Sunday, December 8, 2019

The story of a house in Lapithos and a house next to the Kourtoumbellis bakery… - 2 -

The story of a house in Lapithos and a house next to the Kourtoumbellis bakery… - 2 -

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

In Nicosia, the family of John Metaxas had built two houses in the Koshkluchiftlik area for his two sisters to settle in when they would get married. The house was in Irene Street, later to be called Mehmet Ali Gormush Street. At the end of the street was the Bakery of Kourtoumbellis… Kourtoumbellis had died and his wife Evridiki was running it with her workers. Towards the end of December in 1963, some Turkish Cypriots with guns would attack the bakery and kill the mother of Mrs. Evridiki and her two workers. Across the bakery was another house where Huseyin Mehmet Djohn, the famous "DJOHN COFFEE" of Turkish Cypriots lived with his wife Eleni. Eleni would see the killers in the bakery so later on she would be taken from her house and she is still "missing"… I had written the story of the bakery and had interviewed the daughter of Kourtoumbellis, Kriti… And I had also written the sad story of Eleni Suzan who is still "missing" after the tragedy at the bakery…
In the Η ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΤΟΥ ΧΤΕΣ - YESTERYEARS OF NICOSIA social media group, John Metaxas would write about their family house in Koshkluchiftlik area of Nicosia, at Irene Street… Years later, Irene Street would become Mehmet Ali Gormush Street…
"The place and street where we lived prior to the end of December 1963 intercommunal struggle. My father, mother, and myself helped dig half of the foundation of this double storey house built for my two sisters as their dowry (Prika). The other half was dug by the contractor. We lost the house and all property during the fasaries of 1963. The entire family, eight of us, lived in the back of the lot in a garage-like building without indoor plumbing or running water but we were happy of what little we had. So many others were much poorer than we were. Some of those beggars would go from house to house asking for a piece of bread to sustain them. Some even had a family to care for. My mother would always tell us not to look the other way when we would see a beggar but reach out to them with a piece of bread, a few olives, and a piece of cheese if we had any. I always loved to hear the beggar pronounce his blessing on me (NA EXIS TIN EFXIN MOU PAIDHIN MOY). In the 1950s, I saw entire families so poor live in tents in the open by our elementary school. The father's profession was coating the inside of the copper pots and pans with a silvery hot alloy. I even saw a family or two live in caves in Aglanjia rocky hill overlooking the teachers' Academy. These latter scenes built character in me to always be thankful and be content of what I have!
We also were taught from our early years in elementary school how to be compassionate to others who were less fortunate than each of us. How thankful I am for those caring teachers I had at the Agios Andreas Elementary in the 1950s!"
John Metaxas tells me of his memories from this period:
"My family lived in Nicosia, a few streets west of the Old Dianellos cigarette factory, a couple of streets before you got to the river on the right.
Sevgul, here is a photo of the four of us boys in an open lot next to our house. You can see our property behind us. Chris is the one to the right. To the left is Dinos. Me holding my brother Tassos. We lived in a small garage-like room to the right of the picture. The two flats were built for my two sisters when they would get married and were rented to two British families to pay for the mortgage. We never had the chance to live in it.
There was a Greek bakery almost next to our house. We lost the house and everything at the end of 1963. My family were held hostage for a few days. They were 7 among 26 Greeks exchanged. Three of our friends in the bakery lost their lives.
Evridiki Kourtoumbelidou saw her mother and two of her workers (husband and wife) all dead before her eyes inside the bakery. It was two houses combined, bakery and residence where Kriti had her reception after her wedding to a radio electronics repairman. Great family… When Evridiki reached our home, she told my mother, "My Irene, they killed my mother and my two workers, and they are going to kill us too". As she was running to escape, she said he heard a voice saying to her, "Run to the Metaxas home". God must have had His angels watching all of them.
So you know Kriti my good childhood friend since you interviewed her about the killings in the Kourtoumbellis bakery in 1963. She was two years older than me in the elementary school. After the release of my family, they became closer to ours, because they were so thankful that her mother escaped to our home during the killings at the bakery and miraculously saved... She got shot in the hip and my mother was trying to bandage her wounds. Kriti had a baby sister named Katia and a brother named Akis. He was one year ahead of me in Elementary. Then later on in 1960 we were roommates in the American Academy Boarding school. All three of us walked together to the Agios Andreas Elementary. So fond memories that would feel volumes!
I was told that the Turkish armed leader of the group who led them in a Turkish home near the Dianellos Cigarette factory, that they took them to protect them from other groups of violent fighters. I saw a lot of fighting around the Cigarette factory on American TV news since in December 1963, I was already in the US, studying. I did not think I that I would see my family again, after having read about the killings at the bakery. I knew of only one bakery owned by a widow woman, Mrs. Evridiki Kourtoumbelidou.
You did write about it… Mrs. Evridiki Kourtoumbelidou found refuge in our house. She was one of those 26 released. Her mother and two workers (husband and wife) lost their lives. One of my younger brothers was at the bakery 10 minutes before the killings.
We do not have ill feelings. We are just so thankful to God who sent his "angels' as my father call them, another group of armed Turks who captured them in order to 'protect' as they said from other extreme Turkish Cypriot groups. We will always think of them as "Angels of God"!
Did you know of Mr. Fikret Ali Riza who worked in the Ottoman Bank? He and his family lived next door to us. GOOD, PRECIOUS neighbours for several years. His wife was responsible indirectly for my family being spared by the first group of killers.
It is a miracle that I am alive today. Had I been there when they were captured, I may not be here to tell the good news that God is a Good God!
My immediate family would have stayed in Cyprus had they gotten their home back after the 1963 sad events, but it never happened. My father prayed to God and asked him if they did not get the house back within 3 years, that would be a sign that it His will to bring the family to America for the children to have a better life. They had a hard time…
In 1966 my father retired from the Government Printing Office after 30 years and he went to London where my sister was studying to be a nurse at King Edward Memorial Hospital. He waited there several months to a year before he got a US visa to come to Chicago in November 1967 to work as a typesetter for a company. In those days, the old-fashioned typesetters were hard to find in America. That is how he got the job after the US Labor Department in Washington gave their approval. It was a long struggle for him because my mother had hardly any income for the rest of the family, still in Cyprus. She went out and cleaned peoples' homes…
In September of 1968 my father and I helped one brother and one sister to come over. In November 1968 the four of us met in Cookeville, TN where I was attending Grad School for Thanksgiving at a friend's home for Thanksgiving dinner. I was so surprised to see my brother again in five years. He was 6 ft tall. The last time I saw him in Cyprus he was 11, Chris, my brother who had been in the bakery at the end of December 1963, 10 minutes before the attack of some Turkish Cypriot gunmen there…
We had a wonderful weekend together. And now we began to talk how to bring the rest of the family over…"
I thank John Metaxas for sharing his story with us… It is a striking story of how a family lost the houses they built in 1963, how the family was dispersed all over the world and how it was so difficult to get back together and start a new life… And not lose the love and care and compassion and not breed hatred but breed peace and understanding… I thank John Metaxas for contacting me, for telling me his story and his exemplary stance… May he be an example for all Cypriots…

27.10.2019

Photos:
The four boys at the yard of the houses that were built for their sisters...
The Metaxas family at their house they lost in 1963 at Irene Street Nicosia...


(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 1st of December 2019, Sunday. Similar series of articles were published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on the 16th and 17th of October 2019 and here are the links:

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-1-14629yy.htm

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-2-14633yy.htm

Η ιστορία ενός σπιτιού στη Λάπηθο και ενός σπιτιού δίπλα από το αρτοποιείο του Κουρτουμπέλλη… - 2 -

Η ιστορία ενός σπιτιού στη Λάπηθο και ενός σπιτιού δίπλα από το αρτοποιείο του Κουρτουμπέλλη… - 2 -

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Στη Λευκωσία, η οικογένεια του John Μεταξά είχε κτίσει δύο σπίτια στην περιοχή Koshkluchiftlik στη Λευκωσία για να εγκατασταθούν οι δύο αδελφές του όταν θα παντρεύονταν. Το σπίτι ήταν στην οδό Ειρήνης που αργότερα ονομάστηκε οδός Mehmet Ali Gormush. Στο τέλος του δρόμου ήταν ο φούρνος/αρτοποιείο του Κουρτουμπέλλη… Ο Κουρτουμπέλλης είχε πεθάνει και η γυναίκα του Ευρυδίκη δούλευε το αρτοποιείο με τους εργάτες της. Προς το τέλος του Δεκέμβρη το 1963, κάποιοι Τουρκοκύπριοι με όπλα επιτέθηκαν στο αρτοποιείο και σκότωσαν τη μητέρα της κυρίας Ευρυδίκης και τους δύο εργάτες της. Απέναντι από το αρτοποιείο ήταν ένα άλλο σπίτι όπου ζούσε ο Huseyin Mehmet Djohn, ο διάσημος «DJOHN COFFEE» των Τουρκοκυπρίων μαζί με τη γυναίκα του Ελένη. Η Ελένη είδε τους δολοφόνους στο αρτοποιείο έτσι αργότερα την πήραν από το σπίτι της και ακόμα είναι «αγνοούμενη»… Είχα γράψει την ιστορία του αρτοποιείου και είχα πάρει συνέντευξη από την Κρήτη, κόρη του Κουρτουμπέλλη… Και είχα επίσης γράψει τη θλιβερή ιστορία της Ελένης Suzan που είναι ακόμα «αγνοούμενη» μετά την τραγωδία του αρτοποιείου…
Στην ομάδα «Η ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΤΟΥ ΧΤΕΣ - YESTERYEARS OF NICOSIA» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο John Μεταξάς έγραψε για το σπίτι της οικογένειας του στην οδό Ειρήνης στην περιοχή Koshkluchiftlik στη Λευκωσία… Μετά από χρόνια η οδός Ειρήνης έγινε οδός Mehmet Ali Gormush…
«Το μέρος και ο δρόμος που ζούσαμε πριν τις διακοινοτικές συγκρούσεις στο τέλος του Δεκέμβρη του 1963. Ο πατέρας μου, η μητέρα μου και εγώ βοηθήσαμε να σκάψουμε το μισό των θεμελίων αυτού του δίπατου σπιτιού που κτίστηκε για τις δύο μου αδελφές ως η προίκα τους. Το άλλο μισό σκάφτηκε από τον εργολάβο. Χάσαμε το σπίτι και όλη την περιουσία στη διάρκεια των φασαριών του 1963. Ολόκληρη η οικογένεια, οκτώ άτομα, ζούσαμε στο πίσω μέρος του οικοπέδου σε ένα κτίσμα σαν γκαράζ χωρίς εσωτερική υδραυλική εγκατάσταση ή νερό αλλά ήμασταν ευτυχισμένοι με τα λίγα που είχαμε. Τόσοι πολλοί άλλοι ήταν πολύ πιο φτωχοί από εμάς. Κάποιοι από εκείνους τους ζητιάνους πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και ζητούσαν ένα κομμάτι ψωμί για να επιβιώσουν. Κάποιοι είχαν και οικογένεια να φροντίσουν. Η μητέρα μου πάντοτε μας έλεγε να μην κοιτάζουμε από την άλλη όταν βλέπουμε ζητιάνο, αλλά να τους κοντέψουμε με ένα κομμάτι ψωμί, λίγες ελιές και ένα κομμάτι τυρί αν είχαμε. Πάντοτε μου άρεσε να ακούω το ζητιάνο να μου λέει την ευχή του («Να έχεις την ευχή μου παιδί μου»). Τη δεκαετία του '50 είδα ολόκληρες οικογένειες τόσο φτωχές, να ζουν σε αντίσκηνα σε ανοικτό χώρο κοντά στο δημοτικό μας σχολείο. Το επάγγελμα του πατέρα ήταν η επικάλυψη της εσωτερικής επιφάνειας χάλκινων δοχείων και τηγανιών με ένα ζεστό ασημένιο κράμα. Είδα ακόμα και μια οικογένεια δύο ατόμων να ζουν σε σπηλιές στον βραχώδη λόφο της Αγλαντζιάς που είναι πάνω από την Ακαδημία Δασκάλων. Αυτές οι τελευταίες σκηνές μου έκτισαν το χαρακτήρα μου να είμαι πάντοτε ευγνώμων και ευχαριστημένος με ότι έχω!
Τα πρώτα χρόνια στο δημοτικό σχολείο μας δίδαξαν πως να έχουμε συμπόνοια για τους άλλους που ήταν λιγότερο τυχεροί από τον κάθε ένα από εμάς. Πόσο ευγνώμων είμαι σε εκείνους τους δασκάλους γεμάτους φροντίδα που είχα στο Δημοτικού του Αγίου Ανδρέα τη δεκαετία του ΄50!»
Ο John Μεταξάς μου περιγράφει τις αναμνήσεις του από αυτή την περίοδο:
«Η οικογένεια μου ζούσε στη Λευκωσία, λίγους δρόμους στα δυτικά του παλιού εργοστασίου τσιγάρων Διανέλλου, δυο δρόμους πριν να φτάσεις στον ποταμό στα αριστερά.
Sevgul, αυτή είναι μια φωτογραφία με εμάς τα τέσσερα αγόρια σε ένα χωράφι δίπλα από το σπίτι μας. Μπορείς να δεις το δικό μας χωράφι πίσω μας. Ο Chris είναι στα δεξιά. Στα αριστερά είναι ο Ντίνος. Εγώ κρατώ τον αδελφό μου Τάσσο. Ζούσαμε σε ένα μικρό δωμάτιο σαν γκαράζ στα δεξιά της φωτογραφίας. Τα δύο διαμερίσματα κτίστηκαν για τις δύο μου αδελφές όταν θα παντρεύονταν και ήταν ενοικιασμένα σε δύο οικογένειες Βρεττανών για να πληρώνουμε την υποθήκη. Ποτέ δεν είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε εκεί.
Υπήρχε ένα Ελληνικό αρτοποιείο σχεδόν δίπλα από το σπίτι μας. Χάσαμε το σπίτι και τα πάντα στο τέλος του 1963. Η οικογένεια μου κρατήθηκαν όμηροι για μερικές μέρες. Ήταν 7 ανάμεσα σε 26 Έλληνες που ανταλλάχθηκαν. Τρεις από τους φίλους μας στο αρτοποιείο έχασαν τη ζωή τους.
Η Ευρυδίκη Κουρτουμπελίδου είδε τη μητέρα της και δύο από τους εργάτες της (ανδρόγυνο) πεθαμένους μπροστά στα μάτια της μέσα στο αρτοποιείο. Ήταν δύο σπίτια συνδυασμένα, αρτοποιείο και οικία, όπου η Κρήτη έκανε τη δεξίωση μετά το γάμο της με ένα επιδιορθωτή ραδιοφώνων και ηλεκτρονικών. Υπέροχη οικογένεια… Όταν η Ευρυδίκη ήρθε στο σπίτι μας είπε στη μητέρα μου, «Ειρήνη μου, σκότωσαν τη μητέρα μου και τους δύο μου εργάτες και θα μας σκοτώσουν και εμάς». Καθώς έτρεχε για να διαφύγει είπε ότι άκουσε μια φωνή να της λέει «Τρέξε στο σπίτι του Μεταξά». Ο Θεός πρέπει να είχε τους αγγέλους Του να τους προσέχουν όλους.
Έτσι, ξέρεις την Κρήτη, την καλή μου παιδική φίλη εφόσον της πήρες συνέντευξη για τις δολοφονίες στο αρτοποιείο του Κουρτουμπέλλη το 1963. Ήταν δύο χρόνια μεγαλύτερη από μένα στο δημοτικό σχολείο. Μετά την απελευθέρωση της οικογένειας μου, ήταν πιο κοντά με τη δική μας οικογένεια αφού ήταν τόσο ευγνώμονες που η μητέρα της διέφυγε στο σπίτι μας στη διάρκεια των δολοφονιών στο αρτοποιείο και σώθηκε ως από θαύμα… Την πυροβόλησαν στο ισχίο και η μητέρα μου προσπαθούσε να επιδέσει τις πληγές της. Η Κρήτη είχε μια μικρή αδελφή που λεγόταν Κάτια και ένα αδελφό που λεγόταν Άκης. Ήταν ένα χρόνο πιο μεγάλη μου στο Δημοτικό. Αργότερα, το 1960, ήμασταν συγκάτοικοι στο οικοτροφείο του American Academy. Και οι τρεις μας περπατούσαμε μαζί στο Δημοτικό του Αγίου Ανδρέα. Τόσο υπέροχες αναμνήσεις που θα γέμιζαν βιβλία ολόκληρα!
Μου είπαν ότι ο ένοπλος Τούρκος αρχηγός της ομάδας που τους οδήγησε σε ένα Τουρκικό σπίτι κοντά στο εργοστάσιο τσιγάρων Διανέλλου, τους πήρε για να τους προστατεύσουν από άλλες ομάδες βίαιων αγωνιστών. Είδα πολλές μάχες γύρω από το εργοστάσιο τσιγάρων στις ειδήσεις στην αμερικανική τηλεόραση αφού το Δεκέμβρη του 1963 ήμουν ήδη στις ΗΠΑ για σπουδές. Δεν υπολόγιζα ότι θα ξαναέβλεπα την οικογένεια μου μετά που διάβασα για τις δολοφονίες στο αρτοποιείο. Ήξερα μόνο ένα αρτοποιείο του οποίου ιδιοκτήτρια ήταν μια χήρα, η κυρία Ευρυδίκη Κουρτουμπελίδου.
Έγραψες για αυτό… Η κυρία Ευρυδίκη Κουρτουμπελίδου βρήκε καταφύγιο στο σπίτι μας. Ήταν η μία από εκείνους τους 26 που ελευθερώθηκαν. Η μητέρα της και οι δύο εργάτες της (ανδρόγυνο) έχασαν τη ζωή τους. Ένας από τους μικρότερους αδελφούς μου ήταν στο αρτοποιείο 10 λεπτά πριν τις δολοφονίες.
Δεν έχουμε κακά αισθήματα. Απλά είμαστε τόσο ευγνώμονες στο Θεό που έστειλε τους «αγγέλους» του όπως τους αποκαλεί ο πατέρας μου, μια άλλη ομάδα ένοπλων Τούρκων που τους έπιασαν για να τους «προστατεύσουν» όπως είπαν από άλλες ακραίες Τουρκοκυπριακές ομάδες. Πάντοτε θα τους σκεφτόμαστε ως «Άγγελους του Θεού»!
Ήξερες τον κύριο Fikret Ali Riza που εργαζόταν στην τράπεζα Ottoman Bank; Αυτός και η οικογένεια τους ζούσαν δίπλα μας. ΚΑΛΟΙ, ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ γείτονες για πολλά χρόνια. Η γυναίκα του ήταν έμμεσα υπεύθυνη που σώθηκε η οικογένεια μου από την πρώτη ομάδα δολοφόνων.
Είναι θαύμα που σήμερα είμαι ζωντανός. Αν ήμουν εκεί όταν τους έπιασαν μπορεί να μην ήμουν εδώ να πω τα καλά νέα ότι ο Θεός είναι ένας Καλός Θεός!
Η στενή μου οικογένεια θα έμενε στην Κύπρο αν έπαιρναν πίσω το σπίτι τους μετά τα θλιβερά γεγονότα του 1963, αλλά αυτό ποτέ δεν έγινε. Ο πατέρας μου προσευχόταν στο Θεό και του ζητούσε αν δεν έπαιρναν το σπίτι τους πίσω μέσα σε 3 χρόνια, ότι αυτό θα ήταν σημάδι ότι η θέληση Του ήταν να φέρει την οικογένεια στην Αμερική έτσι ώστε τα παιδιά να έχουν καλύτερη ζωή. Πέρασαν δύσκολα…
Το 1966 ο πατέρας μου αφυπηρέτησε από το Κυβερνητικό Τυπογραφείο μετά από 30 χρόνια και πήγε στο Λονδίνο όπου σπούδαζε η αδελφή μου για να γίνει νοσοκόμα στο King Edward Memorial Hospital. Περίμενε εκεί αρκετούς μήνες μέχρι ένα έτος πριν να πάρει βίζα για τις ΗΠΑ και να έρθει στο Σικάγο το Νοέμβριο του 1967 για να εργαστεί ως τυπογράφος σε εταιρεία. Εκείνο τον καιρό, ήταν δύσκολο να βρεις τυπογράφους παλαιού τύπου στην Αμερική. Έτσι είναι που πήρε τη δουλειά μετά την έγκριση του Τμήματος Εργασίας των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον. Ήταν μακρύς αγώνας για αυτόν διότι η μητέρα μου δεν είχε σχεδόν καθόλου εισόδημα για την υπόλοιπη οικογένεια που ήταν ακόμα στην Κύπρο. Πήγαινε και καθάριζε τα σπίτια ανθρώπων…
Το Σεπτέμβριο του 1968 ο πατέρας μου και εγώ βοηθήσαμε ένα αδελφό και μια αδελφή να έρθουν στην Αμερική. Το Νοέμβριο του 1968 οι τέσσερεις μας συναντηθήκαμε στο Cookeville, TN, όπου φοιτούσα σε μεταπτυχιακό σχολείο, για το Thanksgiving dinner στο σπίτι ενός φίλου. Ήμουν έκπληκτος όταν είδα τον αδελφό μου μετά από πέντε χρόνια. Ήταν σχεδόν δύο μέτρα ψηλός. Την τελευταία φορά που τον είδα στην Κύπρο ήταν 11 χρονών, ο Chris, ο αδελφός μου που ήταν στο αρτοποιείο το τέλος του Δεκέμβρη 1963, 10 λεπτά πριν την επίθεση κάποιων ένοπλων Τουρκοκυπρίων εκεί…
Περάσαμε ένα υπέροχο σαββατοκύριακο μαζί. Και τότε αρχίσαμε να μιλούμε για το πως θα φέρουμε την υπόλοιπη οικογένεια εδώ…»
Ευχαριστώ τον John Μεταξά που μοιράστηκε την ιστορία του μαζί μας… Είναι μια εντυπωσιακή ιστορία για το πως μια οικογένεια έχασε τα σπίτια που έκτισε το 1963, πως η οικογένεια διασκορπίστηκε σε όλο τον κόσμο και πως ήταν τόσο δύσκολο να έρθουν ξανά μαζί και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή… Και να μην χάσουν την αγάπη και την φροντίδα και τη συμπόνια και να μην θρέφουν το μίσος αλλά να θρέφουν ειρήνη και κατανόηση… Ευχαριστώ τον John Μεταξά που επικοινώνησε μαζί μου, που μου διηγήθηκε την ιστορία του και την υποδειγματική του στάση… Ας αποτελέσει παράδειγμα για όλους τους Κυπρίους…
Photos:
Τα τέσσερα αγόρια στην αυλή των σπιτιών που κτίστηκαν για τις αδελφές
Η οικογένεια Μεταξά στο σπίτι τους που έχασαν το 1963, στην οδό Ειρήνης στη Λευκωσία


(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 1st of December 2019, Sunday. Similar series of articles were published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on the 16th and 17th of October 2019 and here are the links:

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-1-14629yy.htm

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-2-14633yy.htm

The story of a house in Lapithos and a house next to the Kourtoumbellis bakery… - 1 –

The story of a house in Lapithos and a house next to the Kourtoumbellis bakery… - 1 –

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

Four years ago. on the 9th of August 2015, under the title `Stories from Lapithos and Agios Georgios, Kyrenia" I had written about a possible burial site in Lapithos near a beautiful stone house, half demolished… And I had published the photo of this house… In the article I had written about the burial site near this house, I had said the following:
"I try to find the mother of my friend who lives in London who will show us another burial site in Lapithos…
My friend in London had told me this:
`When we moved to Lapithos after 1974, my father saw a Greek Cypriot soldier lying dead under one of the trees. He buried him where he had found him… But after some time, the garden was given to someone to do some sort of work there so my father got worried that this shallow grave might be disturbed. He opened the grave and took the remains out and buried him further up in a well…`
Her father is no longer alive so now I try to find her mother to tell us the story and perhaps show us the possible burial site.
I find her and she tells me that the one `missing` person had been buried in the back garden under some lemon trees but the dogs had dug out and the remains had come out… The `missing` Greek Cypriot had a hand grenade on him so they had taken that as well and had buried him in a well behind an old house.
We get in the car and we travel so she can show us this old house…
It is a big, beautiful house of stone and I find out that since 1974 no one ever used it… It just remains there, in Lapithos, crumbling, trying to withstand time, alone, desolate… Okan and Kallis try to go inside the house but 40 years of neglect has turned the garden into a thick bush… Inside the house they discover that there are many balls of children: According to Okan Oktay, when the ball went into this house, the children must have been afraid to go and get their balls so the balls remain there! `It is like a haunted house!` Okan says…
We take photos and coordinates and Kallis will try to find aerial photos of this house from the past so they can locate the well…
We thank her and take her back to her house…"
This year, the Cyprus Missing Persons' Committee would dig the well that we were talking about and found the remains of one "missing" person in the well… I call my friend's mother to thank her and meanwhile, during the four years that passed from showing this area near the old house, the house has been completely demolished and a block of houses has been built in its stead…
So the house remains only in the photos I had taken that day and in the memories of people who remember this house…
In September this year, I get a message from John Metaxas and it is quite surprising to find out that when he read my article recently and he saw the photo of the old house, he recognized it because that house belonged to his family, to his grandmother Anastasia Aletrari…
John Metaxas who has been living in the USA since 1963, in his message, says:
"Hi Sevgul, the picture of this building in your article was my mother's ancestral home in Lapithos. I spent time there with my grandmother in the early 50s as a little boy. I stumbled upon it 2-3 years ago. I recognized it immediately from similar pictures I received from my uncle and his two sons from Australia when they visited Cyprus. My uncle wanted to show his two adult sons the place where he was born and grew up. What a great coincidence for you also to stumble upon this house to take a picture for your article. THANK YOU SO MUCH!"
I am so touched by this message that I ask him to tell me the story of this house, his grandmother, his family… And he writes back and tells me the story not only of the house in Lapithos that the family lost but also the house in Nicosia, in the Koshkluchiftlik area… He says:
"My grandmother's maiden name was Anastasia Aletrari. The Aletrari was a large prominent family from Karavas. She married my grandfather, Kyriakos Pavlides. My grandfather also came from a very well to do family from Lapithos. He and his parents (my great-grandparents) owned large farms in several locations rich in olive trees, citrus orchards, carob trees, almond trees, apricot trees, cactus fruit, grape vineyards, etc. Basically, my grandfather was a farmer.
My grandparents had nine children, four sons and five daughters. The oldest, a son, died at the age nine from an accident. My grandfather was very grieved at the loss of a very talented boy whom he was grooming to join him as a partner. The elder "was very versatile professional and acquired good experience as a policeman, construction worker (mason), carpenter, as well as a retailer merchant." The sudden death of his oldest son caused my grandfather to go into deep depression, which resulted in high blood pressure that eventually took his life at a young age.
My mother was three years old and she witnessed the sudden death of her beloved father. That scene with the many people from the village who rushed in to help save him, left her with lifelong emotional wounds.
My grandmother who was 35 at the passing of her husband had to take full responsibility of her household with eight children ages 6 months to 15 yrs. She began selling anything that was non-essential, including high priced clothing. From then on she would wear black dresses for long as she was still single as it was the custom and culture of the times. She never married again. She was a very strong and a courageous mother to raise eight orphans. Some of her children had to go and live with relatives or being in foster homes. In spite of all the difficult times the family went through, they never had to sell any of their fields.
Growing up as a little boy in the 1940s and 1950s, my grandmother favoured me. She said that I reminded her of my grandfather in looks. We never had any pictures of my grandfather to know what he looked like. However, every time I would walk by the Kyparissonas coffee shop between Karavas and Lapithos, there was this old-timer dressed in vraka. Every time he would see me, he would get so excited and would shout out to the other customers pointing at me and calling me by my grandfather's nickname. He would tell people that I looked just like my grandfather. He and my grandfather were very close friends. I was so flattered by his introduction, but I always wondered every time I would look into the mirror whether it was me or my grandfather whom I have never met and wished I did!
In the photo I send to you next to the house is my uncle Antonios (Tony) who was my mother's youngest brother. He migrated to Australia in the early 1950s and married an Australian English-speaking girl. He and my mother were very close growing up in Lapithos. They were left fatherless when my mother was 3 and he 1. There were 6 other older siblings. My grandmother never married again and managed, had a hard time financially, even though they had some olive orchards, almond trees, and some lemon trees. My mother and some of the younger siblings became foster kids in relatives' or friends' homes. Life was hard for the family.
In the 1990s, my uncle Tony made a trip around the world to visit many of his relatives living in the US, Canada, UK, and Cyprus. We also had him here in our home in Louisville, KY.
I knew that this house was demolished from Google maps imagery from space…
I spent two weeks with my grandmother in the summer of 1955. She died of a heart attack in mid-December of the same year. I will always cherish those days with her…`

27.10.2019

Photos:
Mrs. Anastasia from Lapithos
John's uncle Tony at the house in Lapithos

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 24th of November 2019, Sunday. Similar series of articles were published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on the 16th and 17th of October 2019 and here are the links:

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-1-14629yy.htm

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-2-14633yy.htm

Η ιστορία ενός σπιτιού στη Λάπηθο και ενός σπιτιού δίπλα από το αρτοποιείο του Κουρτουμπέλλη… - 1 -

Η ιστορία ενός σπιτιού στη Λάπηθο και ενός σπιτιού δίπλα από το αρτοποιείο του Κουρτουμπέλλη… - 1 -

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Πριν από τέσσερα χρόνια, στις 9 Αυγούστου 2015 είχα γράψει σε άρθρο μου με τίτλο «Ιστορίες από τη Λάπηθο και τον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας…» για ένα πιθανό τόπο ταφής στη Λάπηθο κοντά σε ένα όμορφο πετρόκτιστο σπίτι, μισογκρεμισμένο… και είχα δημοσιεύσει τη φωτογραφία του σπιτιού αυτού… Στο άρθρο είχα γράψει για τον τόπο ταφής κοντά στο σπίτι αυτό και είχα πει τα ακόλουθα:
«Προσπαθώ να βρω τη μητέρα της φίλης μου που ζει στο Λονδίνο που θα μας δείξει ένα άλλο τόπο ταφής στη Λάπηθο…
Η φίλη μου στο Λονδίνο μου είχε πει τα εξής:
«Όταν μετακομίσαμε στη Λάπηθο μετά το 1974, ο πατέρας μου είδε ένα Ελληνοκύπριο στρατιώτη να κείτεται νεκρός κάτω από ένα δέντρο. Τον έθαψε εκεί που τον βρήκε… Όμως μετά από λίγο καιρό η αυλή δόθηκε σε κάποιον για να κάνει κάποια δουλειά εκεί, έτσι ο πατέρας μου ανησύχησε ότι μπορεί να διαταρασσόταν αυτός ο ξέβαθος τάφος. Άνοιξε τον τάφο και πήρε τα οστά και τον έθαψε πιο πάνω σε ένα πηγάδι…»
Ο πατέρας της δεν ζει πλέον έτσι προσπαθώ να βρω τη μητέρα της για να μας πει την ιστορία και ίσως να μας δείξει τον πιθανό τόπο ταφής.
Την βρίσκω και μου λέει ότι ένας «αγνοούμενος» είχε θαφτεί στην πίσω αυλή κάτω από κάποιες λεμονιές αλλά οι σκύλοι είχαν σκάψει και βγήκαν τα οστά στην επιφάνεια… Ο «αγνοούμενος» Ελληνοκύπριος είχε πάνω του μια χειροβομβίδα έτσι την έβγαλαν και εκείνη και τον έθαψαν σε ένα πηγάδι πίσω από ένα παλιό σπίτι.
Μπαίνουμε στο αυτοκίνητο και πάμε για να μας δείξει αυτό το παλιό σπίτι…
Είναι ένα μεγάλο όμορφο πετρόκτιστο σπίτι και μαθαίνω ότι κανένας δεν το έχει χρησιμοποιήσει από το 1974… Απλά στέκει εκεί στη Λάπηθο, ετοιμόρροπο, προσπαθεί να αντέξει στο χρόνο, μόνο, έρημο… Ο Okan και ο Καλλής προσπαθούν να μπούνε μέσα στο σπίτι, αλλά τα 40 χρόνια εγκατάλειψης έχουν μετατρέψει τον κήπο σε ένα πυκνό θάμνο… Μέσα στο σπίτι ανακαλύπτουν ότι υπάρχουν πολλές παιδικές μπάλες: Σύμφωνα με τον Okan Oktay, όταν η μπάλα πήγαινε σε αυτό το σπίτι, τα παιδιά πρέπει να φοβόντουσαν να πάνε και να πάρουν την μπάλα τους έτσι οι μπάλες παραμένουν εκεί! «Είναι σαν ένα στοιχειωμένο σπίτι!» λέει ο Okan…
Βγάζουμε φωτογραφίες και παίρνουμε συντεταγμένες και ο Καλλής θα προσπαθήσει να βρει αεροφωτογραφίες του σπιτιού αυτού από το παρελθόν έτσι ώστε να εντοπίσουν το πηγάδι…
Την ευχαριστούμε και την παίρνουμε πίσω στο σπίτι της…»
Φέτος η Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων έσκαψε το πηγάδι στο οποίο αναφερόμασταν και βρήκαν τα οστά ενός «αγνοουμένου» ατόμου στο πηγάδι… Τηλεφωνώ στη μητέρα της φίλης μου για να την ευχαριστήσω και στο μεταξύ, στη διάρκεια των τεσσάρων χρόνων που έχουνε περάσει από τον καιρό που μας έδειξε την περιοχή αυτή δίπλα από το παλιό σπίτι, το σπίτι έχει κατεδαφιστεί εντελώς και στη θέση του έχει κτιστεί πολυκατοικία…
Έτσι το σπίτι παραμένει μόνο στις φωτογραφίες που είχα βγάλει εκείνη τη μέρα και στις αναμνήσεις των ανθρώπων που θυμούνται το σπίτι αυτό…
Φέτος το Σεπτέμβρη, παίρνω ένα μήνυμα από τον John Μεταξά και είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι όταν διάβασε πρόσφατα το άρθρο μου και είδε τη φωτογραφία του παλιού σπιτιού, το αναγνώρισε επειδή το σπίτι ανήκε στην οικογένεια του, ανήκε στην γιαγιά του Αναστασία Αλετράρη…
Ο John που ζει στις ΗΠΑ από το 1963 λέει στο μήνυμα του:
«Γειά σου Sevgul, η φωτογραφία του κτιρίου στο άρθρο σου ήταν το σπίτι των προγόνων της μητέρας μου στη Λάπηθο. Πέρασα χρόνο εκεί με τη γιαγιά μου στην αρχή της δεκαετίας του '50 όταν ήμουν μικρό παιδί. Το βρήκα τυχαία πριν από 2-3 χρόνια. Το αναγνώρισα αμέσως από παρόμοιες φωτογραφίες που έλαβα από το θείο μου και τους δύο γιους του από την Αυστραλία όταν επισκέφτηκαν την Κύπρο. Ο θείος μου ήθελε να δείξει στους δύο ενήλικες γιους του το μέρος που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Τι μεγάλη σύμπτωση να πετύχεις και εσύ αυτό το σπίτι και να βγάλεις φωτογραφία για το άρθρο σου. ΣΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ!»
Συγκινήθηκα τόσο από το μήνυμα του που του ζητώ να μου πει την ιστορία του σπιτιού αυτού, της γιαγιάς του, της οικογένειας του… Και μου απαντά και μου λέει την ιστορία όχι μόνο του σπιτιού που έχασε η οικογένεια στη Λάπηθο αλλά και του σπιτιού στη Λευκωσία στην περιοχή Koshkluchiftlik… Λέει:
«Το πατρικό όνομα της γιαγιάς μου ήταν Αναστασία Αλετράρη. Η οικογένεια Αλετράρη ήταν μια επιφανής οικογένεια από τον Καραβά. Παντρεύτηκε τον παππού μου Κυριάκο Παυλίδη. Ο παππούς μου επίσης προερχόταν από πολύ καλή οικογένεια από τη Λάπηθο. Αυτός και οι γονείς του (ο παππούς και η γιαγιά μου) και κατείχαν μεγάλα αγροκτήματα σε διάφορες τοποθεσίες, πλούσια με ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, χαρουπιές, αμυγδαλιές, ροδακινιές, παπουτσοσυκιές, αμπέλια κτλ. Βασικά ο παππούς μου ήταν αγρότης.
Ο παππούς και η γιαγιά μου είχαν εννιά παιδιά, τέσσερεις γιούς και πέντε κόρες. Ο μεγαλύτερος, γιος, πέθανε στην ηλικία των εννιά χρονών από ατύχημα. Ο παππούς μου ήταν πολύ θλιμμένος από την απώλεια ενός πολύ ταλαντούχου αγοριού τον οποίο μεγάλωνε για να τον κάνει συνέταιρο. Ο μεγαλύτερος ήταν «πολύ ευέλικτος επαγγελματίας και απέκτησε καλή εμπειρία ως αστυνομικός, κτίστης, ξυλουργός, όπως επίσης και έμπορας λιανικών πωλήσεων». Ο ξαφνικός θάνατος του μεγαλύτερου γιου του προκάλεσε βαθιά κατάθλιψη στον παππού μου που οδήγησε σε υπέρταση που τελικά του κόστισε τη ζωή σε πολύ νεαρή ηλικία.
Η μητέρα μου ήταν τριών χρονών όταν έγινε μάρτυρας στον ξαφνικό θάνατο του αγαπημένου της πατέρα. Η σκηνή εκείνη με τα πολλά άτομα από το χωριό που έτρεξαν να βοηθήσουν να σωθεί, την άφησαν με βαθιές συναισθηματικές πληγές για όλη της τη ζωή.
Η γιαγιά μου που ήταν 35 χρονών όταν πέθανε ο σύζυγος της, έπρεπε να πάρει όλες τις ευθύνες του σπιτιού της με οκτώ παιδία ηλικία 6 μηνών με 15 χρονών. Άρχισε να πουλάει οτιδήποτε δεν ήταν απαραίτητο, συμπεριλαμβανομένου και ρουχισμού ψηλής τιμής. Από τότε φορούσε μαύρα φορέματα για πολύ καιρό, όσο ήταν ελεύθερη, όπως ήταν το έθιμο και η κουλτούρα της εποχής. Ποτέ δεν ξαναπαντρεύτηκε. Ήταν μια πολύ δυνατή και θαρραλέα γυναίκα που μεγάλωσε οκτώ ορφανά. Κάποια από τα παιδιά της έπρεπε να πάνε και να ζήσουν με συγγενείς ή σε θετά σπίτια. Παρόλες τις δύσκολες στιγμές που πέρασε η οικογένεια, ποτέ δεν αναγκάστηκαν να πουλήσουν τα χωράφια τους.
Μεγαλώνοντας ως μικρό αγόρι τη δεκαετία του '40 και '50, ήμουν ο ευνοούμενος της γιαγιάς μου. Έλεγε ότι της θύμιζα τον παππού μου στην εμφάνιση. Ποτέ δεν είχαμε φωτογραφίες του παππού μου για να ξέρουμε πως έμοιαζε. Όμως, κάθε φορά που περπατώ από το καφενείο του Κυπαρισσόνα μεταξύ του Καραβά και της Λαπήθου,, υπήρχε αυτός ο ηλικιωμένος που φορούσε βράκα. Κάθε φορά που με έβλεπε, ενθουσιαζόταν και φώναζε στους άλλους πελάτες δείχνοντας με και καλώντας με το παρατσούκλι του παππού μου. Έλεγε στους ανθρώπους ότι έμοιαζα ακριβώς όπως ο παππούς μου. Αυτός και ο παππούς ήταν στενοί φίλοι. Κολακευόμουν τόσο από την εισαγωγή του, όμως πάντοτε αναρωτιόμουν κάθε φορά που κοίταζα στον καθρέφτη αν ήμουν εγώ ή ο παππούς μου που δεν γνώρισα ποτέ και ευχόμουν να το είχα κάνει!
Στη φωτογραφία που σου στέλνω δίπλα από το σπίτι είναι ο θείος μου Αντώνιος (Tony) που ήταν ο μικρότερος αδελφός της μητέρας μου. Μετανάστευσε στην Αυστραλία στην αρχή της δεκαετίας του '50 και παντρεύτηκε μια Αυστραλιανή κοπέλα που μιλούσε αγγλικά. Αυτός και η μητέρα μου ήταν πολύ κοντά ο ένας στον άλλο όταν μεγάλωναν στη Λάπηθο. Έμειναν ορφανοί από πατέρα όταν η μητέρα μου ήταν 3 χρονών και αυτός 1. Υπήρχαν 6 ακόμα μεγαλύτερα αδέλφια. Η γιαγιά μου ποτέ δεν ξαναπαντρεύτηκε και τα κατάφερε, περνώντας δύσκολα οικονομικά, παρόλο που είχαν κάποιους ελαιώνες, αμυγδαλιές και κάποιες λεμονιές. Η μητέρα μου και κάποια από τα μικρότερα αδέλφια υιοθετήθηκαν από σπίτια συγγενών ή φίλων. Η ζωή ήταν δύσκολη για την οικογένεια.
Τη δεκαετία του '90 ο θείος μου Tony έκανε ένα ταξίδι σε όλο τον κόσμο για να επισκεφτεί πολλούς από τους συγγενείς του που ζούσαν στις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Κύπρο. Τον φιλοξενήσαμε και εμείς στο σπίτι μας στο Louisville, KY.
Ήξερα ότι το σπίτι αυτό κατεδαφίστηκε από δορυφορικές εικόνες του Google maps.
Πέρασα δύο βδομάδες με τη γιαγιά μου το καλοκαίρι του 1955. Πέθανε από καρδιακό επεισόδιο στα μέσα Δεκεμβρίου τον ίδιο χρόνο. Πάντοτε θα θυμούμαι με αγάπη εκείνες τις μέρες μαζί της…»

…συνεχίζεται…


Photos:
Η κυρία Αναστασία από τη Λάπηθο
Ο Tony, θείος του John, στο σπίτι στη Λάπηθο

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 24th of November 2019, Sunday. Similar series of articles were published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on the 16th and 17th of October 2019 and here are the links:

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-1-14629yy.htm

http://www.yeniduzen.com/firindaki-cinayete-tanik-olan-evru-hanim-evimize-siginmisti-2-14633yy.htm

The tragic love story from Synchari and Hamit Mandrez…

The tragic love story from Synchari and Hamit Mandrez…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Tel: 99 966518

One day, I receive a message from one of my Facebook friends… He writes:
"Sevgul, I have an interesting story...
A particular story, of the kind that turn into fable, has reached me from an online Turkish Cypriot friend. My direct relationship and interest in this story lie in the fact that the protagonist of this story comes from my native village, Synchari, located at the foot of Pentadactylos, just below the painted flag.
The story narrated to me by my Turkish Cypriot friend was passed on to him by his grandmother, Siddika Osman, born in 1924 at Hamit Mandrez.
Siddika's father was Osman Haci Mustafa. His father was Mustafa and father of Mustafa was Halim Musi. My estimation is that Halim Musi may have been born circa 1840 - 1850.
Halim Musi who lived in Hamit Mandrez, fell in love with the Greek Cypriot daughter of the priest of my village, Synchari. The villages were not very far apart and there was a road connecting both to Nicosia which ran through Hamit Mandrez. It was therefore natural and common that the residents of Synchari met with the residents of the Hamit Mandrez. Halim's love must have been great because one night he secretly went to Synchari and stole his beloved from her father, the village priest, and brought her back to his village, Hamit Mandrez.
Out of the bonding of Halim Musi and the priest's daughter, a son was born out of wedlock: Mustafa. The couple never married because the priest's daughter did not want to change her faith. At some point, she made the big decision to return to her village and secretly left Hamit Mandrez carrying her little son Mustafa, and found shelter at her father's house in Synchari. Halim tried to dissuade her, but she was adamant. One evening, Halim went to Synchari and secretly carried his little son Mustafa back to Hamit Mandrez. The daughter of the priest, Mustafa's mother, could not bear the separation from her son and died shortly afterwards.
Tradition has it that in the evenings when the northern wind was blowing one could hear the mourning of Mustafa's mother's descending from Synchari to Hamit Mandrez....
If there is someone who has heard this story or a story similar to that and has some more information to share please contact me. I would be delighted to know who this beautiful daughter of the Priest was, who the priest was and to complete the puzzle of a true story that touches upon legend."
I thank this friend for sharing this story and start investigating… I speak with various friends from Kaymakli-Hamit Mandrez area and find out that the story is true… In fact, one of them tells me that when the checkpoints opened in 2003, some members of the priest's family from Synchari in fact went to Hamit Mandrez, trying to find their relatives… He does not know if they managed to find anyone there since this is such an old story and people have been dispersed all over the place, it would be difficult or a big coincidence to find the family on a short visit, I gather…
I speak to the grandson of Mrs. Siddika Osman and he tells me that the story is true, as he heard it from his grandmother… He says that he told his Facebook friend from Synchari that the great grandmother of his grandmother was from Synchari… He says that his grandmother Siddika was the daughter of Osman, the son of Mustafa… Osman had got married to Ayshe from Kaymakli and when Siddika was two years old, she had passed away and that Siddika too had a tragic life…
Osman Hacı Mustafa would emigrate to Antalya in 1937 with four of his kids – he had seven kids… And he would eventually settle in Adana…
Siddika, when she left Cyprus with her father, was only 12 years old but she would remember every detail about her family and would relate stories about them to her grandson…
I would speak with others as well to find out the story of Mustafa…
Mustafa would marry Nimeti and would stay in Hamit Mandrez… He would have six kids…
The Musi family was a very big family and I find other readers to tell me about them… But I cannot find the "connection" between those living or who passed away and Mustafa… Though the Musi family is from Hamit Mandrez, traditionally, Hamit Mandrez people would take brides from Kaymakli… And some would marry in other villages…
One of them, Ibrahim Musi was the grandfather of Mehmedali Tremesheli… Tremesheli was one of the powerful members of the underground organisation TMT. He passed away but I call his sister and she tells me that Ibrahim Musi had a brother, Musa and Shefika and Alpay Durduran are related to him… I speak with Shefika and Alpay Durduran but they don't remember much since this is such an old story…
We do not know if Mustafa had any relationship with Ibrahim and Musa Musi…
What we know for sure is such stories are still a "taboo" in Cyprus – when you speak with people, they would tell you similar stories but refrain from being named or have any connection with such stories… Nationalism has stopped people from having freedom of expression and they cannot say what they know, openly… Nationalism has forced Cypriots to "choose their own side", this is such a big pressure that you would be outcast even within your own family if you dare to contradict this stance… Nationalism on both sides, feeding each other and getting fatter and fatter by each day, has nourished certain types of "national identities" and anyone who does not "fit" in these "boxes" would have to pay a dear price by being stigmatized by society and not being "accepted" as one from that community… Even the thought of such a prospect would create fear and worries, therefore stopping people from telling such stories…
But stories do get told orally and some, like the grandson of Mrs. Siddika told me that, yes, I can publish his family's story… I am grateful for that. Perhaps living abroad gives a certain kind of freedom to be able to speak of these…
And the youth nowadays are changing and not giving a damn about such things…
One recent example is our friend Orestis Agisilaou who got engaged with Latife Sakiner – A Greek Cypriot and a Turkish Cypriot getting engaged and sharing this all over the social media… Mixed couples of Turkish Cypriots and Greek Cypriots are multiplying which shows that the youth has a more open mind, not giving a damn to the "nationalisms" and the "taboos" that nationalisms have created on this land…
Recently one of the Turkish Cypriot youth leaders, Burak Berk Doluay got married with Greek Cypriot Chrissie and we attended the wedding reception… It was a unique experience, a bicommunal traditional group singing songs in Turkish and Greek, people dancing to the same tune and Burak and Chrissie smiling and shining among the multicultural crowd who came to share their happiness…
May our island be able to bring down "taboos" created by nationalisms of the two sides and may people do what they like, without fearing stigmatisation and harassment…
May we be able to lead normal lives without being pushed to "confront" each other across the barricades in our brains, may we be able to relax and be able to speak, without worries about this or that…
And if any of you, my dear readers, know anything about the tragic love story from Synchari and Hamit Mandrez, please drop me a line or give me a call on my CYTA mobile at 99 966518. Thank you…

9.11.2019

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 8th of December 2019, Sunday. Similar article in Turkish was published in the YENİDÜZEN newspaper on my pages entitled "Cyprus: The Untold Stories" on the 12th and 13th of November 2019 and here are the links:

http://www.yeniduzen.com/hamit-mandrez-sihari-arasinda-gecen-huzunlu-bir-ask-hikayesi-1-14763yy.htm

http://www.yeniduzen.com/hamit-mandrez-sihari-arasinda-gecen-huzunlu-bir-ask-hikayesi-2-14769yy.htm

Η τραγική ιστορία αγάπης από το Συγχαρί και τις Χαμίτ Μάντρες…

Η τραγική ιστορία αγάπης από το Συγχαρί και τις Χαμίτ Μάντρες…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Μια μέρα λαμβάνω ένα μήνυμα από ένα φίλο μου στο Facebook… Μου γράφει:
«Sevgul, έχω μια ενδιαφέρουσα ιστορία….
Μια ιδιαίτερη ιστορία, του τύπου που μετατρέπεται σε μύθο, έχει φτάσει σε μένα από ένα διαδικτυακό Τουρκοκύπριο φίλο. Η άμεση σχέση και ενδιαφέρον σε αυτή την ιστορία βρίσκονται στο γεγονός ότι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας κατάγεται από το χωριό που γεννήθηκα, το Συγχαρί, που βρίσκεται στους πρόποδες του Πενταδακτύλου, ακριβώς κάτω από τη ζωγραφισμένη σημαία.
Η ιστορία που μου διηγήθηκε ο Τουρκοκύπριος φίλος μου μεταφέρθηκε σε αυτόν από τη γιαγιά του Siddika Osman που γεννήθηκε στις Χαμίτ Μάντρες το 1924.
Ο πατέρας της Siddika ήταν ο Osman Haci Mustafa. Ο πατέρας του ήταν ο Mustafa και ο πατέρας του Mustafa ήταν ο Halim Musi. Υπολογίζω ότι ο Halim Musi πρέπει να γεννήθηκε γύρω στο 1840-1850.
Ο Halim Musi που ζούσε στις Χαμίτ Μάντρες ερωτεύτηκε με την Ελληνοκύπρια κόρη του ιερέα του χωριού μου Συγχαρί. Τα χωριά ήταν κοντά το ένα στο άλλο και υπήρχε δρόμος που περνούσε μέσα από τις Χαμίτ Μάντρες και σύνδεε και τα δύο χωριά με τη Λευκωσία. Έτσι ήταν φυσικό και κοινό οι κάτοικοι του χωριού Συγχαρί να συναντιούνται με τους κάτοικους του χωριού Χαμίτ Μάντρες. Η αγάπη του Halim πρέπει να ήταν μεγάλη αφού μια νύκτα πήγε κρυφά στο Συγχαρί και έκλεψε την αγαπημένη του από τον πατέρα της, τον ιερέα του χωριού, και την έφερε πίσω στο χωριό του τις Χαμίτ Μάντρες.
Από το δεσμό του Halim Musi και της κόρης του ιερέα γεννήθηκε εξώγαμα ένας γιος: ο Mustafa. Το ζευγάρι δεν παντρεύτηκε ποτέ διότι η κόρη του ιερέα δεν ήθελε να αλλάξει την πίστη της. Σε κάποια φάση πήρε τη μεγάλη απόφαση να επιστρέψει στο χωριό της και έφυγε μυστικά από τις Χαμίτ Μάντρες μεταφέροντας το μικρό της γιο Mustafa και βρήκε καταφύγιο στο σπίτι του πατέρα της στο Συγχαρί. Ο Halim προσπάθησε να την αποτρέψει αλλά ήταν αμετάπειστη. Ένα βράδυ ο Halim πήγε στο Συγχαρί και μυστικά μετάφερε το μικρό του γιο Mustafa πίσω στις Χαμίτ Μάντρες. Η κόρη του ιερέα, η μητέρα του Mustafa, δεν άντεξε τον αποχωρισμό από το γιο της και πέθανε σύντομα μετά.
Η παράδοση λέει ότι τα βράδια όταν φυσούσε ο βόρειος αέρας ακουγόταν ο θρήνος της μητέρας του Mustafa να κατεβαίνει από το Συγχαρί στις Χαμίτ Μάντρες…
Αν υπάρχει κάποιος που άκουσε την ιστορία αυτή ή κάποια παρόμοια ιστορία και έχει περισσότερες πληροφορίες να μοιραστεί ας επικοινωνήσει μαζί μου. Θα χαιρόμουν να μάθω ποια ήταν αυτή η όμορφη κόρη του ιερέα, ποιος ήταν ο ιερέας και να συμπληρώσω το πάζλ μιας αληθινής ιστορίας που αγγίζει το μύθο.»
Ευχαριστώ το φίλο αυτό που μοιράστηκε την ιστορία αυτή και αρχίζω να ερευνώ… Μιλώ με διάφορους φίλους από την περιοχή Καϊμακλιού – Χαμίτ Μάντρες και μαθαίνω ότι η ιστορία είναι αληθινή… Κατ' ακρίβεια, ένας φίλος μου λέει ότι όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα το 2003, κάποια μέλη της οικογένειας του ιερέα από το Συγχαρί πήγαν στις Χαμίτ Μάντρες προσπαθώντας να βρουν τους συγγενείς τους… Δεν ξέρει αν κατάφεραν να βρουν κάποιο αφού αυτή είναι μια τόσο παλιά ιστορία και οι άνθρωποι διασκορπίστηκαν παντού, υποθέτω θα ήταν πολύ δύσκολο ή μεγάλη σύμπτωση να βρουν την οικογένεια σε μια σύντομη επίσκεψη…
Μιλώ με τον εγγονό της κυρίας Siddika Osman και μου λέει ότι η ιστορία είναι αληθινή, έτσι όπως την είχε ακούσει από την γιαγιά του… Λέει ότι είπε στο φίλο του από το Facebook από το Συγχαρί ότι η προγιαγιά της γιαγιάς του ήταν από το Συγχαρί… Λέει ότι η γιαγιά του Siddika ήταν η κόρη του Osman, γιου του Mustafa… Ο Osman είχε παντρευτεί την Ayshe από το Καϊμακλί και όταν η Siddika ήταν δύο χρονών, είχε πεθάνει και ότι και η Siddika είχε μια τραγική ζωή…
Ο Osman Hacı Mustafa μετανάστευσε στην Antalya το 1937 μαζί με τέσσερα από τα παιδιά του – είχε επτά παιδιά… Και τελικά εγκαταστάθηκε στα Adana…
Η Siddika όταν έφυγε από την Κύπρο με τον πατέρα της, ήταν μόλις 12 χρονών αλλά θυμάται κάθε λεπτομέρεια για την οικογένεια της και διηγούταν ιστορίες για αυτούς στον εγγονό της…
Μίλησα και με άλλους για να μάθω την ιστορία του Mustafa…
Ο Mustafa παντρεύτηκε τη Nimeti και έμειναν στις Χαμίτ Μάντρες… Είχαν έξι παιδιά…
Η οικογένεια Musi ήταν μια πολύ μεγάλη οικογένεια και βρίσκω άλλους αναγνώστες που μου λένε για αυτούς… Όμως δεν μπορώ να βρω τη «σχέση» μεταξύ αυτών που ζουν ή πέθαναν και του Mustafa… Παρόλο που η οικογένεια Musi ήταν από τις Χαμίτ Μάντρες, παραδοσιακά, οι άντρες από τις Χαμίτ Μάντρες έπαιρναν νύμφες από το Καϊμακλί… Και κάποιοι παντρεύονταν σε άλλα χωριά…
Ένας από αυτούς ο Ibrahim Musi ήταν ο παππούς του Mehmedali Tremesheli… Ο Tremesheli ήταν ένα από τα ισχυρά μέλη της υπόγειας οργάνωσης ΤΜΤ. Πέθανε αλλά τηλεφωνώ στην αδελφή του και μου λέει ότι ο Ibrahim Musi είχε ένα αδελφό, και ότι ο Musa έχει κάποια συγγένεια μαζί με τη Shefika και τον Alpay Durduran… Μιλώ με τη Shefika και τον Alpay Durduran αλλά δεν θυμούνται πολλά πράγματα αφού αυτή είναι μια πολύ παλιά ιστορία…
Δεν ξέρουμε αν ο Mustafa είχε οποιαδήποτε σχέση με τον Ibrahim και τον Musa Musi…
Αυτό που σίγουρα ξέρουμε είναι ότι τέτοιες ιστορίες είναι ακόμα «ταμπού» στην Κύπρο – όταν μιλάς με ανθρώπους, σου λένε παρόμοιες ιστορίες αλλά δεν θέλουν να αναφερθεί το όνομα τους ή να έχουν οποιαδήποτε σχέση με τέτοιες ιστορίες… Ο εθνικισμός έχει σταματήσει τους ανθρώπους από το να έχουν την ελευθερία της έκφρασης και δεν μπορούν να πουν ανοικτά αυτά που ξέρουν… Ο εθνικισμός έχει αναγκάσει τους Κύπριους να «διαλέξουν τη δική τους πλευρά», αυτή είναι μια μεγάλη πίεση που θα γινόσουν απόκληρος ακόμα και μέσα στη δική σου οικογένεια αν τολμούσες να σταθείς αντίθετος με αυτή τη στάση… Ο εθνικισμός και στις δύο πλευρές, θρέφει ο ένας τον άλλο και γίνεται όλο και πιο παχύς μέρα με τη μέρα, έχει θρέψει κάποιους τύπους «εθνικών ταυτοτήτων» και οποιοσδήποτε δεν «ανήκει» σε αυτά τα «κουτάκια» θα πρέπει να πληρώσει ακριβό τίμημα με το να στιγματιστεί από την κοινωνία και να μην είναι «αποδεκτός» ως άτομο από εκείνη την κοινότητα… Ακόμα και η σκέψη μιας τέτοιας προοπτικής δημιουργεί φόβο και ανησυχίες, και άρα σταματά τους ανθρώπους από το να διηγηθούν τέτοιες ιστορίες…
Όμως οι ιστορίες λέγονται προφορικά και κάποιοι, όπως ο εγγονός της κυρίας Siddika μου είπε ότι ναι, μπορώ να δημοσιεύσω την ιστορία της οικογένειας του… Είμαι ευγνώμων για αυτό. Ίσως το να ζεις στο εξωτερικό να σου δίνει ένα είδος ελευθερίας για να μπορείς να μιλάς για αυτά…
Και η νεολαία σήμερα αλλάζει και δεν τους νοιάζει για τέτοια πράγματα…
Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι ο φίλος μας Ορέστης Αγησιλάου που αρραβωνιάστηκε με τη Latife Sakiner - ένας Ελληνοκύπριος και μια Τουρκοκύπρια αρραβωνιάστηκαν και το μοιράστηκαν παντού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης… Τα μεικτά ζευγάρια Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων πολλαπλασιάζονται, πράγμα που δείχνει ότι η νεολαία έχει πιο ανοικτό μυαλό, δεν τους νοιάζουν οι «εθνικισμοί» και τα «ταμπού» που δημιούργησαν οι εθνικισμοί σε αυτή τη γη…
Πρόσφατα ένας από τους ηγέτες νεολαίας των Τουρκοκυπρίων, ο Burak Berk Doluay, παντρεύτηκε με την Ελληνοκύπρια Χρυσή και παρευρεθήκαμε στη δεξίωση του γάμου τους… Ήταν μια μοναδική εμπειρία, ένα δικοινοτικό παραδοσιακό γκρουπ τραγουδούσε στα τουρκικά και τα ελληνικά, οι άνθρωποι χόρευαν στον ίδιο σκοπό και ο Burak και η Χρυσή χαμογελούσαν και έλαμπαν ανάμεσα στο πολυπολιτισμικό πλήθος που ήρθε για να μοιραστεί την ευτυχία τους…
Μακάρι το νησί μας να μπορέσει να καταρρίψει τα «ταμπού» που δημιουργήθηκαν από τους εθνικισμούς των δύο πλευρών και μακάρι οι άνθρωποι να κάνουν ότι θέλουν, χωρίς να φοβούνται το στιγματισμό και την παρενόχληση…
Μακάρι να μπορούμε να ζούμε φυσιολογικές ζωές χωρίς να μας πιέζουν να «έρθουμε αντιμέτωποι» ο ένας με τον άλλο πάνω από τα οδοφράγματα στα μυαλά μας, μακάρι να μπορούμε να χαλαρώσουμε και να μπορούμε να μιλήσουμε, χωρίς ανησυχίες για αυτό ή εκείνο…
Και αν οποιοσδήποτε από εσάς, αγαπητοί μου αναγνώστες, γνωρίζει οτιδήποτε για την τραγική ιστορία αγάπης από το Συγχαρί και τις Χαμίτ Μάντρες, σας παρακαλώ γράψτε μου ή τηλεφωνήστε μου στον αριθμό μου στη CYTA 99 966518. Σας ευχαριστώ…

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 8th of December 2019, Sunday. Similar article in Turkish was published in the YENİDÜZEN newspaper on my pages entitled "Cyprus: The Untold Stories" on the 12th and 13th of November 2019 and here are the links:

http://www.yeniduzen.com/hamit-mandrez-sihari-arasinda-gecen-huzunlu-bir-ask-hikayesi-1-14763yy.htm

http://www.yeniduzen.com/hamit-mandrez-sihari-arasinda-gecen-huzunlu-bir-ask-hikayesi-2-14769yy.htm