Η κραυγή της εγγονής: «Έφυγες πολύ νωρίς παππού…»
Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Ο Θεοδόσης Βούρκας ήταν μόλις 37 χρονών. Ήταν πολίτης. Ήταν παντρεμένος με την Ελένη στο Καλό Χωριό και είχαν πέντε παιδιά: ο Σάββας ήταν εννιά χρονών, ο Μιχάλης επτά, η Μαρία τεσσάρων και ο Στέλιος ενός…. Και ο μικρότερος, ο Αντρέας, ήταν μόλις ενός μηνός…
Στις 10 Απριλίου 1964 πήγαινε από το Καλό Χωριό στο Πραστειό Αμμοχώστου για να αγοράσει κοτόπουλα… Πουλούσε λαχανικά… Πιάστηκε γύρω από τη Μόρα – Κουρού Μοναστήρι με το Morris Minor βαν του… «Εξαφανίστηκε» για 53 χρόνια, μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου 2017 όταν επέστρεψε σε ένα μικρό φέρετρο για την κηδεία του στο χωριό του στο Καλό Χωριό… Ένας από τους αναγνώστες μου είχε δείξει τον τόπο ταφής του σε μένα και τους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων το 2010, στο Κιομουρτζιού-Αγύρτα, όπου βρέθηκαν τα οστά του μαζί με κάποιων άλλων Ελληνοκυπρίων «αγνοουμένων» από το 1964. Η γυναίκα του Ελένη πέθανε το 2013… Αν είχαμε μια πιο γρήγορη διαδικασία ανεύρεσης και ταυτοποίησης των οστών των «αγνοουμένων» στην Κύπρο, η γυναίκα του θα είχε προλάβει να δει ότι βρέθηκαν τα οστά του συζύγου της, αφού ήταν ακόμα ζωντανή τον καιρό που δείξαμε τον τόπο ταφής το 2010… Έζησε μέχρι το 2013… Όμως η διαδικασία τελείωσε το 2017 έτσι ώστε να λάβει χώρα η κηδεία… Δεν έζησε για να δει αυτή τη μέρα…
Εκείνη τη μέρα, στις 12 Φεβρουαρίου 2017, πήγαμε μαζί με την αγαπητή μου φίλη Χριστίνα Παύλου Σολωμή Πατσιά και τους συζύγους μας για να παραστούμε στην κηδεία στο Καλό Χωριό Λεμεσού…
Συναντήσαμε την εγγονή του Παρασκευή Κωνσταντίνου Χριστοδούλου που έκλαιγε ενώ ετοιμαζόταν να εκφωνήσει τον επικήδειο… Η φωνή της σιώπησε όλους στην εκκλησία και όλοι άρχισαν να κλαίνε… Η φωνή της έγινε κραυγή που αντηχούσε στις καρδιές μας… Η φωνή της μας λέει για τον πόνο αυτών που μένουν πίσω… Είπε:
«Αγαπημένε μου παππού,
Έμαθα να σε λατρεύω μέσα από τα λόγια της αγαπημένης μου γιαγιάς, της Ελένης σου, της βασανισμένης μου γιαγιάς αλλά της άξιας!!! Έφυες νωρίς παππού μου… Έφυες τόσο νωρίς… Τζαι εβρέθηκε να μεγαλώνει τον Σάββα, τον Μιχάλη, τον Στέλιο, την Μαρία τζαι τον Αντρέα σας μόνη της… Πόσες φορές θυμούμαι την να λέει: «Έππεσα πολλές φορές νηστιτζή για να 'φαν τα μωρά μου…» Θυμούμαι την ακόμα να λέει «Εν έχω έναν τάφο να πάω ν' ανάψω το καντήλι…» Τούτον παππού μου, ήταν τζαι το μεγαλύττερον της παράπονο, μέχρι το ξημέρωμα της 14ης Ιανουαρίου του 2013, όταν η ψυσιή της επέταξε στον ουρανό… Ήταν τόσον όμορφη τζαι γαλήνια την ημέρα που την αποχαιρετήσαμε… Τόσον όμορφη… Θα ετολμούσα να πω πως μας χαμογελούσε! Τωρά καταλαβαίνω γιατί… Ήσουν εκεί παππού, στην αυλήν του Παραδείσου τζαι επερίμενες την! Σήμερα, θα σμίξουν τζαι τα κορμιά σας… Από σήμερα, θα ησυχάσει τζαι η δική μας η ψυσιή!
Μου είπαν πως θα έπρεπε να ένιωθα περήφανη γιατί είσαι ήρωας! Μα εμέναν ερώτησε με ποττέ κανένας??? Δεν θέλω έναν παππούν ήρωα… Ήθελα να έχω αναμνήσεις από εσέναν παππού… Ήθελα να θυμούμαι στιγμές στην αγκαλιά σου! Ήθελα να με περιμένεις κάθε μέρα να επιστρέψω από το σχολείο, έτσι όπως με επερίμενεν η γιαγιά μου η καλή μου! Μα τούτα ούλλα εστερήσαν μου τα παππού… Εμεγάλωνα τζαι άκουα να λέουν πως ήσουν αγνοούμενος… Εν εμπορούσα να καταλάβω… Τζαι όταν τελικά εκατάλαβα, ήθελα να μάθω… Πώς, πού, πότε, γιατί? Γιατί??? Γιατί η γιαγιά μου έχασεν τον άντραν της τζαι ανάγιωσεν 5 μωρά μόνη της? Μόνη της… Γιατί η μάμμα μου εμεγάλωσε χωρίς τον παπάν της? Τζαι εγώ??? Εγώ γιατί δεν εγνώρισα τον παππού μου? Γιατί? Τζαι όταν τελικά έφτασεν η πολυπόθητη ημέρα της γνωριμίας μας, εβρέθηκα μπροστά σ' έναν τραπέζι με 206 κόκκαλα… Που δεν μου μίλησαν παππού, δεν με αγκάλιασαν… Έσκυψα να σε φιλήσω στο κεφάλι σου που το εδιαπέρασαν οι σφαίρες τζαι εσκέφτουμουν… «Ας μεν εβασανίστηκεν Θεέ μου, ας μεν εβασανίστηκεν…» Τζαι διερωτούμαι… «Τι ένιωσες παππού? Εκατάλαβες, άραγε, γιατί σε εσκοτώσαν?» Διότι δεν είχαμεν πόλεμο παππού… Εσκοτώθηκες εν καιρώ ειρήνης… Εν καιρώ ειρήνης… Έφυες ζωντανός τζείνον το πρωί τζαι επιστρέφεις πίσω στην οικογένεια σου μόνο με τα κόκκαλα. Εμείς, τα εγγόνια σου, που δεν εζήσαμεν τον πόλεμο, είμαστεν αναγκασμένοι να ζήσουμε την πιο οδυνηρήν του συνέπειαν…
Αβάσταχτος ο πόνος παππού… Όμως, 53 χρόνια μετά, μπορούμεν τουλάχιστον να σε αποχαιρετίσουμε! Τα παιθκιά, τα εγγόνια, τα δισέγγονα σου… Η οικογένεια σου παππού μου!!! Μόνη μας παρηγοριά, πως, αγκαλιά με την αγαπημένη μας γιαγιά, που υπήρξεν τζαι πατέρας τζαι παππούς για εμάς, είσαστεν φύλακες άγγελοι για όλους μας! Καλήν αντάμωση στον Παράδεισο παππού μου! Αιωνία σου η μνήμη αγαπημένε μου! Αιωνία σου η μνήμη!!!
Θερμές ευχαριστίες, εκ μέρους της οικογένειας μας, στους αρχαιολόγους, τους ανθρωπολόγους, τους γενετιστές, τους κοινωνικούς λειτουργούς και την Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, για το επιστημονικό έργο που επιτελούν και για την ευαισθησία με την οποία μας αντιμετώπισαν, έτσι όπως αρμόζει, σε τούτες τις δύσκολες ώρες…
Ευχαριστίες και ευγνωμοσύνη, οφείλουμε επίσης προς την δημοσιογράφο Sevgul Uludag και την κυρία Χριστίνα Παύλου Σολωμή Πατσιά, οι οποίες εργάζονται εθελοντικά για την εξακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων, η συμβολή των οποίων υπήρξε καθοριστική στην εξεύρεση του αγαπημένου μας πατέρα και παππού. Ευχή μας, να εξακριβωθούν οι τύχες όλων των αγνοουμένων!
Ιδιαίτερες ευχαριστίες σε όλους εσάς που είσαστε μαζί μας για συμπαράσταση, σε μια από τις πιο οδυνηρές στιγμές της ζωής μας και σε όσους πραγματοποίησαν εισφορά για να βοηθήσουμε συγχωριανούς μας που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, τιμώντας έτσι την μνήμη του αγαπημένου μας πατέρα και παππού και σας προσκαλούμε για καφέ, στο οίκημα του Συμβουλίου Κοινοτικής Ευημερίας του χωριού μας.
Αιωνία η μνήμη παππού μου!!!»
Συναντήσαμε στην κηδεία τα παιδιά του και πήγαμε για να πιούμε καφέ μετά την κηδεία… Νιώσαμε τη ζεστασιά τους και η Χριστίνα εκπλάγηκε και μου είπε «Είναι απίστευτο ότι μετά από 53 χρόνια ο πόνος δεν φεύγει… Ένιωθα τον πόνο αυτό…»
53 χρόνια… Από το Καλό Χωριό στο Κιομουτζιού και τώρα πίσω στο Καλό Χωριό για να αναπαυθεί επιτέλους εν ειρήνη μαζί με τη γυναίκα του… Αλλά στο μεταξύ η γυναίκα του πέθανε, τα παιδιά του μεγάλωσαν και παντρεύτηκαν και έχουν τα δικά τους παιδιά και αυτά επίσης έχουν παιδιά… Η οικογένεια μεγάλωσε… Χωρίς όμως την παρουσία του, μόνο με τη μνήμη του να παραμένει… Τουλάχιστον τώρα, υπάρχει ένας τάφος για να επισκέπτονται, κάπου για να ανάψουν ένα κερί, να βάλουν λίγα λουλούδια… Ας αναπαυθεί εν ειρήνη τώρα…
Ο πόλεμος είναι φρικτός – δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ νέων και ηλικιωμένων, μεταξύ αθώων και ενόχων, μεταξύ καλών και κακών… Ο πόλεμος απλά αναλώνει τους ανθρώπους, χωρίς ερωτήσεις. Διότι ο πόλεμος είναι όταν η λογική φεύγει από το παράθυρο και κυριαρχεί η βία…
Το 1964, οι διακοινοτικές συγκρούσεις συνεχίζονταν αφού ξεκίνησαν στο τέλος του 1963… Τον Απρίλιο του 1964 πολλοί άλλοι «εξαφανίστηκαν» - τόσο Τουρκοκύπριοι όσο και Ελληνοκύπριοι «εξαφανίστηκαν» από τους δρόμους όπου ταξίδευαν…
Τρεις μέρες πριν να «εξαφανιστεί» ο Θεοδόσης Βούρκας, ένας Τουρκοκύπριος, ο Ibrahim Gazi από τη Μόρα είχε «εξαφανιστεί» στις 7 Απριλίου 1964 – εργαζόταν στην R.A.F. στις Βρετανικές βάσεις και εργαζόταν επίσης στη Μόρα ως κουρέας. Ήταν παντρεμένος στη Μόρα και είχε τρία παιδιά – στις 5 Απριλίου 1964 είχε πάει στη Λευκωσία για να επισκεφτεί κάποιους συγγενείς και δεν επέστρεψε στο χωριό… Έμαθαν ότι είχε ξεκινήσει από τη Λευκωσία για να επιστρέψει στη Μόρα με το αυτοκίνητο Austin του στις 7 Απριλίου 1964 αλλά στο δρόμο έγινε «αγνοούμενος».
Άραγε η «απαγωγή» του Θεοδόση Βούρκα γύρω από τη Μόρα ήταν ένα είδος «αντιποίνων» ή μια απόπειρα για να πάρουν πίσω ζωντανό τον Ibrahim Gazi, χρησιμοποιώντας το Θεοδόση Βούρκα για «ανταλλαγή»; Δεν ξέρουμε, αλλά αυτό που ξέρουμε είναι ότι ο Απρίλιος του 1964 ήταν ένας τρομερός μήνας για τους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους που εξαφανίζονταν από τους δρόμους… Μέτρησα 32 Τουρκοκύπριους «αγνοούμενους» μόνο το μήνα του Απρίλη του 1964… Είναι αρκετά μεγάλος αριθμός που αντικατοπτρίζει το είδος της ατμόσφαιρας που επικρατούσε τότε στην Κύπρο… Σίγουρα δεν ήταν καιρός «ειρήνης» αλλά καιρός φρίκης… Αναρωτιέμαι πόσοι Ελληνοκύπριοι εξαφανίστηκαν τότε – αυτοί για τους οποίους έχω βρει πληροφορίες είναι: ο Αντώνης Κάρολος Κρίνη μαζί με τον Αντρέα Αντωνίου Λεύκου «εξαφανίστηκαν» από το δρόμο στις 18 Απριλίου 1964. Ο Σταύρος Δημητρίου από τα Λατσιά είχε σκοτωθεί από κάποιους Τουρκοκύπριους στη Λευκωσία στις 14 Απριλίου 1964 και μετά στις 25 Απριλίου 1964 μια ομάδα πέντε Τουρκοκυπρίων που ταξίδευε με λεωφορείο και πήγαιναν από τη Λευκωσία στην Πάφο εξαφανίστηκαν με το λεωφορείο γύρω από τα Λατσιά… Ακόμα ψάχνουμε τον τόπο ταφής τους… Οι Τουρκοκύπριοι «εξαφανίζονταν» από το δρόμο, όπως επίσης και οι Ελληνοκύπριοι… Ο Χριστόδουλος Δημητρίου «εξαφανίστηκε» στις 3 Απριλίου 1964 από το δρόμο Λευκωσίας Λεμεσού και στις 13 Απριλίου 1964 ο Ροδόλφος Πέτρου και ο Κωσταντής Νικολάου Ζαχαρίας «εξαφανίστηκαν»… Αυτοί είναι για τους οποίους γνωρίζω, αναρωτιέμαι πόσοι άλλοι είναι για τους οποίους δεν ξέρω…
Οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκύπριοι από στρατιωτικές ή παραστρατιωτικές δυνάμεις ή από την αστυνομία έπαιξαν ρόλο στην «απαγωγή» ανθρώπων από τους δρόμους και τους έκαναν να «εξαφανιστούν». Προέβαιναν σε αντίποινα και «απήγαγαν» για «εκδίκηση» για κάποιες άλλες «απαγωγές»… Μερικές φορές «απήγαγαν» ανθρώπους για να προσπαθήσουν να τους χρησιμοποιήσουν για «ανταλλαγή» ενός ή περισσοτέρων ατόμων που είχαν «απαχθεί» από την άλλη πλευρά… Μερικές φορές δεν υπήρχε καμιά πιθανότητα «ανταλλαγής» έτσι ο «απαχθέντας» σκοτωνόταν… Ένας από εμάς και ένας από εσάς και των δύο τα μάτια τυφλώνονταν…
Αυτό ακριβώς είναι που δεν θέλουμε να βιώσουν τα παιδιά μας στην Κύπρο… Γι αυτό χρειαζόμαστε την ειρήνη…
Ευχαριστώ τον αναγνώστη μου με όλη μου την καρδιά για τη βοήθεια του στην ανεύρεση του τόπου ταφής του Θεοδόση Βούρκα και κάποιων άλλων Ελληνοκύπριων «αγνοουμένων» από το 1964…
Ας αναπαυθεί εν ειρήνη τώρα…
Photo: Η εγγονή του Θεοδόση Βούρκα, Παρασκευή Κωνσταντίνου Χριστοδούλου εκφωνεί τον επικήδειο…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 19th of March 2017, Sunday.
No comments:
Post a Comment