Τα δάκρυα της Δερύνειας πρέπει να στεγνώσουν, οι πληγές πρέπει να επουλωθούν…
Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Το οδόφραγμα στη Δερύνεια ανοίγει, το στομάχι μου είναι μπερδεμένο… Μετά από τόσα χρόνια ανακατέματος, τόσων σκληρών λογιών, τόσου αγώνα, τελικά το οδόφραγμα ανοίγει…
Η Δερύνεια είναι μια περιοχή γεμάτη πόνο… Το Βαρώσι είναι γεμάτο πόνο… Αν δεν υπήρχε κίνημα πολιτών, η Πρωτοβουλία Αμμοχώστου, αν δεν είχαν αγωνιστεί και κάνει τόσο δυνατή εκστρατεία, αν δεν είχαν φέρει μαζί τους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους από τις δύο πλευρές της διαχωριστικής γραμμής, πάλι το οδόφραγμα αυτό δεν θα άνοιγε…
Το οδόφραγμα ανοίγει, ο κόσμος περνά, μπροστά βρίσκεται μια γυναίκα της οποίας η καρδιά κτυπά για την ειρήνη, κρατώντας μια σημαία που γράφει στα Τουρκικά και τα Ελληνικά «Barış-Ειρήνη»… Ένας δημοσιογράφος από τον ΠΟΛΙΤΙ την αποθανατίζει στην απίστευτα όμορφη πορεία της και η φωτογραφία του Χρίστου Θεοδωρίδη θα γίνει μια εικόνα για την ειρήνη – ήδη αυτό έχει γίνει, μόλις μπαίνει στο διαδίκτυο και μοιράζεται από πολλούς – η Ιόλη Κυθραιώτου έχει σημάνει την διάνοιξη του οδοφράγματος αυτού…
Το οδόφραγμα στη Δερύνεια ανοίγει και το στομάχι μου είναι μπερδεμένο – μια ομάδα για το Βαρώσι στο Facebook, στην οποία επίσης ανήκω, έχει τόσες βρισιές και τόσα κακά λόγια εναντίον του ανοίγματος του οδοφράγματος στη Δερύνεια, που είναι απίστευτο… Σε αυτή την ομάδα μοιράζονται φωτογραφίες και άρθρα για το Σολωμού και τον Τάσσο Ισαάκ που είχαν σκοτωθεί εδώ το 1996 και μοιράζεται επίσης μια φωτογραφία του πατέρα του Σολωμού να διαδηλώνει ενάντια στη διάνοιξη των οδοφραγμάτων…
Η Δερύνεια είναι γεμάτη πόνο: Η ιστορία της δεν ξεκινά το 1996 αλλά το 1974. Σε αυτή την περιοχή πολλοί Ελληνοκύπριοι σκοτώθηκαν και έγιναν «αγνοούμενοι»…
Αμέσως κάποιοι άνθρωποι έψαξαν σε αρχεία και βρήκαν και μοιράστηκαν μια φωτογραφία που έβγαλε ένας Άγγλος στρατιώτης. Η φωτογραφία δείχνει τους σκοτωμένους Ελληνοκύπριους, αφημένους στην άκρια του δρόμου αυτού όταν είχαν προσπαθήσει να επιστρέψουν στο Βαρώσι, μετά από κάλεσμα που άκουσαν στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ στις 16 Αυγούστου 1974 που έλεγε ότι «το Βαρώσι είναι ασφαλισμένο, πηγαίνετε πίσω!». Πίστεψαν σε αυτό το κάλεσμα στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ και προσπάθησαν να επιστρέψουν και συνάντησαν μερικά Τουρκικά τανκς και κάποιους Τουρκοκύπριους στρατιώτες, πιάστηκαν, κάποιοι από αυτούς σκοτώθηκαν εκεί στη μέση του δρόμου και η φωτογραφία δείχνει εκείνα τα νεκρά σώματα…
Στην πραγματικότητα, έγινε πραγματικά ένα κάλεσμα προς το κοινό στο ΡΙΚ, που τους καλούσε να πάνε πίσω στο Βαρώσι. Οι άνθρωποι το πίστεψαν αυτό και προσπάθησαν να επιστρέψουν.
Στη Δερύνεια συνάντησαν κάποια Τουρκικά τανκς και κάποιους Τουρκοκύπριους στρατιώτες – περπάτησαν σε ένα είδος «παγίδας»… Είχαν προσπαθήσει να επιστρέψουν με τα δικά τους αυτοκίνητα ή πήραν ταξί…
Πόσοι άνθρωποι πιάστηκαν εδώ, πόσοι σκοτώθηκαν και έγιναν «αγνοούμενοι»; Δεν γνωρίζουμε τους πραγματικούς αριθμούς… Αυτό που είναι βέβαιο όμως είναι ότι κάποιοι Τουρκοκύπριοι στρατιώτες τους πήραν στους Κήπους του Perdjana για να τους σκοτώσουν εκεί, ότι εκτέλεσαν κάποιους Ελληνοκύπριους δίπλα από μια λίμνη εκεί, ότι ένας Τούρκος διοικητής ενώ περνούσε τυχαία μέσα από αυτή την περιοχή και είδε το θέαμα της σφαγής και σταμάτησε τη σφαγή εκεί, έσωσε τη ζωή πολλών Ελληνοκυπρίων αλλά μετά έχασε τον ύπνο του για το υπόλοιπο της ζωής του και δεν κατάφερε να βρει ηρεμία μέχρι τη μέρα που πέθανε…
Μετά από χρόνια, μια από τις φίλες μου που είναι συγγενής «αγνοουμένου» πήγε και έμεινε τυχαία στο σπίτι του και μου είπε τι είχε γίνει εκείνο το βράδι στο σπίτι του… Η γυναίκα του διοικητή της είπε «Αν ακούσεις κάποιες κραυγές το βράδυ, μην ανησυχείς» και της είπε ότι ο αγαπητός της σύζυγος μετά που είδε τη σφαγή στους Κήπους του Perdjana είχε γίνει πολύ ανήσυχος και είχε εφιάλτες κάθε βράδυ…
Ο διοικητής αυτός είχε σώσει τη ζωή του διάσημου Ελληνοκύπριου γλύπτη μαζί με την ομάδα με την οποία βρισκόταν, γύρω στους 10-15 Ελληνοκύπριους… Εκείνοι οι Τουρκοκύπριοι στρατιώτες θα τους είχαν επίσης σκοτώσει… Ο Φίλιππος Γιαπάνης έγραψε για αυτό μετά από χρόνια στη σελίδα του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και υπονοούσε ότι ήθελε να βρει και να ευχαριστήσει αυτό τον διοικητή και κάποιος που το διάβασε του είπε ότι «μπορεί να τον βρει η Sevgul» - βλέποντας ότι αναφέρθηκε το όνομα μου, έγραψα στο Φίλιππο ότι ο διοικητής που είχε σώσει τη ζωή του δεν ζει πλέον… Μια μέρα ελπίζω πολύ να πάρω συνέντευξη από το Φίλιππο Γιαπάνη έτσι ώστε να μου πει για αυτά που πέρασε και να μπορέσουμε να γράψουμε για αυτά έτσι ώστε να μάθουν και άλλοι για αυτό… Ο Φίλιππος Γιαπάνης στην ανάρτηση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έλεγε «Γιατί έμεινα ζωντανός;» και οι φίλοι του του απάντησαν «Έτσι ώστε να δημιουργήσεις τόσα πολλά όμορφα έργα τέχνης…» Για το Φίλιππο Γιαπάνη η ζωή έγινε απλά μια σύμπτωση: Τη μια στιγμή ήσουν εκεί και την επόμενη θα μπορούσες να εκτελεστείς, να θαφτείς στους Κήπους του Perdjana και μετά από χρόνια τα οστά σου να εκσκαφούν και να μεταφερθούν αλλού… Όταν είχε βγει το «Σχέδιο De Cuellar» και υπήρχε ο φόβος ότι «το Βαρώσι μπορεί να επιστραφεί στους Ελληνοκύπριους», κάποιες πολιτικές και στρατιωτικές αρχές είχαν «φόβους» και εξαιτίας αυτών των «φόβων», κάποιοι τόποι ταφής αδειάστηκαν και τα οστά «μεταφέρθηκαν» ή ίσως ακόμα και να καταστράφηκαν… Οι μαζικοί τάφοι στους κήπους του Perdjana σύμφωνα με τους αναγνώστες μου επίσης αδειάστηκαν και τα οστά ξαναθάφτηκαν στην αυλή του Λυκείου Namik Kemal και υπήρχαν επίσης φήμες ότι υπήρξε επανα-ταφή κάποιων οστών στο χώρο στάθμευσης του «Anit Casino»…
Όμως αυτό δεν ήταν το μόνο πράγμα που συνέβηκε στη Δερύνεια – ένα παιδί έτρεξε προς την ασφάλεια και απλά έτρεχε και έτρεχε σαν τρελός… Άραγε εκείνοι που ήταν μαζί του και σκοτώθηκαν είναι ακόμα εκεί; Ή μήπως ο τόπος ταφής τους επίσης ανοίχτηκε και τα οστά τους μεταφέρθηκαν αλλού; Δεν ξέρουμε…
Πέρσι είχα πάρει συνέντευξη από τη μεγάλη του αδελφή Χρυστάλλα Κυριάκου και μου είχε πει πως είχε χάσει τα παιδιά της σε μια από τις σφαγές στη Δερύνεια… Η ιστορία της Χρυστάλλας Κυριάκου είχε δημοσιευθεί στις εφημερίδες YENIDUZEN και ΠΟΛΙΤΗΣ – ο πεθερός της, η πεθερά της, η νύφη της και ο γαμπρός της, ο πεντάχρονος γιός της και οι δίδυμες κόρες της που ήταν μόλις τριών χρονών σκοτώθηκαν όλοι στις 19 Αυγούστου 1974 στη Δερύνεια και έγιναν όλοι «αγνοούμενοι». Ο αδελφός της Άλκης κατάφερε παραμείνει ζωντανός από τη σφαγή αυτή. Όταν είχα δημοσιεύσει τη συνέντευξη μου μαζί της με τον τίτλο «Τα δάκρυα της Δερύνειας» αυτό είχε σοκάρει τους Τουρκοκύπριους διότι δεν γνώριζαν για τη σφαγή αυτή… Επιπλέον, η Χρυστάλλα πάντοτε ήταν στην πρώτη γραμμή των δικοινοτικών δραστηριοτήτων για την ειρήνη – μια γυναίκα που πονούσε, μια γυναίκα της οποίας τα παιδιά σκοτώθηκαν και έγιναν «αγνοούμενα»…
Ένας από τους Τουρκοκύπριους αναγνώστες μου είχε δει πολλά νεκρά σώματα παιδιών κοντά στην πισίνα του ξενοδοχείου Golden Sands και μου είχε πει μετά από χρόνια ότι «Ίσως αυτό να ήταν ένα είδος ορφανοτροφείου εκεί;» Ίσως αυτά να ήταν τα παιδιά της Χρυστάλλας και τα παιδιά των συγγενών της… Στη σφαγή αυτή σκοτώθηκαν επίσης ο Τάσος, ο Χρίστος και η Κούλα, τα τρία νεαρά παιδιά της νύφης της Σωτήρας…
Το οδόφραγμα στη Δερύνεια ανοίγει και το στομάχι μου είναι μπερδεμένο… Το οδόφραγμα είναι αρκετά διαφορετικό από τα άλλα οδοφράγματα αφού υπάρχουν άνθρωποι που σκοτώθηκαν και έγιναν «αγνοούμενοι» σε αυτή την περιοχή… Υπάρχουν τα σπίτια της πόλης φάντασμα, του Βαρωσιού σε αυτή την περιοχή… Κάποιοι Ελληνοκύπριοι που ζούσαν σε αυτά τα σπίτια βλέπουν τα σπίτια τους πίσω από τα συρματοπλέγματα και νιώθουν θλίψη…
Είναι θετικό το γεγονός ότι άνοιξε το οδόφραγμα στη Δερύνεια αλλά είναι κακό που οι πληγές της Δερύνειας δεν έχουν θεραπευθεί, τα δάκρυα δεν έχουν στεγνώσει…
]Γι αυτό έχω μια τεράστια πέτρα στο στομάχι μου…
Αν υπήρχε ένα ανθρωπιστικό σύστημα που να λειτουργούσε στην Κύπρο, τότε όχι μόνο θα άνοιγε το οδόφραγμα αυτό, αλλά θα μιλούσαμε για το πως να στεγνώσουμε τα δάκρυα της Δερύνειας, πως να θεραπεύσουμε τις πληγές της Δερύνειας και θα είχαμε αναπτύξει πολιτικές και προγράμματα για να το κάνουμε αυτό…
Οι αρχές και από τις δύο πλευρές της διαχωριστικής γραμμής θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων να βρει τους «αγνοούμενους» της Δερύνειας και του Βαρωσιού… Θα μπορούσε να γίνει μια έρευνα για να δούμε που μεταφέρθηκαν τα οστά των «αγνοουμένων» από αυτές τις περιοχές… Οι αρχές και στις δύο πλευρές, ιδιαίτερα οι Τουρκοκυπριακές αρχές θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη ΔΕΑ περισσότερο με αυτό.
Αν οι αρχές μπορούσαν να νιώσουν τον πόνο των Ελληνοκυπρίων από όλη αυτή την περιοχή, θα καταλάβαιναν ότι αυτοί οι Ελληνοκύπριοι δεν θα περνούσαν απλά από το δρόμο αυτό, όπως ένας τουρίστας, λόγω των βαθιών πόνων που θα άρχιζαν να αιμορραγούν ξανά και ξανά – και θα βοηθούσαν την κοινωνία των πολιτών να δημιουργήσει προγράμματα για την επούλωση των πληγών της…
Ακριβώς όπως δεν μπορώ να περάσω από το δόμο της Τόχνης ή της Μαράθας σαν τουρίστας, εκείνοι που έχουν «αγνοούμενους» στις οικογένειες τους και νιώθουν τον τραγικό πόνο για τους αγαπημένους τους, αυτοί οι συγγενείς «αγνοουμένων» δεν μπορούν απλά να περάσουν από το δρόμο αυτό σαν τουρίστες… Δεν μπορώ να πάω με χαρά στην Κοφίνου ή το Ζύγι ή την Τόχνη ή τη Γαλάτεια ή τη Σίντα ή την Κοντέα ή την Ορόκλινη – κάθε φορά που περνώ από τις περιοχές αυτές η καρδιά μου αρχίζει να αιμορραγεί ξανά και ξανά καθώς θυμούμαι τις τρομερές σφαγές που διαπράχθηκαν στις περιοχές αυτές και από Τουρκοκύπριους και από Ελληνοκύπριους…
Ο μόνος τρόπος να αποφευχθούν από το να χρησιμοποιούνται ξανά και ξανά οι πληγές αυτές από ακροδεξιές ομάδες είναι να στεγνώσουν τα δάκρυα της Δερύνειας… Και γι αυτό, οι δύο ηγέτες Akinci και Αναστασιάδης θα μπορούσαν να είχαν κάνει σημαντικό έργο.
Δυστυχώς, οι Κύπριοι γενικά αποτυγχάνουν όταν πρόκειται για ανθρωπιά – δρουν χωρίς να σκέφτονται, μένουν σιωπηλοί όταν ο πόνος των ανθρώπων τρώγεται από τους λύκους, παραμένουν σιωπηλοί και δεν μπορούν να δείξουν το θάρρος να μοιραστούν αυτά που γνωρίζουν λόγω τον δικών τους μικροσυμφερόντων…
Πολύ λίγοι Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι παίρνουν ένα «Μπράβο» όταν πρόκειται για την ανθρωπιά – και αυτοί είναι εκείνοι που νιώθουν τον πόνο όλων των «αγνοούμενων» Κυπρίων στη δική τους καρδιά και που προσπαθούν να βοηθήσουν να απαλυνθεί ο πόνος αυτός και που προσπαθούν να βοηθήσουν να στεγνώσουν τα δάκρυα, ανεξάρτητα από την εθνικότητα των θυμάτων…
Τους χαιρετίζω με όλη μου την καρδιά και τους ευχαριστώ που διατηρούν το κερί της ελπίδας σε αυτό τον τόπο για την ανθρωπιά, παρ' όλους τους περιορισμούς της έλλειψης ενός ανθρωπιστικού συστήματος σε αυτό τον τόπο…
Photo: Ο Ανδρέας, ο 5χρονος γιός της Χρυστάλλας Κυριάκου που είναι "αγνοούμενος"…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 25th of November 2018, Sunday. A similar article of mine was published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on my pages entitled "Cyprus: The Untold Stories" on the 15th of November 2018 and here is the link:
http://www.yeniduzen.com/derinyanin-gozyaslari-henuz-dinmedi-yaralari-henuz-sarilmadi-13230yy.htm
No comments:
Post a Comment