Monday, March 6, 2017

Ουλές στον καθρέφτη…

Ουλές στον καθρέφτη…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Ζούμε στο παρελθόν. Διαπραγματευόμαστε στο παρελθόν… Μιλούμε για περιουσίες και ασφάλεια και εγγυήσεις και το εδαφικό. Ποτέ δεν υπήρξε κάποιο χειροπιαστό ανθρωπιστικό περιεχόμενο στην ιστορία των επίσημων διαπραγματεύσεων: Δεν μιλούμε για ανθρώπινα δικαιώματα, δεν μιλούμε για εγκλήματα πολέμου, δεν μιλούμε για το παρελθόν με την έννοια της αντιμετώπισης του, αλλά είμαστε παγιδευμένοι στο παρελθόν και θέλουμε το παρελθόν μας να διαμορφώσει το μέλλον μας…
Δεν υπάρχουν εμπειρογνώμονες στη συμφιλίωση στις ομάδες των διαπραγματευτών στις δυο πλευρές. Δεν υπάρχουν ψυχολόγοι, ψυχίατροι, ακτιβιστές ειρήνης. Κανένας που να έχει αφιερώσει τόσο πολύ χρόνο στις δικοινοτικές ομάδες ακούοντας τις ανάγκες και ανησυχίες και των δυο πλευρών… Κανένας εμπειρογνώμονας, ας πούμε, της ανθρώπινης καρδιάς των κοινοτήτων μας…
Η κοινωνία των πολιτών δεν συμμετέχει, μόνο πολιτικοί και οι επίσημα αποδεκτά διαπραγματευτές – με όλο το σεβασμό σε μερικούς στις ομάδες, των οποίων την καλή θέληση και εμπειρία σεβόμαστε, αυτό δεν αλλάζει τη γενική εικόνα…
Είμαστε κολλημένοι στο παρελθόν…
Δεν είμαστε σε μια προσπάθεια να ξεπεράσουμε το παρελθόν και να προχωρήσουμε προς το μέλλον με καλύτερα μαθήματα…
Αφήνουμε τους πολιτικούς να κατευθύνουν το παιγνίδι…
Και πάλι, με όλο το σεβασμό για την καλή τους θέληση, θα πω ότι υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι για να γίνει αυτό και διαθέτουμε αρκετή εμπειρογνωμοσύνη και αρκετή καλή θέληση στη βάση για να επεξεργαστούμε ένα πολύ καλύτερο, με πιο πολλή προβολή και πολύ πιο αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων.
Δεν μιλούμε για «Επιτροπές Αλήθειας και Συμφιλίωσης», ούτε μιλούμε για εκείνους που έχουν διαπράξει σοβαρά εγκλήματα πολέμου κατά της ανθρωπότητας…
Κλείνουμε τα μάτια μας και ελπίζουμε για το καλύτερο, αλλά στη ζωή δεν μπορείς να κλείσεις τα μάτια σου και να αφήσεις τα πράγματα να σε οδηγήσουν όπου σε οδηγήσουν… Επειδή μπορεί να σε οδηγήσουν σε μέρη που δεν θα ήθελες να είσαι…
Κανένας δεν μιλά για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη…
Ούτε στις διαπραγματεύσεις… Ούτε στις κοινές συναντήσεις πολιτικών κομμάτων…
Γιατί φοβόμαστε να μιλήσουμε για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη;
Άραγε διότι μπορεί να καταλήξουμε να πρέπει να σπάσουμε τα μνημεία που κτίσαμε στους εαυτούς μας ως «ήρωες» και «σωτήρες»;
Άραγε είναι ο φόβος του να ανακαλύψουμε ότι όλοι οι «προστάτες» είναι επίσης «υπεύθυνοι» για το τι συνέβηκε στη διάρκεια της σύγκρουσης;
Άραγε είναι ο φόβος μας ότι δεν μπορούμε να κοιτάξουμε στον καθρέφτη αφού θα δούμε το πρόσωπο μας με βαθιές ουλές;
Οι ουλές θα είναι πάντα εκεί στον καθρέφτη, αντικατοπτρίζοντας τη δική μας αληθινή εικόνα – γιατί δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε αυτό και αντ' αυτού μένουμε σιωπηλοί και κοιτάζουμε από την άλλη πλευρά; Γιατί δεν μπορούμε να δούμε ότι ακόμα και αν αγνοήσουμε τους καθρέφτες, οι ουλές θα είναι εκεί για πάντα και πάντοτε θα αντικατοπτρίζουν αυτά που έχουμε περάσει;
Η μόνη διαφορά είναι η κοινωνία των πολιτών… Υπάρχουν δικοινοτικές προσπάθειες – πάντοτε υπήρχαν ακόμα και αν τις έκαναν να είναι αόρατες – για να συζητήσουν αυτά τα ευαίσθητα θέματα σε κάθε περίσταση…
Η κοινωνία των πολιτών στην Κύπρο είναι πολύ πιο διαφορετική από τις πολιτικές κυρίαρχες ελίτ στην Κύπρο.
Η κοινωνία των πολιτών έχει ξεκινήσει πριν από πολλά χρόνια να αντιμετωπίζει τις ουλές που δείχνουν το τραγικό μας παρελθόν…
Ο Μιχάλης Κιρλιτσάς, ένας ζωγράφος που πέθανε πριν από χρόνια, ήταν από τους πρώτους που ζωγράφισε στους πίνακες του τη Μάραθα-Σανταλάρη-Αλόα τη δεκαετία του '80…
Η Εργατική Δημοκρατία ξεκίνησε να συζητά τις τραγικές δολοφονίες στην Κοφίνου τη δεκαετία του '80…
Οι συντεχνίες ήταν οι πρώτες που ήρθαν κοντά – η ΠΕΟ και η DEV-ISH ήταν πρωτοπόρες με αυτή την έννοια όταν δημιούργησαν πολύ καλές εργασιακές σχέσεις που συνεχίζονται μέχρι τώρα…
Τη δεκαετία του '80, λίγα μόνο χρόνια μετά τη διαίρεση του νησιού μας, η κοινωνία των πολιτών που εργαζόταν για την ειρήνη και τη συμφιλίωση προσπάθησε να έρθει κοντά – αν όχι στην Κύπρο, τότε στο εξωτερικό, αφού δεν επιτρεπόταν να συναντηθούν – έτσι ώστε να καθίσουν πρόσωπο με πρόσωπο και να μιλήσουν για το κοινό μας μέλλον σε αυτή τη γη…
Αν όχι στη Λευκωσία ή την Πύλα όποτε ήταν δυνατό, τότε στο Λονδίνο ή το Βερολίνο ή τη Μόσχα ή τις Βρυξέλλες – ο χώρος δεν είχε σημασία, αυτό που είχε σημασία ήταν να συναντηθούν και να μιλήσουν…
Δημιουργήθηκαν πολλές πρωτοβουλίες, ακόμα και ένας κοινός σύνδεσμος γυναικών - Hands Across the Divide – για να βρίσκονται μαζί και να προχωρούν μαζί προς το μέλλον…
Πολύ πριν τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων το 2003, όταν οι συναντήσεις στην Κύπρο ήταν εξαιρετικά δύσκολες και εξαρτιόνταν από το έλεος και την «άδεια» των αρχών, ιδιαίτερα από τη βόρεια πλευρά του νησιού μας, υπήρχε βούληση και δράση εκ μέρους της κοινωνίας των πολιτών και από τις δύο κοινότητες του νησιού.
Αυτός ήταν ο καιρός όπου οι συναντήσεις με άτομα από την άλλη κοινότητα θεωρούνταν «προδοσία» - πολλοί άνθρωποι από την κοινωνία των πολιτών πλήρωσαν πολύ ψηλό τίμημα απλά επειδή εργάζονταν για ένα ειρηνικό νησί, απολύονταν από τις εργασίες τους, γίνονταν στόχος εκστρατειών μίσους, στοχοποιούνταν στην κοινωνία… Όμως δεν σταμάτησαν. Διότι δεν έμειναν κολλημένοι στο παρελθόν – κοίταζαν προς το μέλλον…
Στο Cyprus Dialogue Forum, συζητούμε για το πως να αντιμετωπίσουμε το παρελθόν μας, πως να δημιουργήσουμε συλλογική μνήμη και πως να προχωρήσουμε προς το μέλλον…
Ως Δικοινοτική Οργάνωση Συγγενών Αγνοουμένων και Θυμάτων Πολέμου «Μαζί Μπορούμε!», στις 31 Ιανουαρίου 2017 συναντηθήκαμε στην Πράσινη Γραμμή στη Λευκωσία, στα πρώην γραφεία του Fulbright, μαζί με ένα πολύ σημαντικό εμπειρογνώμονα σε θέματα «Αλήθειας και Συμφιλίωσης» από τη Νότιο Αφρική, τον Hannes Siebert…
Ο Hannes Siebert έρχεται από ένα μέρος που έδωσε έμπνευση σε άλλες χώρες για να δημιουργήσουν «Επιτροπές Αλήθειας και Συμφιλίωσης» και να αντιμετωπίσουν το παρελθόν τους, και που τώρα εργάζεται στη Βιρμανία, το Νεπάλ και το Λίβανο και έχει εργαστεί στη Βοσνία…
Αυτή ήταν η τρίτη συνάντηση μαζί του με Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους συγγενείς «αγνοουμένων» και θυμάτων πολέμου από την οργάνωση μας «Μαζί Μπορούμε!» - τη μόνη κοινή οργάνωση στην Κύπρο που φέρνει μαζί συγγενείς και θύματα και από τις δύο κοινότητες του νησιού. Μίλησαν για αυτά που ένοιωθαν…
Ο Mehmet Ali Gocher, του οποίου ο αδελφός Naim απήχθηκε από το σπίτι του το Δεκέμβριο του 1963 από τρεις αστυνομικούς από το Αστυνομικό Τμήμα Δευτεράς και που εξαφανίστηκε, εξέφρασε τα αισθήματα του…
«Πως μπορούν οι αστυνομικοί της Κυπριακής Δημοκρατίας να διαπράττουν ένα έγκλημα και ποτέ να μην έχουν τιμωρηθεί;» είπε…
Ο Κυριάκος Σολωμή του οποίου ο αδελφός είναι «αγνοούμενος» από το 1974 επεσήμανε ότι εξακολουθούν να αναζητούν εγκληματίες πολέμου ακόμα και από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τιμωρούνται και έδωσε το παράδειγμα του Μιλόσεβιτς που δικάστηκε στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο… Στην Κύπρο; Όχι στην Κύπρο… Τίποτα στην Κύπρο… Επεσήμανε ότι οι εγκληματίες πολέμου και στις δύο κοινότητες όχι μόνο επαινούνται σαν «ήρωες» και τιμώνται, αλλά υπάρχουν ακόμα και μνημεία που χτίζονται για αυτούς… Και αυτό πληγώνει τον Κυριάκο…
Ο Βασίλης Πανταζής μίλησε για τη διοργάνωση συναντήσεων σε σχολεία έτσι ώστε οι μαθητές να μάθουν την αλήθεια, ολόκληρη την αλήθεια, όχι μόνο μέρος της αλήθειας και μας είπε πως αντιμετώπισε πράγματα όπως «Δεν είναι τώρα ο καιρός» ή «Αυτά είναι ευαίσθητα θέματα…» Προφάσεις για να μην αφήσουν τους νεαρούς να ακούσουν όλη την αλήθεια… Παρόλα αυτά, εργαστήκαμε μαζί με την οργάνωση νεολαίας ΕΔΟΝ όλη την περσινή χρονιά, φέρνοντας νεαρούς ηλικίας 12-18 χρονών μαζί με συγγενείς «αγνοουμένων» και θύματα πολέμου για να μιλήσουν μαζί τους και να τους δείξουν την εναλλακτική αλήθεια, την πραγματική αλήθεια της χώρας μας… Εκπαιδεύσαμε 500 νεαρούς όχι ως μέρος κάποιου «προγράμματος», ή με «χορηγίες», αλλά εθελοντικά διότι αυτό είναι το μέλλον της χώρας μας και αν δεν εκπαιδεύσουμε και διδάξουμε τη νεολαία μας, τι μέλλον θα τους περιμένει;
Ο Huseyin Rustem Akansoy, του οποίου ολόκληρη η οικογένεια σκοτώθηκε από την ΕΟΚΑ Β στη Μάραθα, είπε:
«Σχεδόν ο μισός πληθυσμός του νησιού μας αντιμετώπισε τέτοια φρικτά εγκλήματα. Είμαστε τόσο κακοί εμείς οι Κύπριοι; Τι μπήκε μέσα μας; Ξέρουμε την απάντηση σε αυτό; Το πρόβλημα δεν ήταν οι απλοί πολίτες. Το πρόβλημα ήταν αυτοί στην κορυφή, που μας έβαλαν σε τέτοια θέση έτσι ώστε να κερδίσουν κάτι για τον εαυτό τους…
Σε όλη μου τη ζωή ποτέ δεν ένοιωσα μίσος προς τους Ελληνοκύπριους, ποτέ δεν κρατούσα κακία μέσα μου. Αυτό είναι διότι ήξερα ότι οι δράστες της σφαγής αυτής ήταν φασίστες από την ΕΟΚΑ Β. Ο κύριος στόχος μου πάντοτε ήταν να κάνω προσπάθειες για την επανένωση της Κύπρου. Υπήρχαν πολύ μεγάλα εμπόδια μπροστά μας… Οι δύο ηγέτες συνεχίζουν τις διαπραγματεύσεις, λέγεται ότι είναι οι ηγέτες που έχουν την καλύτερη ευμένεια μεταξύ τους. Μπορεί ακόμα και να τους βρούμε ότι είναι επιτυχημένοι. Όμως η διαδικασία των διαπραγματεύσεων βρίσκεται τώρα έξω από τον έλεγχο της Κύπρου. Τώρα οι «μητέρες πατρίδες» έχουν τον έλεγχο των διαπραγματεύσεων. Ως Κύπριοι, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το πρόβλημα είναι το ίδιο και για τους δύο μας και να διευρύνουμε τον αγώνα μας. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι για ένα κοινό στόχο. Πρέπει να φτάσουμε στο σημείο που να λέμε «Ως Κύπριοι έχουμε συμφωνήσει, κανένας άλλος δεν πρέπει να έχει λόγο…»


Photo: Μέλη της οργάνωσης "Μαζί Μπορούμε" συζητούν για την αλήθεια και τη συμφιλίωση…

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 5th of March 2017, Sunday.

No comments: