asked me.
I did not say anything, I just stayed silent.
But if it was today, I would shoot them. Even if they opened their mouths or not…
Those days were tough and difficult… Hundreds of women and children, old and young, and soldiers, all of them were under my control. They were honourable people. All of them prisoners of war. They were in need of clothes, hungry people. But honourable people. Humans like human beings… All of them having been betrayed by people with whom they grew up and all of them having seen the ugly face of war… Some of them caught in their homes or from their gardens and taken here. They had their houses further up but could not go there. For days, they are hungry and no one would open their mouth to say anything. Children crying from hunger and each time they would cry, they would be given water…
Some of them were alone, not knowing where their husbands and children were. Did their husbands die? Where were their children? Does the outside world know anything about them? The women and children would have to endure their husbands and fathers being beaten up and would be helpless in trying to console them afterwards…
There were newborn children, babies who needed milk. As though the war was their own fault, there was no milk in the breasts of their mothers. Children crying… Women desperate, newborn children don't drink water but two days of hunger made them drink water.
The wounded ones on the one hand, desperation on the other…
At first I had thought I would not be able to succeed… I was crying together with each woman crying, I was crying together with each child crying.
Afterwards I stopped crying, the pain in my stomach was gone and I pulled myself together.
Those were difficult days. You had to do it. Just do it. And I did. I got milk for children with my money. In the beginning, I spent all the money I had on me, every piastre that my mother had saved for canned milk. And then the children stopped crying. Then I started looking around…
It smelled of blood… All around us smelled of gun powder and burned human beings… Life was like the hole of a key; it was at the end of a black hole. The pretext for death was that you had eyebrows over your eyes. And betrayal to the house you ate bread from, the water you drank from was holy… It was such a time…
Really what was it like killing a human, the one you worked with, the one you asked work from – the one who had surrendered to you… What was it like raping the wife of the guy in whose house you used to drink together zivania in the past… Believe me I could never understand how a human could do that…
`Kiriye this… Kiriye that… Kiriye… I am pregnant…`
I did not understand; I could not understand…
The men with so much anger who had been let free from being prisoners, whose wives and daughters were prisoners and these men had done nothing to them… During times of peace the only thing these men offered them had been food and drink zivania together… How can you rape their wives and daughters, how can you kill when their husbands had never hurt you, had never done anything wrong against you, that the only thing they offered you had been food and zivania before the war…
How do you rape and how do you kill… I could never understand and I am now above 60 years old and I still do not understand…
And how do you endure a woman taken from her baby and taken for rape…
How do you allow a man to be beaten up next to his wife…
I did not do it.
I did not allow the babies to stay in need of milk… I found milk for them…
So it was such a moment when I put my finger on the trigger and take the women from those who had been drinking inside.
I did not become the manager of the prisoners of war camp willingly, they had put me there. I wish they did not. It was the worst days of my life. I saw the best, most honourable people there, whom I had known before the war. I saw girls so beautiful…
I saw desperate fathers; I saw mothers who would take every risk in order to be able to give a drop of milk to their small children.
I saw the war, I saw the people, the honourable people put in a position of need under the craven.
I saw people who had fed people in their homes before the war, being raped by hungry people during times of war…
…
...
...
Now go away, it is enough for today…
Do you know what war is?
You know nothing, you saw the war but you did not realize what it was. You were such a little boy of ten…
I don't say that you did not see the pain or did not understand the humiliation of a human being. But you did not know rape. You did not understand what raping is. Now don't you come and tell me I am writing about war. You understand nothing. Because you don't know what rape is… How old were you that you come here and ask me about war… Go on' leave now…
...
You tell me not to drink…
How can you endure those days without drinking…
Did you ever fill your lungs with the smell of blood?
Or did your ears ever fill with the cries of a raped woman? Or did you ever see the desperation of a man whose wife or daughter was being raped and he could not do anything? Did you ever feel that pain in your heart?
Go away now, I will never speak to you again about anything…
...
May your children and wife be in peace. May no one can approach and harass them, may no human being become the slave or another and may God prevent you from being an accomplice for the slavery of other humans.
May he never show you times where people would be raped due to their religion, ethnicity or political views… And may you never become a commander in a prisoners' of war camp where fascists had been ruling… May God never make anyone a prisoner of war and may God never make anyone desperate the ruler of such a camp… May God never make you think all night long what you will do to find milk for the children in that camp – that camp where milk had stopped flowing from the breasts of the women. May God never make men desperate in that camp in front of their wives and daughters. May God never allow submission to fascists who wanted women and girls to rape them from that camp.
You may remove the word `God` if you like, just a matter of saying if you like…
I did not bend and bow to the fascists. I did not give women to fascists. I dared being killed and took women from the hands of the fascists and gave them back to their children. I was the one taking women from the hands of the fascists during the war, I the one who stopped rapes, I the one who protected women, I the one who bought milk for children with my own money from supermarkets selling looted goods – that's what kind of man I am…
And now? I am drinking in order to forget some things but I can't forget. I became a drinker in order to forget the deaths, the rapes and the pain… Nowadays they know me as someone who drinks. They don't know why I drink. Those who have done all these evil things, sleeping soundly in their beds at night, I am living with the nightmares they had created. I hear the voices of those women… I hear their cries and I see them giving their babies water instead of a drop of milk… I see the puffed faces, puffed hands and feet of men who had been beaten severely…
...
Hey, look at me kid.
Who are you?
You think with two glasses of cognac, I would tell you these things?
Who are you that I would tell you about those days?
I did not do anything.
I did not save any women from being raped.
I did not bring any milk to any children.
I did not prevent any killings.
You are making these up…
Now I am only drinking. Only to forget…
Forget what?
I don't know… I don't know nothing…
I only lived as a human being.
…
You made us live in the camp with death and blood. Even our dreams were about war… In the coffee shops our conversations were about war… I saw on the face of my children hunger, being without a mother and a father… Each time I looked at the faces of my own children I saw the camp, I saw the children in the camp… When I looked at the face of my wife, I saw the desperate mothers from the camp…
Now if you write these down as always,
I will say I was drunk. I will say he made me drink…
I will say he tricked me…
Hade vre…
Write what you want…
Write whatever you want…
They destroyed our lives…
We collected bones from the fields… We lived with crying and begging children and women for years… Still we have a shitty life… These fascists are they putting mortgages over our lives?
They have done as much as they could.
They destroyed our generation. They did not allow us to live.
Now go and write. Write as I say… If you don't write it the way I told you, don't come to this village again…
Go away now, I have nothing else to say to you…`

Photo: Dr. Derviş Özer…

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 1st of January 2017, Sunday.