Monday, March 14, 2016

Από τα Λεύκαρα στην Κοφίνου…

Από τα Λεύκαρα στην Κοφίνου…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

«Τον Ιανουάριο του 1964, δηλαδή πριν από ακριβώς 52 χρόνια, οι Τουρκοκύπριοι του χωριού Λεύκαρα εγκατέλειψαν βιαστικά το χωριό. Μέσα σε λίγες ώρες αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη γενέτειρα τους, ένα χωριό όπου ζούσαν για αιώνες αυτοί και οι πρόγονοι τους. Αποκαλύφτηκε μια φήμη ότι οι ένοπλοι του Σαμψών και του Λυσσαρίδη θα τους έσφαζαν εκείνη τη νύκτα έτσι βρήκαν καταφύγιο στην Κοφίνου. Δυστυχώς – και νιώθω ντροπή να το παραδεχθώ ως Λευκαρίτης – μετά από 48 ώρες λεηλατήθηκαν όλα τα σπίτια (γύρω στα 100). Συνολικά έφυγαν 450 κάτοικοι και αντιλαμβάνομαι ότι 12 από αυτούς είναι «αγνοούμενοι».
Συχνά βλέπουμε Ελληνοκύπριες γυναίκες στα ΜΜΕ με φωτογραφίες των αγαπημένων τους που είναι αγνοούμενοι να εκλιπαρούν για οποιεσδήποτε πληροφορίες έτσι ώστε να τους εντοπίσουν. Όμως δεν είδαμε ΠΟΤΕ Τουρκοκύπριες γυναίκες στα ελληνοκυπριακά ΜΜΕ να εκλιπαρούν για πληροφορίες για τους αγαπημένους τους που είναι πιθανότατα νεκροί…»
Αυτά είναι τα λόγια του Γιώργου Κουμουλλή που βρήκα στο Facebook…
Είχα κάνει εκτεταμένες έρευνες για τα Λεύκαρα και την Κοφίνου το 2008 και είχα πάρει συνέντευξη από το μακαρίτη Turgut Sami Sunalp, ένα από τους ηγέτες του χωριού Λεύκαρα εκείνης της εποχής και την είχα δημοσιεύσει τον Απρίλιο του 2008 στην εφημερίδα YENIDUZEN…
Ο κύριος Turgut Sami Sunalp μου είχε πει πως είχαν φύγει από τα Λεύκαρα στις 2 Ιανουαρίου 1964 και πήγαν να ζήσουν στην Κοφίνου…
Απαντώντας στις ερωτήσεις μου μου είχε πει ότι πριν να φύγουν οι Τουρκοκύπριοι από το χωριό Λεύκαρα, μια ομάδα από την Κοφίνου είχε πάει σε μια μικρή εκκλησία κοντά στην Κοφίνου και προσπάθησε να σκοτώσει εκεί κάποιους ιερείς… Ότι αυτοί οι άνθρωποι από την Κοφίνου είχαν σκοτώσει κάποιους Ελληνοκύπριους και ανάμεσα τους ήταν κάποιος από τα Λεύκαρα αλλά δεν ζούσε στα Λεύκαρα. Ήταν παντρεμένος στην Κοφίνου…
Σύμφωνα με τον κύριο Turgut, αυτή ήταν μια πρόφαση για κάποιους Ελληνοκύπριους από τα Λεύκαρα να προσπαθήσουν να μαζέψουν τα όπλα των Τουρκοκυπρίων των Λευκάρων…
Στη συνέντευξη μας το 2008 ο κύριος Turgut Sami Sunalp είπε:

ΕΡΩΤΗΣΗ: Υπάρχει και κάτι τέτοιο: Ότι κάποιοι Τουρκοκύπριοι έκαναν μια επιδρομή σε ένα μοναστήρι έξω από το χωριό και αποκεφάλισαν τους ιερείς… Υπάρχει μια ιστορία των ιερέων που τη λένε στην Κοφίνου… Τι ήταν αυτό;
TURGUT SAMI SUNALP: Τώρα αυτό ήταν το τίμημα που φύγαμε από το χωριό… Αυτό έγινε κατ' ακρίβεια το 1963 και κανένας δεν το ενέκρινε… Και δεν υπήρχαν διαταγές να γίνει αυτό…

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι είχε συμβεί; Πήγαν εκεί από την Κοφίνου;
TURGUT SAMI SUNALP: Ναι…

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι έκαναν;
TURGUT SAMI SUNALP: Είχαν πάει για να σκοτώσουν τους ιερείς αλλά δεν μπορούσαν. Είχαν τραυματίσει ένα παιδί, ένα άλλο άτομο πέθανε… Οι ιερείς διέφυγαν από εκεί… Ο στόχος τους στην πραγματικότητα ήταν να τους απομακρύνουν για να φύγουν, να το αγοράσουν και να το προσθέσουν στη γη τους…

ΕΡΩΤΗΣΗ: Λέτε ότι δεν υπήρχαν διαταγές, άρα το έκαναν αυτό με δική τους απόφαση…
TURGUT SAMI SUNALP: Όχι, δεν υπήρχε τέτοια διαταγή, σίγουρα το έκαναν από μόνοι τους…

ΕΡΩΤΗΣΗ: Και έτσι αυτό δημιούργησε ένταση στα Λεύκαρα…
TURGUT SAMI SUNALP: Ναι… Ένας από τους συγχωριανούς μας ήταν αναμεμειγμένος όταν είχαν πάει στους ιερείς. Αλλά δεν έμενε στο χωριό μας, ήταν παντρεμένος στην Κοφίνου – αλλά αυτό ήταν πάνω μας, κάποιοι Ελληνοκύπριοι από τα Λεύκαρα έλεγαν «Ο συγχωριανός σας πήγε εκεί… Ο Λευκαρίτης πήγε εκεί… Γι αυτό πρέπει να μας δώσετε τα όπλα σας, τα κυνηγετικά σας και επίσης τα όπλα που σας έδωσε η υπόγεια σας οργάνωση… Και θα σας δώσουμε πίσω ότι θέλουμε…» Χρησιμοποιώντας έτσι αυτή την πρόφαση, έτσι το έκαναν… Έτσι δεν είχαμε επιλογή παρά να φύγουμε και να πάμε στην Κοφίνου…

Ο Hasan Kahvecioghlou που είναι από τα Λεύκαρα επίσης θυμάται πως στις 2 Ιανουαρίου 1964είχαν φύγει από το χωριό… Ότι τους πήρε περίπου οκτώ ώρες να φτάσουν στην Κοφίνου αφού δεν χρησιμοποίησαν τον κανονικό δρόμο που ήταν 15-20 λεπτά δρόμος αλλά πήγαν μέσα από τα βουνά…
Ο Kahvecioghlou επίσης θυμάται ότι 3-4 Τουρκοκύπριοι βοσκοί από την Κοφίνου είχαν προσπαθήσει να σκοτώσουν κάποιους ιερείς σε μια μικρή εκκλησία μεταξύ των χωριών Λεύκαρα και Σκαρίνου και ότι είχαν σκοτώσει κάποιους Ελληνοκύπριους εκεί…
Θυμάται επίσης ότι οι Ελληνοκύπριοι του χωριού Λεύκαρα δεν πουλούσαν πλέον οτιδήποτε στους Τουρκοκύπριους μετά την έναρξη των διακοινοτικών συγκρούσεων το Δεκέμβρη του 1963…
«Δεν μας πουλούσαν ψωμί ή τσιγάρα…» λέει…
Άραγε η Κοφίνου «επιλέχθηκε» ως κέντρο για να προκαλεστούν οι Ελληνοκύπριοι και να αντιδράσουν;
Η Κοφίνου βρισκόταν σε σημείο που τότε έλεγχε το δρόμο Λευκωσίας – Λεμεσού – Λάρνακας και γνωρίζουμε από μαρτυρίες ότι κάποιοι Τουρκοκύπριοι απέκοπταν το δρόμο και προσπαθούσαν να δημιουργήσουν «προβοκάτσια» στα διερχόμενα αυτοκίνητα…
Η Κοφίνου ήταν επίσης το πρώτο χωριό όπου είχε αποσταλεί Τούρκος διοικητής από την Τουρκία και αυτό ήταν αρκετά μεγάλο θέμα τότε – ίσως ήταν η πρώτη προσπάθεια να μετατραπούν οι «mudjahit» (Τουρκοκύπριοι εθελοντές μη κανονικοί στρατιώτες) σε πιο «κανονικό στρατό»…
Όμως οι προκλήσεις συνεχίζονταν και οι Τουρκοκύπριοι της Κοφίνου είχαν έλθει σε ρήξη με τον Τούρκο διοικητή και έφτασαν στο σημείο να τον σκοτώσουν σε ένα σινεμά στις 15 Νοεμβρίου 1965… Μια ολόκληρη οικογένεια είχε τιμωρηθεί και υπήρχαν κάποιοι Τουρκοκύπριοι «αγνοούμενοι» από εκείνη την περίοδο των οποίων ακόμα ψάχνουμε τα οστά…
Έστειλαν ένα νέο διοικητή που έκλεινε τυχαία το δρόμο Λευκωσίας – Λεμεσού και συνέχιζε να δημιουργεί εντάσεις στην περιοχή…
Το 2005 είχα πάρει μια σειρά από συνεντεύξεις με κάποιους Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους από την Κοφίνου, τον Άγιο Θεόδωρο και την περιοχή, για το τι είχε συμβεί στη διάρκεια των χρόνων ξεκινώντας από το 1963 και που οδήγησαν στο 1967…
Μετά από τόσα χρόνια, χρειάζεται ακόμα να αναλυθούν τα γεγονότα γύρω από τα Λεύκαρα, την Κοφίνου, τον Άγιο Θεόδωρο για να δούμε πόσο μικρές ή μεγάλες «προβοκάτσιες» μπορούν να οδηγήσουν σε αιματοχυσία και πως τα γεγονότα είχαν χρησιμοποιηθεί από τις «μεγάλες δυνάμεις» για να διαμορφώσουν μια χώρα με τον τρόπο που ήθελαν…
Χρειάζεται να δούμε πως ήταν οι σχέσεις σε αυτά τα χωριά και πως οι «προβοκάτσιες» οδήγησαν στο ξεριζωμό ενός ολόκληρου χωριού και πως η «λεηλασία» ήταν πάρα πολύ η «κουλτούρα» στο νησί μας που μαστίζεται από τη σύγκρουση…
Χρειάζεται να δούμε πως τα γεγονότα γύρω από την Κοφίνου είχαν κλιμακωθεί και χρησιμοποιηθεί φέρνοντας μόνο δυστυχία και διαχωρισμό στις κοινότητες μας – τίποτε καλό δεν βγαίνει από τη σύγκρουση… Στο τέλος κανένας δεν κερδίζει… Όλοι μας χάνουμε εκτός από εκείνους που σχεδιάζουν έτσι ώστε να κερδίσουν κάτι από τέτοιες αιματηρές συγκρούσεις…
Ευχαριστώ το κύριο Γιώργο Κουμουλλή που μοιράστηκε τις αναμνήσεις του από τα Λεύκαρα – βοήθησε να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας για το πως ήταν και πως εξελίχθηκαν τα πράγματα…
Η διαίρεση του νησιού μας, το «taksim» δεν ήρθε από το πουθενά το 1974… Ο διαχωρισμός των κοινοτήτων μας δεν συνέβηκε το 1974… Ξεκίνησε από τη δεκαετία του '50 και χρειάζεται να κατανοήσουμε και να αναλύσουμε και να διδάξουμε τα παιδιά μας στα σχολεία τα βαθύτερα αίτια του τραγικού μας παρελθόντος… Αλλιώς ποτέ δεν θα έχουμε οποιαδήποτε πρόοδο και αν δεν υπάρχει πρόοδος πάντα θα υπάρχει όλο και χειρότερη οπισθοδρόμηση… Μόνο η αλήθεια για το πικρό μας παρελθόν μπορεί να σώσει το μέλλον μας…

Photo: Θέα από το χωριό Λεύκαρα…

(*) Article published in POLITIS newspaper on the 6th of March 2016, Sunday.

No comments: