Πηγαίνοντας από κηδεία σε κηδεία…
Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Πάω από κηδεία σε κηδεία, όλες κηδείες «αγνοουμένων ατόμων», «αγνοουμένων» Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων…
«Αγνοουμένων» από το 1963-64 και 1974…
Είναι πολύ σημαντικό και ενδιαφέρον ότι κανένας δεν παρατηρεί το γεγονός ότι ακόμα προσπαθούμε να καθαρίσουμε το χάος που μας έχουν αφήσει και ότι κουβαλούμε το βάρος μισού αιώνα στους ώμους μας…
Κουβαλούμε αυτό το βάρος στη συνείδηση μας, στις καρδιές μας, στις ψυχές μας…
Το κουβαλούμε και ζούμε στο παρελθόν και συνεχίζουμε να ζούμε στο παρελθόν αφού το παρελθόν δεν έχει ακόμα καθαριστεί…
Και σε αυτό το νησί υπάρχουν «δυνάμεις» τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές που θέλουν να μας διατηρήσουν εδώ που είμαστε – δηλαδή στο παρελθόν… Δεν μας θέλουν να προχωρήσουμε μαζί για ένα μέλλον… Ζούμε ζωές για ανθρώπους που έχουν πεθάνει από καιρό, ζούμε με τις αναμνήσεις, φωνάζουμε για τον πόνο μας, νομίζουμε ότι είμαστε τα μόνα θύματα σε αυτή τη γη και είμαστε παγωμένοι στον καταψύκτη της ιστορίας, παραλυμένοι και δεν μπορούμε καν να εννοήσουμε ένα μέλλον για όλους τους κατοίκους σε αυτή τη γη…
Οι προσπάθειες μας δεν είναι αρκετές για να συναγωνιστούν με τις «μεγάλες πολιτικές» της «επικρατούσας τάσης» που αγνοούν τη συμφιλίωση, που αγνοούν την οικοδόμηση μιας υποδομής για αμοιβαία κατανόηση, που αγνοούν το γεγονός ότι χρειαζόμαστε συνεργασία σε αυτή τη γη και όχι αντιπαράθεση…
Τον περισσότερο καιρό νιώθω λυπημένη και αναστατωμένη αφού είναι σαν μια κούρσα που χάνουμε ως Κύπριοι αφού αρνούμαστε να δούμε το προφανές: Χρειαζόμαστε ξεκάθαρες, καθαρές, φρέσκες ιδέες και πεντακάθαρα σκεπτόμενα μυαλά για να μπορέσουμε να είμαστε ορατοί σε αυτή τη γη και να δείξουμε την πραγματική εικόνα αντί εκείνες τις φιγούρες που καταφεύγουν στον ασφαλή μηχανισμό προπαγάνδας που θα φέρει «ψήφους» ή «συμφέροντα»… Όχι συμφέροντα για ολόκληρο το νησί, αλλά συμφέροντα για τους εαυτούς τους, προσωπικά συμφέροντα, συμφέροντα για τις οικογένειες τους ή τους συγχωριανούς τους ή τους γείτονες τους…
Ένα Χριστουγεννιάτικο δέντρο έχει στολιστεί από το Δήμο Λευκωσίας και κάποιοι συγγενείς «αγνοουμένων» προσκλήθηκαν να κρεμάσουν φωτογραφίες των «αγνοουμένων» τους πάνω στο δέντρο…
Είναι ένα «Ελληνοκυπριακό γεγονός» και κανένας δεν μπαίνει στον κόπο να σκεφτεί όλους τους Τουρκοκύπριους «αγνοούμενους», ούτε καν να μπει συμβολικά μια φωτογραφία ενός Τουρκοκύπριου «αγνοούμενου» σε εκείνο το δέντρο…
Ίσως φοβούνται την «αντίδραση» ή δεν θέλουν να διαταράξουν τις «ισορροπίες»; Ή ίσως δεν περνά καν από το μυαλό τους να κάνουν κάτι τέτοιο, που υποψιάζομαι ότι είναι ο κύριος λόγος… Δεν είμαστε συνηθισμένοι να σκεφτόμαστε μαζί, αλλά μόνο για τη «δική» μας κοινότητα – δεν εισάγουμε την «δικοινοτικότητα» ή την «πολυ-πολιτισμικότητα» των κοινοτήτων μας και απλά κολλάμε στα ίδια και τα ίδια… Πράγμα που είναι πιο ασφαλές και πιο εύκολο… Που δεν μας θέτει σε κίνδυνο… Δεν μας κάνει να χάσουμε τίποτε… Είναι ένα «τέλειο καταφύγιο» και είναι αυτό που ονομάζεται το «στάτους κβο» σε αυτή τη γη. Το «στάτους κβο» συνεχίζει, αλλά όχι μόνο συνεχίζει αλλά γίνεται όλο και πιο περίπλοκο αφού τίποτε δεν μένει όπως ήταν – οι εσωτερικές και εξωτερικές συνθήκες επηρεάζουν το «στάτους κβο» καθώς εδραιώνεται όλο και περισσότερο καθώς δεκαετίες προπαγάνδας, στερεοτύπων, μύθων, ψεμάτων, βουνών ψεμάτων κτίζονται το ένα πάνω στο άλλο και οι προσπάθειες για διάλυση αυτών των ψευδαισθήσεων που δημιουργούνται από «δυνάμεις» που θέλουν να διατηρήσουν τα πράγματα «ως έχουν» είναι ένας ατέλειωτος αγώνας ανάμεσα στο «κακό» και την «καλοσύνη»…
Στις κηδείες ή σε δραστηριότητες για τους «αγνοουμένους» έρχονται άνθρωποι και μου μιλούν… Με ρωτούν γιατί ο «αγνοούμενος» αγαπημένος τους δεν έχει ακόμα βρεθεί και παραπονιούνται για την μακρά αναμονή δεκαετιών – κάποιοι περιμένουν εδώ και 44 χρόνια, κάποιοι περιμένουν εδώ και 55 χρόνια… Όλα εξαιτίας αυτής της προσποίησης ότι κάνουν κάτι, αλλά δεν κάνουν τίποτε. Διατηρούν το στάτους κβο… Νιώθουν «ασφάλεια» στα δικά τους μικρά καταφύγια, ενώ πετάμε την προοπτική ενός ολόκληρου μέλλοντος ενός ολόκληρου νησιού…
Οι άνθρωποι δεν μιλούν, μένουν σιωπηλοί. Μερικοί άνθρωποι μιλούν… Τα λόγια τους είναι μπερδεμένα… Πιάνουμε κάποιες λέξεις και προσπαθούμε να τα παρουσιάσουμε έτσι ώστε όλοι να μπορούν να τα δουν, αλλά γενικά τέτοια λόγια πέφτουν στο κενό…
Μπορούμε μόνο να ρωτήσουμε μερικές ερωτήσεις και να προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τις απαντήσεις…
«Ποιος θέλει να μας κρατήσει κολλημένους στο παρελθόν;»
«Ποιος θέλει να συνεχιστεί το στάτους κβο;»
«Ποιος έχει συμφέρον στη διατήρηση των πραγμάτων ως έχουν;»
Μια από τις πιο δραματικές ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου ανήκω είναι μια ομάδα ανθρώπων από την Αμμόχωστο (Βαρώσι)…
Εκεί, μπορώ να δω πως κάποιοι άνθρωποι θέλουν να διατηρήσουν τα πράγματα ως έχουν, ενώ άλλοι αγωνίζονται να τους βάλουν κάποια λογική και τους παροτρύνουν για κάτι καλύτερο για την Αμμόχωστο…
Κάποτε νιώθω ότι θέλω να φωνάξω στην ομάδα:
«Βρεεεε φίλοι! Θέλουν να σας κρατήσουν στο παρελθόν! Σας θέλουν να κλαίτε για πάντα για το χαμένο σας Βαρώσι! Δεν σας θέλουν να αναλάβετε δράση ή να προχωρήσετε οπουδήποτε – θέλουν να σας κρατήσουν εκεί που είσαστε, ως πρόσφυγες έτσι ώστε να παίζουν με τις ελπίδες σας να πάρετε πίσω το Βαρώσι, κατηγορώντας αυτό ή εκείνο για το γεγονός ότι δεν το παίρνεται πίσω αλλά διατηρώντας σας ως πιόνια στο παιγνίδι για να σας χρησιμοποιούν! Βρεεεε φίλοι! Κοιτάξετε γύρω σας και δείτε μόνοι σας ότι θέλουν να σας κρατούν κλειδωμένους για πάντα σε ένα καταψύκτη με τα όνειρα σας για το Βαρώσι, την Πόλη Φάντασμα!»
Νομίζετε ότι υπάρχει οποιαδήποτε διαφορά στο τοπίο της Τουρκοκυπριακής κοινότητας; Φυσικά και όχι… Ούνα Φάτσα Ούνα Ράτσα όπως λένε – η ίδια ιστορία σε διαφορετική μορφή…
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα λόγια του γιου του «αγνοουμένου» Τουρκοκύπριου Mehmet Raif που είχε «εξαφανιστεί» στις 21 Δεκεμβρίου 1963 από τον τόπο εργασίας του στη CYTA – ήταν στην νυκτερινή βάρδια εκείνη τη νύκτα – είναι σαν ατέλειωτη κραυγή:
«Γιατί, σε ένα τόσο μικρό, μικροσκοπικό νησί, δεν μπορείτε να βρείτε τους αγνοούμενους μας; Έχουν περάσει ακριβώς 55 χρόνια από τότε που ο πατέρας μου Mehmet Raif πήγε στη CYTA όπου εργαζόταν. Ενώ εργαζόταν εκεί, ξαφνικά «εξαφανίστηκε»… Σήμερα 21 Δεκεμβρίου, είναι η αρχή εκείνων των ημερών, η 21η Δεκεμβρίου 1963…
Δεν υπάρχει τόπος που δεν ρωτήσαμε, που δεν ερευνήσαμε… Ποιος άκουσε αυτά που είπαμε; Γιατί δεν μπορείτε να βρείτε τους αγνοούμενους μας σε ένα τέτοιο μικρό νησί; Ίσως είναι επειδή θέλετε να κάνετε πολιτική και να χρησιμοποιείτε εκείνους τους αγνοούμενους στην πολιτική σας;
Πρώτα απ' όλα, θέλω να πω ότι κανένας δεν πρέπει να μεταναστεύει από το νησί μας… Κάτι πρέπει να γίνει έτσι ώστε κανένας να μην φεύγει…
Αν μιλώ για την οικογένεια μας, ο μεγαλύτερος μου αδελφός το 1969, εγώ το 1971, η μητέρα μου και ο μικρός μου αδελφός το 1973 αναγκαστήκαμε να μεταναστεύσουμε στην Αυστραλία από το νησί μας.
Ο λόγος; Ο πατέρας μου είχε γίνει μάρτυρας το 1963 – για να σας πω την αλήθεια, πήγε στη δουλειά του στη CYTA μια μέρα και ποτέ δεν επέστρεψε… Μας έδιναν το μισθό του και είχαμε ενοικιάσει ένα σπίτι στην περιοχή που ονομάζεται Marmara στη Λευκωσία και μετά για κάποιο λόγο που δεν γνωρίζουμε, μοίρασαν στο μισό το μισθό που έδιναν στη μητέρα μου. Ως αποτέλεσμα, έπρεπε να φύγουμε από το σπίτι που ενοικιάζαμε. Βρήκαμε ένα γκαράζ δίπλα από μια μάντρα και το μετατρέψαμε σε σπίτι αφού ήταν πιο φτηνό. Δεν μας πείραζε. Δημιουργήσαμε τρία δωμάτια σε ένα γκαράζ – στο υπνοδωμάτιο τέσσερα άτομα, κουζίνα και τουαλέτα… Λόγω των αναγκών έπρεπε να γίνω Τουρκοκύπριος στρατιώτης στην ηλικία των 16 έτσι ώστε να παίρνω 8 Κυπριακές Λίρες το μήνα. Μετά έφυγα από το σχολείο αφού θα πήγαινα στην Αυστραλία για να κερδίζω 15 Κυπριακές Λίρες το μήνα… Μεταναστεύσαμε στην άλλη άκρια του κόσμου… Λόγω της απληστίας των διοικήσεων…
Έκανα δύο γιους ενώ ήμουν στο εξωτερικό. Εφόσον αγαπώ τόσο πολύ την ΚΥΠΡΟ μας που επέστρεψα με την οικογένεια μου. Τα παιδιά μου πήγαν στο σχολείο, πήγαν στο πανεπιστήμιο, υπηρέτησαν τη στρατιωτική τους θητεία, κάθισαν και πέρασαν εξετάσεις και έκαναν αίτηση για δουλειές. Και στους δύο τους δεν τους έδωσαν δουλειές. Μιλούν και οι δύο άπταιστα Αγγλικά και Τουρκικά αλλά επειδή δεν πήγαμε να παρακαλέσουμε κάποιους ανθρώπους για δουλειές, δεν τους έδωσαν δουλειά. Για τα τελευταία 20 χρόνια, και οι δύο εργάζονται σε γραφεία στοιχημάτων. Δεν είμαι εναντίον οποιασδήποτε δουλειάς αλλά άλλοι που δεν τους άξιζε, τους έδωσαν δουλειές στη διοίκηση όχι όμως στους γιους μου…»
Στο τέλος είμαστε εμείς, οι απλοί άνθρωποι που υποφέρουμε από αυτή τη διαίρεση και αυτό το «κλείδωμα στον καταψύκτη του παρελθόντος»…
Είναι άνθρωποι όπως ο Raif που υπέφεραν όλη τους τη ζωή επειδή ο πατέρας του ήταν «αγνοούμενος, έχασαν το σπίτι τους, έχασαν τη χώρα τους, έπρεπε να σταματήσει το σχολείο και έπρεπε να φύγει από την Κύπρο έτσι ώστε να επιβιώσει η οικογένεια τους…
Είναι άνθρωποι όπως τους πρόσφυγες από το Βαρώσι ή τη Λύση ή την Πάφο που υπέφεραν… Ή από τη Λεμεσό…
Άνθρωποι που έχασαν τα σπίτια τους, τους αγαπημένους τους, βιώνουν ατέλειωτο πόνο και υποφέρουν…
Δεν είναι ο πόνος των «Τουρκοκυπρίων» ή των «Ελληνοκυπρίων» - ο πόνος μας είναι κοινός, όλα όσα συνέβηκαν τον τελευταίο μισό αιώνα – όλοι έχουμε χάσει. Χάσαμε τους γιους μας, τους πατεράδες μας, τις μητέρες μας, τις αδελφές μας και τους αδελφούς μας… Χάσαμε τη γη μας, τα σπίτια μας, τις φωτογραφίες μας… Χάσαμε τα πάντα, αναγκαστήκαμε να φύγουμε από τα σπίτια μας και να ζούμε σε αντίσκηνα και αυτοσχέδια γκαράζ που μετατρέψαμε σε σπίτια σε μια νύχτα… Χάσαμε τις ελπίδες για μια καλύτερη χώρα… Και εδώ είναι που θέλουν να μας κρατήσουν…
Εκτός αν χρησιμοποιήσουμε το μυαλό μας και σκεφτούμε και αναρωτηθούμε «Ποιοι αποκομίζουν οφέλη από όλα αυτά;»
Σίγουρα δεν είναι οι απλοί Τουρκοκύπριοι ή οι απλοί Ελληνοκύπριοι…
Άρα, τι μας εμποδίζει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε ότι όλοι έχουμε χάσει και ότι ο μόνος τρόπος να κερδίσουμε το μέλλον μας είναι να έρθουμε μαζί και να δράσουμε μαζί, να αρνηθούμε να μείνουμε στο παρελθόν και να θυματοποιούμε μόνο τους εαυτούς μας και να κλαίμε μόνο για το δικό μας πόνο…
Πάω από τη μια κηδεία στην επόμενη… Βοηθώ να θάψουμε Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους «αγνοούμενους» τους οποίους οι αναγνώστες μου βοήθησαν να βρεθούν…
Πιστέψτε με, οι τάφοι τους είναι ακριβώς οι ίδιοι: ενάμιση μέτρο βάθος, ίσως το πολύ 90 εκατοστά πλάτος…
Αυτή είναι η μόνη γη που μας κατανέμεται καθώς φεύγουμε από αυτή τη γη και δεν μπορούμε να πάρουμε τίποτε μαζί μας…
Κοιτάζω αυτούς τους τάφους και βλέπω την ηλιθιότητα και τον παραλογισμό όλων αυτών και επίσης βλέπω πόσο εύθραυστη είναι η ζωή σε αυτή τη γη – ανά πάσα στιγμή, με το κτύπημα των δακτύλων κάποιων «δυνάμεων» οτιδήποτε μπορεί να ανατιναχθεί δυσανάλογα – μπορούν αν «δημιουργήσουν» και να «προκαλέσουν» οτιδήποτε θέλουν σε αυτή τη γη, εκτός αν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και να χρησιμοποιούμε τα μυαλά μας και να αμφισβητούμε τα πάντα που έχουν συμβεί τον τελευταίο μισό αιώνα σε αυτό το νησί.
Ας γίνουμε πιο σοφοί και ας σκεφτόμαστε περισσότερο αντί να κλαίμε μόνο για τους εαυτούς μας…
Photo: Ο Mehmet Raif εργαζόταν στη CYTA από όπου εξαφανίστηκε το Δεκέβρη του 1963…
(*) Article published in Greek in the POLITIS newspaper on the 13th of January 2019, Sunday. Two similar articles were published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on my pages entitled "Cyprus: The Untold Stories" on the 25th of December 2018 and on the 2nd of January 2019 and here are the links:
http://www.yeniduzen.com/bu-minnacik-adada-bu-kayiplarimizi-niye-bulmazsiniz-13405yy.htm
http://www.yeniduzen.com/bir-kayip-cenazesinden-oteki-kayip-cenazesine-giderken-13435yy.htm
No comments:
Post a Comment