Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Στην αυλή του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθαλάσσας, οι εκσκαφές συνεχίζονται εδώ και λίγο καιρό και ανευρίσκονται τα οστά των ασθενών που σκοτώθηκαν στο βομβαρδισμό από τα Τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα στις 20 Ιουλίου 1974…
Σύμφωνα με τον κύριο Φώτη Φωτίου, τον Επίτροπο των Ανθρωπιστικών Θεμάτων, 31 ασθενείς έχουν θαφτεί στον μαζικό τάφο και τρεις από την ομάδα αυτή των 31 ατόμων ήταν Τουρκοκύπριοι. Το γραφείο του είναι υπεύθυνο για την εκταφή του μαζικού τάφου στην αυλή του νοσοκομείου.
Έχω ήδη γράψει την ιστορία του Chakir Ali από το Μαθιάτη που είχε σκοτωθεί στο βομβαρδισμό και είχα πάρει τους συγγενείς του στο γραφείο του κυρίου Φωτίου για να δώσουν δείγματα DNA, έτσι ώστε αν και όταν βρεθούν τα οστά του συγγενή τους να μην παραμείνει σε ένα κουτί σε ένα κρύο εργαστήριο αλλά να μπορεί να επιστραφεί στην οικογένεια του για κατάλληλη ταφή.
Όμως ποιοι είναι οι άλλοι δύο Τουρκοκύπριοι που σκοτώθηκαν στο βομβαρδισμό;
Με τη βοήθεια κάποιων υπέροχων αναγνωστών μου, βρίσκω άλλη μια οικογένεια της οποίας ο αδελφός είχε σκοτωθεί στο βομβαρδισμό…
Ο δεύτερος ασθενής που είχε σκοτωθεί στο βομβαρδισμό ήταν ο Osman Mustafa από την Αυδήμου… Ένας από τους αναγνώστες μου του οποίου η πεθερά είναι από την Αυδήμου ερεύνησε για μένα και βρήκε την οικογένεια αυτή και μου έδωσε το τηλέφωνο της αδελφής του…
Ενθουσιάστηκε πολύ και συγκινήθηκε και συμφωνήσαμε να συναντηθούμε μαζί και με τις δύο άλλες αδελφές και έτσι τις παίρνω με το αυτοκίνητο μου στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου για να δώσουν δείγματα DNA…
Έτσι το πρωί της Δευτέρας 27 Νοεμβρίου 2017 συναντιόμαστε στο οδόφραγμα Αγίου Δομετίου και πάμε μαζί με τις Ozay Sert, Fatma Haskasap και Zalihe Derelizade στο Ινστιτούτο Γενετικής… Ο κύριος Καριόλου, επικεφαλής του Ινστιτούτου μας συναντά και μας παίρνει σε μια ήσυχη αίθουσα συνεδριάσεων και αρχικά οι τρεις αδελφές του Osman Mustafa τον βοηθούν να δημιουργήσει ένα γενεαλογικό δέντρο…
Όνομα πατέρα: Mustafa
Όνομα μητέρας: Meryem
Αδέλφια:
Nazife Akguchlu
Salih Soyuarap
Ahmet Soyuarap
Zalihe Derelizade
Fatma Haskasap
Ozay Ibramiye Sert
Ακόμα ένας αδελφός που είχε πεθάνει στην ηλικία των 21 χρόνων:
Ibrahim Soyuarap…
Μετά οι Fatma, Zalihe and Ozay έδωσαν δείγματα DNA… Τις επόμενες μέρες η Fatma και η Ozay θα πήγαιναν στην Αυστραλία στον αδελφό τους Salih Soyuarap που ζει εκεί και ο κύριος Καριόλου τους δίδαξε πως να πάρουν δείγμα DNA από τον αδελφό τους και δοκίμασαν μερικές φορές για να μάθουν έτσι ώστε όταν επιστρέψουν σε ενάμιση μήνα να φέρουν πίσω και το δείγμα του… Ο κύριος Καριόλου επίσης απάντησε υπομονετικά σε όλες μας τις ερωτήσεις…
Όταν τελειώσαμε από το Ινστιτούτο, τις παίρνω στην καφετέρια του ΆλφαΜέγα για να πιούμε καφέ και να φάμε μπισκότα και φλαούνες που έφτιαξε μόνη της η κυρία Fatma – έφτιαξε επίσης το τυρί που χρησιμοποίησε στις φλαούνες. Καθίσαμε και μιλήσαμε σαν να ήμασταν φίλες για πολλά χρόνια και μετά πήρα συνέντευξη από την Ozay Sert που μου είπε την ιστορία της οικογένειας της… Είχαμε ένα τόσο καλό αίσθημα μεταξύ μας που νιώθαμε σαν παλιές φίλες… Ενώ έψαχνα για την ιστορία του Osman Mustafa, συνειδητοποίησα ότι είχα βρει καινούργιες «αδελφές»… Η Ozay αρχίζει να μου λέει την ιστορία της οικογένειας της:
«Η μητέρα μου ήταν από το Πραστειό και ο πατέρας μου από την Αυδήμου… Η μητέρα μου ήρθε από το Πραστειό και παντρεύτηκε τον πατέρα μου στο Πραστειό και εγκαταστάθηκαν στην Αυδήμου… Έκαναν οκτώ παιδιά… Ο πατέρας μου ήταν γεωργός, αλλά επίσης εργαζόταν στις Βρετανικές στρατιωτικές βάσεις… Εργαζόταν για πολλά χρόνια στις βάσεις και αφυπηρέτησε από εκεί…
Είχαμε ζώα, χωράφια και αμπέλια. Είχαμε πρόβατα και κατσίκες και αγελάδες για γάλα. Ο πατέρας μου εργαζόταν στις βάσεις μέχρι το μεσημέρι και το απόγευμα ασχολείτο με τη γεωργοκτηνοτροφία… Είχαμε μια όμορφη ζωή στην Αυδήμου… Πηγαίναμε στο σχολείο και μετά το σχολείο βοηθούσαμε τη μητέρα μας. Όλα τα αδέλφια αγαπούσαμε ο ένας τον άλλο, όλοι μας μαζί. Η αγάπη ήταν πολύ δυνατή ανάμεσα μας και οι γονείς μου αγαπούσαν τα παιδιά τους…
Όταν ο αδελφός μου έπρεπε να πάει για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, επειδή είχαμε ζώα, έπρεπε να τα φροντίζουμε. Όταν αποφοίτησα από το δημοτικό σχολείο, εργαζόμουν για τρία χρόνια ως βοσκός, φροντίζοντας τα ζώα μας… Και μετά πήγα για δύο χρόνια σε μια ράφταινα για να μάθω ράψιμο…
Πρέπει να ήμουν 5 ή 6 χρονών και θυμούμαι τον αδελφό μας Osman… Θυμούμαι επίσης όταν αρρώσταινε, τον έπαιρναν στο γιατρό και έπαιρνε τα χάπια του… Ενόσω έπαιρνε τα χάπια του, δεν έβλαφτε κανένα ή οτιδήποτε… Ήταν εντάξει… Αλλά ξέρετε την κοινωνία μας, παρενοχλούν και πειράζουν τέτοια άτομα με τέτοια ασθένεια και ο πατέρας μου ήταν τόσο λυπημένος από τη συμπεριφορά κάποιων ατόμων προς τον αδελφό μου. Γι αυτό τον πήραν στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθαλάσσας έτσι ώστε να παίρνει τακτικά τα χάπια του και να είναι εντάξει… Είχε πολιομυελίτιδα και ψηλό πυρετό και γι αυτό είχε αυτή την ασθένεια – αλλά ενόσω έπαιρνε τα χάπια του δεν έκανε τίποτε το επιβλαβές… Δεν έχω ούτε μια φωτογραφία του…
Ο μικρός μας αδελφός Ibrahim είχε την ίδια ασθένεια – πάλι λόγω της πολιομυελίτιδας και του ψηλού πυρετού… Ένας γιατρός του είχε δώσει λάθος ένεση και έχασε την όραση και την ομιλία του… Τον φροντίζαμε στο σπίτι μας μέχρι που πέθανε στην ηλικία των 21 χρονών…
Το 1974 όταν ξέσπασε ο πόλεμος, φύγαμε από το σπίτι μας στην Αυδήμου για να πάμε στις Βρετανικές βάσεις – δεν πήραμε τίποτε από το σπίτι μας, νομίζοντας ότι θα επιστρέφαμε, αλλά μείναμε για τρεις μήνες μέσα σε αντίσκηνα και μετά μετακινηθήκαμε στο βόρειο μέρος του νησιού μας… Εγκατασταθήκαμε στον Άγιο Επίκτητο… Δεν είχαμε νέα από τον Osman και δεν ξέραμε ότι σκοτώθηκε στο βομβαρδισμό…
Ο πατέρας μου επισκέφτηκε τον Denktash και του είπε «Ο γιος μου είναι στο νοσοκομείο…»
Ο Denktash πρώτα μιλούσε αόριστα «Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ακόμα, αλλά ας δούμε τι θα συμβεί αργότερα…»
Όμως αργότερα του είπε «Θείε Mustafa, ο γιος σου είναι πεθαμένος τους τελευταίους δύο-τρεις μήνες…»
Η μητέρα μου έκλαιγε συνέχεια «Έχω ακόμα ένα παιδί, το νοσοκομείο έχει βομβαρδιστεί. Έχει πεθάνει; Ή τον σκότωσαν; Τι είδους θάνατο αντιμετώπισε;»
Πάντοτε έκλαιγε διότι δεν είχε τάφο… Αλλά τώρα που ακούσαμε ότι γίνονται εκσκαφές στην αυλή του νοσοκομείου στην Αθαλάσσα, ο πόνος μας ανανεώθηκε διότι η μητέρα μου ήθελε να ανευρεθεί για να θαφτεί κατάλληλα… Δεν ξέρω, αν θα είναι δυνατό όταν βρεθούν τα οστά του, υπάρχει ένας κενός χώρος δίπλα από τον τάφο της μητέρας μου, θέλω να τον θάψω εκεί έτσι ώστε η μητέρα μου να βρει γαλήνη… Χάσαμε τον πατέρα μου πριν από 13 χρόνια και ένα χρόνο αργότερα, πριν από 12 χρόνια, πέθανε και η μητέρα μου. Ήταν ένα τόσο αγαπημένο ζευγάρι, η αγάπη τους ήταν εκπληκτική… Είναι θαμμένοι δίπλα-δίπλα στον Άγιο Επίκτητο…
Πάντοτε ήμουν με τη μητέρα μου σε όλη τη διάρκεια της ζωής μου και έκλαιγε κάθε μέρα… Πάντοτε φορούσε μαύρα. Τη ρωτούσα «Μητέρα, γιατί ντύνεσαι έτσι;»
«Έχασα δύο γιους κόρη μου» μου έλεγε… «Τα σωθικά μου είναι έτσι, οπότε άσε και την εξωτερική μου εμφάνιση να είναι η ίδια…»
Και θέλω να εκπληρώσω την επιθυμία της μητέρας μου, τουλάχιστον να θάψουμε τον Osman δίπλα από τη μητέρα μου έτσι ώστε να βρει γαλήνη και επίσης και εγώ να βρω γαλήνη στην καρδιά μου…»
Τι απέγινε το σπίτι τους στην Αυδήμου;
Επισκέφτηκε το σπίτι της στην Αυδήμου, εκεί ζούσε μια ηλικιωμένη γυναίκα με το σύζυγο της, πρόσφυγες από την περιοχή Καρπασίας… Τους υποδέχτηκε καλά…
«Ελάτε και μείνετε εδώ όποτε θέλετε» τους είπε αλλά η Ozay είπε «Όχι ευχαριστώ, απλά ήρθαμε να επισκεφτούμε» και μετά έδειχνε στην ηλικιωμένη γυναίκα τα έπιπλα της μητέρας της…
«Χρησιμοποιούσε το τραπέζι και τη συρταριέρα και το κρεβάτι της μητέρας μου… Ήταν μια ωραία οικογένεια, αλλά πέθαναν και τώρα το σπίτι είναι κλειστό και ένα δωμάτιο έχει καταρρεύσει… Μας έδινε μέλι αλλά τώρα έχουν πεθάνει…»
Στον Άγιο Επίκτητο, τους επισκέφτηκε ο ιδιοκτήτης του σπιτιού της, ένας Ελληνοκύπριος που ζούσε στην Αυστραλία και έχουν μια καλή σχέση… Ήθελε να δει το σπίτι του και του απάντησε «Βεβαίως» και ήθελε να μαζέψει λεμόνια από τον κήπο και του έφερε τσάντες για να τις γεμίσει με όσα λεμόνια ήθελε… «Έχεις μια όμορφη καρδιά. Μας δέχτηκες πολύ καλά. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που είδαμε το σπίτι μας και τον κήπο μας» μου είπε… Κάθε χρόνο ή κάθε έξι μήνες έρχεται και μας επισκέπτεται. Μας κάλεσε επίσης στο σπίτι του στη Λευκωσία, αλλά δεν βρήκαμε ευκαιρία να πάμε και να επισκεφτούμε το σπίτι του… Εννοώ, αν οι μεγάλες προσωπικότητες έκαναν λάθος, είτε Ελληνοκύπριοι είτε Τουρκοκύπριοι, κανένας δεν κρατά κακία έναντι του άλλου…» είπε η Ozay…
«Έτσι η ζωή μας έχει μια τέτοια ιστορία… Όπως είπα, η ζωή μας ήταν γεμάτη δυσκολίες, σκαμπανεβάσματα, μείναμε στη μάντρα για να φροντίσουμε τα ζώα, όλα ήταν δύσκολα τον παλιό καιρό, αλλά πάλι υπήρχαν καλές στιγμές…
Όταν ήρθα στο βόρειο μέρος του νησιού, κάθε νύκτα όταν ξάπλωνα για να κοιμηθώ ονειρευόμουν τα χωράφια μας, τη γη μας στην Αυδήμου, τα μέρη που είχαμε κτίσει με το δικό μας μόχθο, με τον ιδρώτα μας… Και ξυπνούσα με βρεγμένα μάγουλα, έκλαιγα στον ύπνο μου…
Μετά άνοιξαν τα οδοφράγματα και πήγαμε εκεί και ικανοποιήσαμε την λαχτάρα μας να δούμε τη γη μας… Αλλά πόσο λυπηρό είναι, οι Ελληνοκύπριοι έρχονται τώρα στο σπίτι τους και δεν μπορούν να πουν «Αυτό είναι το σπίτι μου», πάμε εκεί και δεν μπορούμε να πούμε «Αυτό είναι δικό μου» και ούτε να κόψουμε ένα τσαμπί σταφύλι παρόλο που βάλαμε τόσο μόχθο εκεί… Δυστυχώς αυτά είναι τα πράγματα που έγιναν με την πάροδο του χρόνου και πρέπει να τα δεχτούμε…»
Μετά τη δημοσίευση της συνέντευξης μας, η Ozay μετά από πολλές προσπάθειες κατάφερε να βρει τη μόνη φωτογραφία του αδελφού της Osman Mustafa, μιλώντας με συγγενείς και ψάχνοντας για αυτή…
Στη φωτογραφία μπορούμε να δούμε το χαμογελαστό πρόσωπο του Osman Mustafa με τη μητέρα του Meryem… Αυτή ήταν μια φωτογραφία, μας εξηγεί ή Ozay, που τραβήχτηκε όταν η μητέρα της ετοιμαζόταν να πάρει τον Osman στο νοσοκομείο…
Ας αναπαυθεί εν ειρήνη, ας αναπαυθούν όλοι όσοι σκοτώθηκαν στο νοσοκομείο εν ειρήνη…
Μακάρι να μπορούμε πάντα να αποφεύγουμε τον πόλεμο και τη σύγκρουση και μακάρι τα παιδιά μας να κατορθώσουν να ζήσουν ειρηνικά…
Ο πόλεμος αφήνει βαθιές ουλές και τρομερά τραύματα…
Ο πόλεμος αφήνει νεκρά σώματα αθώων ανθρώπων…
Ο πόλεμος δημιουργεί πρόσφυγες, οι άνθρωποι απομακρύνονται από τη γη τους και διασκορπίζονται παντού…
Ο πόλεμος δημιουργεί φτώχεια…
Ο πόλεμος δημιουργεί πόνο…
Ο πόλεμος δημιουργεί ένα τέτοιο χάος που ακόμα και μισό αιώνα μετά προσπαθούμε να καθαρίσουμε αυτό το χάος…
Photo: Η μοναδική φωτογραφία του Osman Mustafa μαζί με τη μητέρα του Meryem…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 17th of December 2017, Sunday. An extended version of this article was published in the YENİDÜZEN newspaper in Turkish on my pages called "Cyprus: The Untold Stories" on the 29th and 30th of November, 2017 and 1st of December 2017 and here are the links:
http://www.yeniduzen.com/osman-mustafa-atalassada-bombardimanda-oldu-toplu-mezara-gomuldu-bir-fotografi-bile--11592yy.htm
http://www.yeniduzen.com/osman-mustafa-atalassada-bombardimanda-oldu-toplu-mezara-gomuldu-bir-fotografi-bile--11597yy.htm
http://www.yeniduzen.com/osman-mustafa-atalassada-bombardimanda-oldu-toplu-mezara-gomuldu-bir-fotografi-bile--11602yy.htm
No comments:
Post a Comment