Ένας αναγνώστης δείχνει ένα πιθανό τόπο ταφής κοντά στο Ξενοδοχείο Cornaro στη Λευκωσία…
Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Είχα γράψει τη μαρτυρία ενός αναγνώστη για ένα πιθανό τόπο ταφής κοντά στο Ξενοδοχείο Cornaro στη στρατιωτική περιοχή στη Λευκωσία πριν από ακριβώς εννέα χρόνια στην εφημερίδα YENIDUZEN… Το άρθρο μου βασισμένο στην μαρτυρία ενός από τους Τουρκοκύπριους αναγνώστες μου είχε δημοσιευθεί στις 14 Αυγούστου 2007…
Είχα επίσης δημοσιεύσει μια πιο λεπτομερή συνέντευξη με τον αναγνώστη αυτό το 2011. Είχα συστήσει τον αναγνώστη αυτό στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων και τους είχε πει αυτοπροσώπως ότι ήταν έτοιμος να τους δείξει την περιοχή αυτή όποτε εξασφάλιζαν τις αναγκαίες διευθετήσεις έτσι ώστε να πάει μαζί τους μέσα στη στρατιωτική περιοχή για να τους δείξει το σημείο.
Εννέα χρόνια μετά το άρθρο μου σχετικά με τον πιθανό τόπο ταφής στο Ξενοδοχείο Cornaro, την περασμένη βδομάδα, την Πέμπτη 21 Ιουλίου 2016, οι λειτουργοί της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων έκαναν τις αναγκαίες διευθετήσεις έτσι ώστε ο αναγνώστης μου να πάει μαζί τους και να επισκεφτεί την περιοχή μέσα στη στρατιωτική περιοχή. Εγώ δεν μπορούσα να τους συνοδεύσω αφού είναι στρατιωτική περιοχή, αλλά ο αναγνώστης μου πήγε μαζί με τον Okan Oktay, το Συντονιστή των Εκταφών και τον Ξενοφώντα Καλλή, το Βοηθό του Ελληνοκύπριου Μέλους της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων.
Ο αναγνώστης μου τους έδειξε την περιοχή και μοιράστηκε μαζί τους αυτά που ήξερε και τους έδειξε την περιοχή όπου μπορεί να υπάρχει μαζικός τάφος…
Ευχαριστώ τους λειτουργούς της ΔΕΑ που έκαναν τις αναγκαίες διευθετήσεις έτσι ώστε ο αναγνώστης μου να μπορέσει να επισκεφτεί το μέρος και να τους δείξει τον πιθανό τόπο ταφής.
Τι είχαμε γράψει στις 14 Αυγούστου 2007 στην εφημερίδα YENIDUZEN για αυτόν τον πιθανό τόπο ταφής;
Όταν ένα αγόρι είχε ανακαλύψει το 1974 ένα μαζικό τάφο στην περιοχή του παλιού Grammar School, είχε πάρει ορισμένα ανθρώπινα οστά – τότε ήταν μόλις 13-14 χρονών και είχε κρατήσει τα οστά αυτά στο σπίτι του ως ενθύμιο από τον πόλεμο. Όταν διάβασε τα άρθρα μου για τους «αγνοούμενους» με βρήκε μια μέρα και μου είπε την ιστορία ότι είχε ορισμένα ανθρώπινα οστά και ήθελε να μου τα δώσει έτσι ώστε να τα δώσω στη ΔΕΑ. Επισκέφτηκα το σπίτι του και μου έδωσε τα οστά και την ίδια μέρα τα έδωσα στους λειτουργούς της ΔΕΑ… Αυτό έγινε γύρω στις 12 Αυγούστου 2007… Αργότερα το εργαστήριο κοίταξε τα οστά αυτά – ήταν τα μεγάλα οστά του ποδιού με σφαίρες ενσωματωμένες μέσα στα οστά… Μου είπαν ότι αυτά τα οστά ανήκαν σε τρία διαφορετικά άτομα… Αλλά επειδή είχαν μείνει για πολύ καιρό στον ήλιο, δεν ήταν εύκολο να εξαχθεί DNA από αυτά…
Αργότερα ζήτησα από τον αναγνώστη αυτό να μου δείξει το μέρος από όπου είχε πάρει εκείνα τα ανθρώπινα οστά. Μου έδειξε και όταν πήγαμε μαζί με τους λειτουργούς της ΔΕΑ στο μέρος για να τους δείξω εγώ, βρήκαν εκεί περισσότερα ανθρώπινα οστά… Στη διάρκεια των χρόνων πήγαμε και δείξαμε σε διάφορες χρονικές στιγμές και κάθε φορά που πηγαίναμε, ανευρίσκονταν περισσότερα μικρά οστά… Μετά από περίπου πέντε χρόνια, αν θυμάμαι σωστά, η ΔΕΑ άρχισε εκσκαφές στην περιοχή που είχαμε δείξει και βρήκαν εκεί τα οστά 12 «αγνοουμένων». (Ο κύριος Νέστωρας Νέστωρος με είχε πληροφορήσει όταν τον είχα ρωτήσει για το θέμα, ότι από αυτούς τους 12 «αγνοούμενους», είχαν ταυτοποιηθεί οι 10, και ήταν Έλληνες, όχι Ελληνοκύπριοι… Και ότι περίμεναν τα αποτελέσματα των εξετάσεων DNA για τους άλλους 2 «αγνοούμενους».)
Όταν δημοσίευσα στις 13 Αυγούστου 2007, την ιστορία του αγοριού που είχε βρει τα οστά, αυτό δημιούργησε αρκετή αναταραχή ανάμεσα στους αναγνώστες μου και άρχισαν να μου τηλεφωνούν και να μου λένε για ένα πιθανό τόπο ταφής γύρω από το Ξενοδοχείο Cornaro…
Έτσι στις 14 Αυγούστου 2007 έγραψα τα ακόλουθα στην εφημερίδα YENIDUZEN:
«Χθες δώσαμε στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων τα οστά που προήλθαν από ένα μαζικό τάφο, τα οποία είχε ανακαλύψει ένα αγόρι πριν από 17 χρόνια. Σήμερα θα αρχίσουν να ερευνούν.
Η δημοσίευση χθες δημιούργησε αρκετή αναταραχή και πήραμε αριθμό τηλεφωνημάτων από τους αναγνώστες μας. Οι Τουρκοκύπριοι που έλαβαν μέρος στις μάχες γύρω από το Ξενοδοχείο Cornaro επέμεναν ότι στην περιοχή εκεί υπήρχε ένας μαζικός τάφος… Οι αναγνώστες μας είπαν «Όταν κοιτάζαμε κάτω από τη στέγη του Ξενοδοχείου Cornaro, βλέπαμε τις μπουλντόζες που έθαβαν τα νεκρά σώματα. Τους είχαν θάψει σε μια αρκετά μεγάλη κοιλότητα…»
Και ένας από τους αναγνώστες μας ήθελε να μοιραστεί τις ακόλουθες πληροφορίες:
«Είχαμε συμμετάσχει στην στρατιωτική επιχείρηση γύρω από το Ξενοδοχείο Cornaro και είχαμε καταλάβει το Ξενοδοχείο Cornaro… Καθώς προσπαθούσαμε να εγκαταστήσουμε τα αντιαεροπορικά όπλα στην στέγη, μπορούσαμε να δούμε τους στρατιώτες που έσκαβαν μεγάλες τρύπες για να θάψουν τα νεκρά σώματα… Κατ΄ ακρίβεια, ένας αξιωματικός από την ΤΟΥΡΚΥΚ μας το επιβεβαίωσε. Ήμασταν περίπου 30 άτομα στην περιοχή αυτή. Στην πρώτη φάση του πολέμου ήμασταν τοποθετημένοι στη Λέσχη Λευκωσίας… Μετά ήρθαν οι ενισχύσεις και είχαμε προχωρήσει προς το Cornaro. Αυτό ήταν στη δεύτερη στρατιωτική φάση. Αυτά που συνέβηκαν εκεί δημοσιεύθηκαν επίσης στον τύπο στην Τουρκία.
Λόγω αυτών που συνέβηκαν, υπήρχε ένα ασυνήθιστο είδος πολέμου… Εδώ έγιναν πολύ βίαιες συγκρούσεις… Διότι ο στόχος των Ελληνικών σωμάτων ήταν να σταματήσουν τους Τούρκους στρατιώτες από το να έρθουν κάτω από τα βουνά στη Λευκωσία. Είχαν επιτεθεί με πλήρη ισχύ και επικεντρώθηκαν έντονα στην επίθεση στο Κιόνελι. Διότι το Κιόνελι ήταν πιο κοντά στα βουνά…
Στο Ξενοδοχείο Cornaro, ήμασταν στην άκρη, σχηματίζοντας την αριστερή πτέρυγα και υποστηρίζαμε την ΤΟΥΡΔΥΚ… Αποτρέπαμε την αριστερή πτέρυγα από το να περικυκλωθεί. Ήμασταν περίπου 900 άτομα -–μόνο 150 ήταν επαγγελματίες Τουρκοκύπριοι στρατιώτες και οι υπόλοιποι ήταν έφεδροι και εθελοντές και φοιτητές πανεπιστημίου που είχαν έρθει στην Κύπρο για τις καλοκαιρινές διακοπές… Είμαι έτοιμος να σας δείξω από την στέγη του Ξενοδοχείου Cornaro ακριβώς που είχαν θαφτεί τα νεκρά σώματα.»
Τέσσερα χρόνια μετά, το 2011, δημοσίευσα μια λεπτομερή συνέντευξη με αυτόν τον αναγνώστη στην εφημερίδα YENIDUZEN – δηλαδή ακριβώς πριν από πέντε χρόνια:
«Υπήρξαν σφοδρές μάχες σε εκείνη την περιοχή. Αυτή ήταν η περιοχή πιο πάνω από αυτό που ονομάζουμε Grammar School, οι μάχες διήρκησαν για μέρες, υπήρχαν (Ελληνοκυπριακές) στρατιωτικές θέσεις πάνω από εκείνο το σχολείο… Η ΤΟΥΡΔΥΚ έχασε πολλούς στρατιώτες εκεί. Τους παρακολουθούσαμε από τη στέγη του Ξενοδοχείου Cornaro, τα αεροπλάνα επίσης έρχονταν και βομβάρδιζαν την περιοχή… Είναι δύσκολο να πολεμάς με στρατιωτικές θέσεις στο έδαφος – τα αεροπλάνα έρχονταν και βομβάρδιζαν και έτσι είναι που οι κομάντο προχωρούσαν αφού όταν έριχναν μια βόμβα, υπήρχε πολλή σκόνη στον αέρα… Τότε καταστρέφονταν εκείνες οι στρατιωτικές θέσεις και υπήρχαν πολλοί τραυματίες. Τη νύκτα έρχονταν οι μπουλντόζες και έσκαβαν σε όλη τη διάρκεια της νύκτας… Εμείς ακούγαμε μόνο τις φωνές και τις κραυγές…
Την επόμενη μέρα ρωτήσαμε ένα αξιωματικό «Τι ήταν όλη εκείνη η φασαρία με τις μπουλντόζες ψες το βράδυ;»
Είπε «Σκάβαμε τρύπες και θάβαμε τους πεθαμένους…»
Είδαμε τις μπουλντόζες από ψηλά – γιατί είχαν έρθει οι μπουλντόζες;
Αν ήμουν πάνω στην στέγη του Ξενοδοχείου Cornaro προς τα νότια, δηλαδή προς την ελληνοκυπριακή πλευρά, θα μπορούσαν να δείξω την περιοχή αυτή όπου έσκαβαν οι μπουλντόζες… Στα δεξιά του Cornaro υπήρχε μια περιοχή με δέντρα. Από ότι θυμούμαι, υπήρχε μια περιοχή με δέντρα στα νότια…
Είδαμε τις μπουλντόζες μεταξύ εκείνων των δέντρων και του Ξενοδοχείου Cornaro – όταν άρχισαν να σκάβουν οι μπουλντόζες δεν είχε σκοτεινιάσει ακόμα…
Υπήρχε ένας αξιωματικός που πάντοτε μας επισκεπτόταν και μιλούσαμε. Και όταν τον ρωτήσαμε μας είπε «Που έπρεπε να τους πάρουμε για να τους θάψουμε; Απλά τους θάψαμε και τελειώσαμε… Τέτοια πράγματα συμβαίνουν στη διάρκεια του πολέμου» είπε.
Το σημείο όπου έσκαβαν οι μπουλντόζες ήταν στα δεξιά του Ξενοδοχείου Cornaro, μεταξύ του σημείου με τα δέντρα και του ξενοδοχείου. Αν πάω εκεί πάνω, πιθανόν να μπορέσω να σας το δείξω… Όμως υπήρχαν πολλά νεκρά σώματα εκεί, πολλοί τραυματίες. Πόσοι μπορεί να υπήρχαν; Πόσα άτομα υπήρχαν σε εκείνες τις στρατιωτικές θέσεις στο έδαφος; 20; 30; 40; 50; Δύο μπουλντόζες έσκαβαν για ώρες… Δηλαδή, δεν έσκαβαν τις τρύπες με το χέρι αλλά με μπουλντόζες… Και υπήρξαν σφοδρές μάχες στην περιοχή…»
Έτσι στο τέλος, ο αναγνώστης μου είχε την ευκαιρία να δείξει την περιοχή αυτή, ανεβαίνοντας πάνω στη στέγη του Ξενοδοχείου Cornaro.
Μετά μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι στο σημείο στο οποίο νόμιζε ότι έσκαβαν οι μπουλντόζες είχαν φυτευτεί περισσότερα δέντρα…
Ευχαριστώ τον αναγνώστη μου αυτό για το κουράγιο του και την ανθρωπιά του και ευχαριστώ τους λειτουργούς της ΔΕΑ που έκαναν τις αναγκαίες διευθετήσεις έτσι ώστε να μπορέσει να δείξει τον πιθανό μαζικό τάφο…
Photo: Hotel Cornaro…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 14th of August 2016, Sunday.
No comments:
Post a Comment