Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
«Το φάντασμα» επανεμφανίζεται και πάλι… Αναφέρεται το όνομα του και μου προκαλεί έκπληξη… Γιατί εκπλήσσομαι που «το φάντασμα» επανεμφανίστηκε; Με τις νέες πληροφορίες, συνειδητοποιώ ότι ήταν αυτό που ονομάζεται «κατά συρροή δολοφόνος» - σκότωσε το 1958 και Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, σκότωσε το 1964 και το πιο πιθανό σκότωσε και το 1974… Ήταν ο «αρχηγός» της περιοχής γύρω από το Λευκόνοικο, το χωριό του πατέρα μου. Σίγουρα, ξέρω ακριβώς ποιος είναι και ξέρω το όνομα του αλλά προτιμώ να τον αποκαλώ «το φάντασμα» διότι το όνομα του εμφανίζεται συνεχώς σε διάφορες δολοφονίες...
Ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με το όνομα του όταν δούλευα πάνω στην ιστορία ενός Τουρκοκύπριου, του Ismail Djelal, από το Λευκόνοικο… Ο Ismail ήταν από το Λευκόνοικο και εργαζόταν εκεί στον σταθμό ηλεκτρικής. Μια νύκτα το 1958, ενώ πήγαινε στο σπίτι, συνάντησε αυτό «το φάντασμα» - έναν Ελληνοκύπριο με τους φίλους του, να βασανίζουν τον Μενοίκου από το χωριό Γούφες. Ήταν ο καιρός που η ΕΟΚΑ σκότωνε μέλη του ΑΚΕΛ και της ΠΕΟ ή τοπικούς ηγέτες… Ο Μενοίκου ήταν δεμένος σε ένα δέντρο και τον βασάνιζαν και μετά τον σκότωσε αυτή η συμμορία από το Λευκόνοικο. Παρόλο που φορούσαν μάσκες ο Ismail τον αναγνώρισε από τη φωνή του – όταν ο Ismail προσπάθησε να πει «Έϊ, σταματήστε! Τι κάνετε εκεί;» του μίλησε και του είπε να τρέξει πίσω στο σπίτι του… Ένα μήνα αργότερα, έστησε ενέδρα στον Ismail και τον σκότωσε και αυτόν – ο Ismail ήταν μάρτυρας στα βασανιστήρια και τη δολοφονία του Μενοίκου και έτσι έπρεπε να σιωπήσει αυτόν τον Τουρκοκύπριο μάρτυρα.
Η δολοφονία του Ismail φόβισε τους Τουρκοκύπριους από το Λευκόνοικο – έτσι έφυγαν από το χωριό τους και πήγαν στα κοντινά χωριά Ψυλλάτος (Ipsillat) και Αρτέμι (Aridami)…
Το 1964 το φάντασμα επανεμφανίστηκε – αυτή τη φορά για να σκοτώσει, μαζί με τους φίλους του, ένα άλλο Τουρκοκύπριο: ο Ahmet Mehmet Mono είχε πάει στο Λευκόνοικο για να ανανεώσει την ασφάλεια του αυτοκινήτου του. Το φάντασμα ήταν εναντίον των Τουρκοκυπρίων έτσι, μαζί με τους φίλους του σκότωσε τον Ahmet Mehmet Mono που ακόμα «αγνοείται» μέχρι σήμερα…
Έμαθα από έναν Ελληνοκύπριο φίλο που μίλησε σε ένα Ελληνοκύπριο μάρτυρα για άλλες δολοφονίες που διέπραξε το φάντασμα. Στις 31 Δεκεμβρίου 1963, τρεις Τουρκοκύπριοι από την Κώμη Κεπήρ πήγαιναν στη Λευκωσία – ανησυχούσαν πολύ για τις διακοινοτικές συγκρούσεις ανάμεσα στους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους και ήθελαν να πάνε στη Λευκωσία για να πάρουν μερικά από τα παιδιά τους που φοιτούσαν στο σχολείο εκεί. Πήγαν με το λεωφορείο του Halil Kemiksiz από την Κώμη Κεπήρ. Σύμφωνα με τον Ελληνοκύπριο μάρτυρα, ο Halil, ο οδηγός του λεωφορείου, δεν ήθελε να περάσει μέσα από την Αγκαστίνα αφού ένας Ελληνοκύπριος που συνδεόταν με την εκκλησία εκεί είχε στήσει ένα «οδόφραγμα» και πυροβολούσε τους περαστικούς από ένα διώροφο σπίτι – έτσι ο Halil πήρε το δρόμο που περνούσε μέσα από το Λευκόνοικο.
Μαζί του ήταν οι Ibrahim Durmush Muya και Ali Fuat Mustafa… Η γυναίκα του Halil ήθελε να πάει και αυτή μαζί του αλλά όπως είπε ο οδηγός του λεωφορείου «Αν πας, ποιος θα προσέχει τα παιδιά;» Ο Halil είχε πέντε παιδιά, ο Muya έξι και ο Ali δύο, σύνολο 13 παιδιά… Έτσι η γυναίκα του Halil είχε βάλει ψωμί και κουλούρια που είχε φτιάξει και πορτοκάλια σε μια μεγάλη κοφίνα για να στείλει στους συγγενείς της στη Λευκωσία. Και ξεκίνησαν, για να μην επιστρέψουν ποτέ… Και αυτοί είναι ακόμα μέχρι σήμερα «αγνοούμενοι»…
Σύμφωνα με τον Ελληνοκύπριο μάρτυρα, σταμάτησαν το λεωφορείο τους στο Λευκόνοικο και το ερεύνησαν:
«Λένε ότι βρήκαν ένα πιστόλι στο λεωφορείο αλλά δεν είμαι σίγουρος αν αυτό αληθεύει» λέει. Και συνεχίζει να μου λέει την ιστορία:
«Η αστυνομία στο Λευκόνοικο συνέλαβε αυτούς τους τρεις Τουρκοκύπριους από την Κώμη Κεπήρ και τους φυλάκισε στο Λευκόνοικο. Τους κράτησαν εκεί για περισσότερο από ένα μήνα νομίζω. Ορισμένοι από τους Ελληνοκύπριους αστυνομικούς ήθελαν να τους ελευθερώσουν και να τους στείλουν πίσω στο χωριό τους…»
Όχι όμως ο «αρχηγός» της περιοχής, «το φάντασμα», όπως τον αποκαλώ…
«Μετά που τους κρατούσαν στον αστυνομικό σταθμό στο Λευκόνοικο, αποφάσισαν να τους στείλουν πίσω στο χωριό τους, την Κώμη Κεπήρ. Έτσι πήραν τους τρεις Τουρκοκύπριους από την αστυνομία, τους πήραν στο κουρείο στο χωριό, τους ξύρισαν και τους έδωσαν καθαρά ρούχα. Όμως όταν ήρθε η ώρα να τους οδηγήσουν πίσω στην Κώμη Κεπήρ, ανέλαβε ο «αρχηγός» της περιοχής… Πήραν το δρόμο από το Λευκόνοικο στην Ακανθού και καθοδόν, ένας από τους Τουρκοκύπριους, ο Halil, συνειδητοποίησε ότι δεν τους έπαιρναν στην Κώμη Κεπήρ και άρχισε να διαμαρτύρεται. Σταμάτησαν το αυτοκίνητο και πυροβόλησαν τον Halil – ο Halil τραυματίστηκε και ενώ ασχολούνταν με τον Halil, οι άλλοι δύο Τουρκοκύπριοι προσπάθησαν να τρέξουν και να διαφύγουν… Άρχισαν να τους κυνηγούν, ένας από αυτούς σχεδόν διέφυγε, αλλά στο τέλος τους έπιασαν και τους έφεραν εκεί που βρισκόταν ο Halil. Σκότωσαν και τους τρεις και τους άφησαν εκεί. Την επόμενη μέρα έστειλαν μια μπουλντόζα για να τους θάψει. Αυτή η περιοχή όπου σκοτώθηκαν και θάφτηκαν ανάμεσα στο Λευκόνοικο και την Ακανθού ονομάζεται «Mersinlik». Τους έθαψαν δίπλα από ένα ποταμάκι…»
Δεκατρία παιδιά έμειναν χωρίς πατέρα διότι ο Halil, ο Ibrahim και ο Ali δεν επέστρεψαν ποτέ στην Κώμη Κεπήρ. Και είναι ακόμα «αγνοούμενοι»… Και αυτό ήταν το έργο του «φαντάσματος». Όμως όχι μόνο το «φάντασμα» αλλά και ο «αρχηγός» της περιοχής αυτής, γιατί άραγε η αστυνομία άφησε αυτό τον «αρχηγό» να αναλάβει και τον άφησε να κάνει αυτό που ήθελε;
Και τι έγινε το λεωφορείο που ανήκε στον Halil από την Κώμη Κεπήρ;
Ο μάρτυρας έχει επίσης και την ιστορία του λεωφορείου:
«Ο αρχηγός το πήρε σε ένα άνθρωπο στο χωριό που διόρθωνε αυτοκίνητα. Αφαίρεσαν τον πάνω μέρος του λεωφορείου και το έκαναν «καρότσα» για να μεταφέρουν έπιπλα και πράγματα… Το χρησιμοποιούσε για πολλά χρόνια… Γι αυτό δεν βρέθηκε ποτέ το λεωφορείο…»
Χρόνια μετά, το «φάντασμα» αυτό εμφανίστηκε στο Πέργαμος στις περιπέτειες με το λαθρεμπόριο. Συνελήφθηκε από τις Τουρκοκυπριακές αρχές ως «λαθρέμπορας» και φυλακίστηκε. Ο γιος του Ismail έμαθε για τη σύλληψη του και πήγε να τον επισκεφτεί στη φυλακή στη Λευκωσία στο αρχηγείο της αστυνομίας. Όταν «το φάντασμα» είδε το γιο του Ismail στο κελί του, έπαθε την τρομάρα της ζωής του αφού ο γιος του Ismail μοιάζει ακριβώς με τον πατέρα του:
«Δεν σκότωσα τον πατέρα σου!» είπε στο γιο, προσπαθώντας να ανασάνει… Ο γιος του Ismail τον κοίταξε απλά και έφυγε… Αλλά φοβήθηκε τόσο πολύ που αρρώστησε πολύ και νοσηλεύτηκε στην τουρκική πλευρά της Λευκωσίας. Όμως σύντομα η τότε Ελληνοκυπριακή ηγεσία μεσολάβησε και ζήτησε από την Τουρκοκυπριακή ηγεσία να τον «ελευθερώσουν». Οι Τουρκοκυπριακές αρχές τον ελευθέρωσαν… Η υγεία του συνέχιζε να επιδεινώνεται και πέθανε πριν μερικά χρόνια, αυτό το «φάντασμα» που είχε σκοτώσει και Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους, που έκανε τόσες ζωές μίζερες, που άφησε πίσω τόσα παιδιά χωρίς πατέρα και χωρίς εισόδημα… Ηγείτο μιας εκστρατείας μετά το 1964 για να καταστρέψει τα σπίτια των Τουρκοκυπρίων στο Λευκόνοικο, για να είναι σίγουρος ότι δεν θα επέστρεφαν, και έτσι τα σπίτια των Τουρκοκυπρίων κατεδαφίστηκαν το 1965-65 – ακόμα και να ήθελαν να επιστρέψουν, δεν θα είχαν σπίτια για να επιστρέψουν…
Τώρα πρέπει να πάω και να επισκεφτώ το δρόμο μεταξύ του Λευκονοίκου και της Ακανθού, την περιοχή που ονομάζεται «Mersinlik» - άκουσα από φίλους ότι είναι μια μεγάλη δασώδης περιοχή έτσι ίσως με τη βοήθεια άλλων μαρτύρων να μπορέσουμε να εντοπίσουμε το σημείο όπου οι τρεις Τουρκοκύπριοι από την Κώμη Κεπήρ είχαν θαφτεί… Ευχαριστώ τον Ελληνοκύπριο φίλο που μίλησε με τον μάρτυρα και που μου έδωσε όλες αυτές τις λεπτομέρειες…
Photo: Savvas Menikou and İsmail Djelal, both killed by the same killer in Lefkonico…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 7th of August 2011, Sunday.
No comments:
Post a Comment