Sunday, October 30, 2016

Από τα Λειβάδια στις Βρυξέλλες…

Από τα Λειβάδια στις Βρυξέλλες…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Μετά από πρόσκληση του Ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ Τάκη Χατζηγεωργίου, πάμε στις Βρυξέλλες για να επισκεφτούμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να παρευρεθούμε σε έκθεση φωτογραφιών της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων από το πρόσφατο βιβλίο τους με τίτλο «Κάτω από τις Χαρουπιές: οι χαμένες ζωές της Κύπρου»…
Ανάμεσα στην ομάδα των καλεσμένων με την ευκαιρία αυτή είναι μέλη της οργάνωσης μας «Μαζί Μπορούμε», της μόνης δικοινοτικής ομάδας συγγενών αγνοουμένων και θυμάτων πολέμου που εργάζονται μαζί τα τελευταία δέκα χρόνια… Ο Χρίστος Ευθυμίου, του οποίου ο αδελφός είναι αγνοούμενος από το 1974, η Sevilay Berk, της οποίας οι γονείς είναι αγνοούμενοι από το 1964 και που βοηθήσαμε να ανευρεθούν τα οστά τους σε ένα πηγάδι στο Τρίκωμο, είναι σε αυτή την ομάδα. Ο Αντρέας Σύζινος, του οποίου ο πατέρας πιάστηκε στην Γύψου και του οποίου τα οστά βρέθηκαν σε ένα μαζικό τάφο στο Τζιάος, είναι επίσης μαζί μας στην ομάδα αυτή… Από την ομάδα μας είναι μαζί μας και ο Mehmet Ali Gocher του οποίου κάποιοι Ελληνοκύπριοι το 1963 – ανάμεσα τους ήταν και ένας αστυνομικός από τη Δευτερά – πήραν τον αδελφό του, το Naim από το σπίτι τους στο Αρεδιού και έγινε «αγνοούμενος» με άλλους που πήραν από το ίδιο χωριό. Με τη μεγάλη βοήθεια ενός Ελληνοκυπρίου από το Τσέρι που μας έδειξε την τοποθεσία του πηγαδιού, βρέθηκαν τα οστά του Naim και των δύο άλλων από το Αρεδιού και ενός τέταρτου Τουρκοκύπριου «αγνοούμενου» από ένα άλλο μέρος στο Τσέρι…
Η Χριστίνα Παύλου Σολωμή Πατσιά που εργάζεται εθελοντικά και ενεργά στην ομάδα μας «Μαζί Μπορούμε» είναι επίσης μαζί μας – ο πατέρας και ο αδελφός της είναι ακόμα «αγνοούμενοι», αφού τους πήραν από το χωριό τους την Κώμη Κεπήρ και τους πήραν στη Γαλάτεια και ποτέ δεν επέστρεψαν…
Πρόσφατα είχαμε πάει στα Λειβάδια στην Καρπασία μαζί με τη Χριστίνα για να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε την ακριβή τοποθεσία ενός πηγαδιού όπου είχαν θαφτεί κάποιοι «αγνοούμενοι» Ελληνοκύπριοι. Με τη βοήθεια των αναγνωστών μας και κάποιων μαρτύρων που βρήκαμε και πήραμε στην περιοχή, καταφέραμε να εντοπίσουμε το πηγάδι και ένας από τους μάρτυρες έδειξε σε μας και τους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων την ακριβή τοποθεσία του πηγαδιού… Ήταν δύσκολο να βρεθεί το πηγάδι αυτό αφού – όπως είχα γράψει πριν από λίγο καιρό στη στήλη αυτή ένα ολόκληρο άρθρο για το θέμα – όταν έσκαψαν το πηγάδι αυτό ψάχνοντας για νερό το 1973, δεν βρήκαν νερό και το άφησαν ανοικτό. Το στόμιο του δεν ήταν κτισμένο με πέτρες έτσι όταν σκότωσαν και χρησιμοποίησαν το πηγάδι αυτό ως τόπο ταφής και το έκλεισαν, ήταν δύσκολο για την ομάδα εκσκαφής να το βρει. Όμως χάρη στους αναγνώστες μας που πραγματικά βοήθησαν, βρήκαμε μάρτυρες που ήξεραν όχι μόνο την ιστορία αλλά και την τοποθεσία του πηγαδιού… Και καθώς επιβιβαζόμασταν στο αεροπλάνο για να πάμε στις Βρυξέλλες μαζί με τη Χριστίνα και άλλους συγγενείς αγνοουμένων, η ομάδα εκσκαφών της ΔΕΑ είχε ήδη βρει τα οστά τριών «αγνοουμένων» που ήταν θαμμένοι σε εκείνο το πηγάδι… Το τηλέφωνο της Χριστίνας κτυπούσε ασταμάτητα αφού όλοι που είχαν ένα «αγνοούμενο» από την περιοχή Καρπασίας της τηλεφωνούσαν προσπαθώντας να μάθουν τι συνέβαινε… Καθόμασταν για ώρες και μιλούσαμε για την Κώμη Κεπήρ, την Επτακώμη, και άλλους τόπους συγκρίνοντας και αντιστοιχώντας αυτά που ξέραμε και κάνοντας ακόμα και τηλεφωνήματα από τις Βρυξέλλες στην Κύπρο για να μάθουμε τις τελευταίες εξελίξεις. Όλα αυτά είναι ένα εντελώς ανθρωπιστικό έργο που κάνουμε καθημερινά, όχι ως μέρος κάποιου «πρότζεκτ» απλά βοηθώντας να διευκολυνθεί το έργο της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, το κάμουμε από την καρδιά μας… Οι αναγνώστες μας και οι μάρτυρες μας βοηθούν εθελοντικά και από την ανθρωπιά τους… Έτσι αυτά τα καλά νέα από τα Λειβάδια μας χαροποιούν και ευχαριστώ όλους τους αναγνώστες μας που έχουν έρθει και μας βοηθούν για πολλά χρόνια προσπαθώντας να λύσουμε το άλυτο παζλ αυτού του πηγαδιού… Τρεις ακόμα οικογένειες θα πάρουν τα οστά των αγαπημένων τους με τη βοήθεια των αναγνωστών μας που έχουν αρκετή ανθρωπιά για να έρθουν προς τα μπρος… Τους ευχαριστώ όλους για την υπομονή και την επιμονή τους και που βοηθούν όλα αυτά τα χρόνια για αυτή τη συγκεκριμένη τοποθεσία…
Στην ομάδα μας είναι επίσης ο Beyit Direkci του οποίου ο αδελφός ήταν «αγνοούμενος» από το 1963 μεταξύ των χωριών Τέρα και Αρόδες… Με τη βοήθεια του αγαπητού μας φίλου Αρτέμη Πούλλου και του Ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ Τάκη Χατζηγεωργίου, ένας Ελληνοκύπριος από την περιοχή βοήθησε να εντοπιστεί το πηγάδι στο Πολέμι και πήγαμε και το δείξαμε στους λειτουργούς της ΔΕΑ και έγιναν εκσκαφές… Και βρήκαν τα οστά… Όμως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν τα οστά αυτά ανήκουν στον αδελφό του Beyit ή κάποιον άλλο – απλά πρέπει να περιμένουμε για τα αποτελέσματα των εξετάσεων DNA για να είμαστε σίγουροι… Μαζί μας είναι επίσης και η Leyla Kiralp που είναι ακτιβίστρια ειρήνης και που έγραψε την ιστορία της ζωής της και του «αγνοούμενου» συζύγου της που τον είχαν πάρει από το Ζύγι και βρέθηκε στο πρώτο λεωφορείο «αγνοουμένων» Τουρκοκυπρίων από την Τόχνη… Ο Reshat Kansoy του οποίου ο θείος ήταν «αγνοούμενος» και τα οστά του βρέθηκαν στον Μαχαιρά είναι επίσης μαζί μας… Η Nurten Halil της οποίας ο πατέρας ήταν «αγνοούμενος» από το 1964 από τα Περβόλια είναι επίσης μαζί μας. Εκτός από τα μέλη της ομάδας μας παρόντες μαζί μας είναι πολλοί Ελληνοκύπριοι συγγενείς «αγνοουμένων» που προσκαλέστηκαν από τον Ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ Τάκη Χατζηγεωργίου. Η Σκεύη Κουκουμά, βουλευτής του ΑΚΕΛ που ασχολείται με το θέμα των «αγνοουμένων» στην Κυπριακή Βουλή είναι επίσης μαζί μας… Μαζί μας είναι και ο Ηλίας Δημητρίου με τον οποίο έχουμε διοργανώσει πολλά εργαστήρια και σεμινάρια για την ΕΔΟΝ – είναι ένας από τους διοργανωτές και ο παππούς του είναι επίσης «αγνοούμενος»…
Πάμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έχουμε συναντήσεις με τους Ευρωβουλευτές του ΑΚΕΛ και μετά πάμε στην εκδήλωση για την έκθεση της ΔΕΑ… Είναι πραγματικά έκπληξη για μένα όταν ο Martin Schultz, ο Πρόεδρος τους Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην εναρκτήρια ομιλία για την έκθεση φωτογραφιών της ΔΕΑ αναφέρει το όνομα μου και το όνομα της ομάδας μας «Μαζί Μπορούμε»… Φυσικά αυτό λογοκρίνεται τόσο από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ΚΥΠΕ και από το Τουρκοκυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ΤΑΚ μέσω του Πρακτορείου Ανατολού από την Τουρκία… Αν ο Schultz είχε αναφέρει το όνομα ενός Ελληνοκύπριου δημοσιογράφου είμαι σίγουρη ότι το ΚΥΠΕ δεν θα το «αγνοούσε» όπως και αν ο Schultz είχε αναφέρει ένα δημοσιογράφο από την Τουρκία, το Πρακτορείο Ανατολού και το ΤΑΚ δεν θα το «αγνοούσαν» αλλά δυστυχώς πάντοτε υπάρχει προσπάθεια ώστε το όνομα μας και το έργο μας να «αγνοείται» από διάφορους κύκλους στην Κύπρο και στις δύο πλευρές. Προσπαθούν να κάνουν αόρατο το έργο μας για τους «αγνοούμενους», αλλά ακόμα και εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, φαίνεται ότι δεν το καταφέρνουν αφού τα λόγια του Schultz είναι ψυχρολουσία για αυτούς. Γι αυτό προσπαθούν να «αγνοήσουν»… Όμως ο καλός μας φίλος Χρίστος Ευθυμίου έχει βιντεογραφήσει την ομιλία του και μπορούμε να την γράψουμε έτσι ώστε όλοι να διαβάσουν αυτά που είπε…
Παρόντες ήταν τα τρία μέλη της ΔΕΑ και αρχαιολόγοι των οποίων η καθημερινή εργασία στα χωράφια και τα πηγάδια συνεχίζει για να βοηθηθεί η επούλωση των πληγών… Παρόντες είναι επίσης και άλλοι λειτουργοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι οικογένειες των αγνοουμένων κρατώντας άσπρα τριαντάφυλλα… Ίσως το πιο σημαντικό είναι η παρουσία των Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων συγγενών των αγνοουμένων μαζί εδώ, μιλώντας μεταξύ τους, επικοινωνώντας, μοιράζοντας αυτά που έχουν περάσει… Ο συγγραφέας του βιβλίου Rory MacLean είναι επίσης παρών και στην έκθεση βλέπουμε τις φωτογραφίες του Nick Danziger…
Ο Martin Schultz, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στην εναρκτήρια του ομιλία λέει:
«Όταν επισκέφτηκα το εργαστήριο της ΔΕΑ πριν από μερικούς μήνες, είδα με τα ίδια μου τα μάτια την αφοσίωση αυτών των νέων επιστημόνων, ανθρωπολόγων, αρχαιολόγων, ψυχολόγων, τόσο Ελληνοκυπρίων όσο και Τουρκοκυπρίων, που εργάζονται σε πλήρη αρμονία για ένα ευγενή σκοπό. Επιτρέψτε μου να σας αποκαλύψω ότι προσωπικά ήμουν πολύ συγκινημένος και βαθιά εντυπωσιασμένος από το έργο της οργάνωσης σας.
Επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω εδώ ότι η αξιόλογη συνεισφορά της επιτροπής αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ότι είναι ισχυρή πεποίθηση μου ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να στηρίζει το έργο σας.
Διότι, κυρίες και κύριοι, πίσω από αυτή την επιστημονική προσπάθεια, υπάρχει μια πολύ βαθιά και προσωπική διάσταση. Το έργο σας επιτρέπει στις οικογένειες που έχασαν τους αγαπημένους τους να θρηνήσουν, να κλείσουν μακρές περιόδους αγωνίας και αβεβαιότητας… Να έρθουν σε ειρήνη με τις προσωπικές τους τραγωδίες που έφερε η διαίρεση της Κύπρου. Και ως εκ τούτου, το έργο σας, αγαπητοί φίλοι, είναι ένα παράδειγμα του πως μαζί Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μπορούν να ξεπεράσουν τον πόνο του παρελθόντος και να βρουν την ενέργεια και την πίστη για να οικοδομήσουν ένα καλύτερο μέλλον μαζί.
Γι αυτό είμαι επίσης πολύ συγκινημένος σήμερα, και επαναλαμβάνω, καλωσορίζω τις οικογένειες των αγνοουμένων σε αυτή τη σημαντική εκδήλωση εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο… Η παρουσία σας, οικογένειες Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων μαζί, είναι ένα ισχυρό σύμβολο της συμφιλίωσης.
Επιτρέψτε μου να αδράξω την ευκαιρία για να χαιρετήσω ανάμεσα σας την κυρία Sevgul Uludag, ερευνητική δημοσιογράφο που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να σπάσουν το ταμπού των αγνοουμένων στην Κύπρο γράφοντας για την ιστορία και τις οικογένειες, ενθαρρύνοντας συνεχώς τους ανθρώπους να έρθουν προς τα μπρος και να βοηθήσουν να εντοπιστούν τόποι ταφής, με το να είναι δίπλα στις οικογένειες αλλά συμβάλλοντας επίσης στην οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ των συγγενών από τις δύο κοινότητες μέσω της οργάνωσης «Μαζί Μπορούμε!». Είναι αυτή η αφοσίωση που συνέτεινε στο να κερδίσει η κυρία Uludag το «Βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη» εδώ, πριν από δύο χρόνια. Είναι τιμή μας να σας έχουμε εδώ μαζί μας σήμερα.
Κυρίες και κύριοι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει εδώ και καιρό την επανένωση της Κύπρου και οι Κύπριοι πάντοτε μπορούσαν να βασίζονται στην υποστήριξη μας διότι πιστεύουμε ότι η επανένωση της Κύπρου φέρνει μαζί αυτά που ανήκουν μαζί και είμαστε έτοιμοι να καλωσορίζουμε μια ενωμένη Κυπριακή χώρα στην οικογένεια μας. Η Ευρώπη δεν είναι ολοκληρωμένη εφόσον η Κύπρος δεν είναι ενωμένη. Η προοπτική της Κύπρου μπορεί να είναι λαμπρότερη από ποτέ. Επιτρέψτε μου παρακαλώ να χαιρετήσω τις προσπάθειες των ηγετών των δύο κοινοτήτων της Κύπρου, του κυρίου Αναστασιάδη και του κυρίου Akinci, για το θάρρος και την αποφασιστικότητα τους για την επίτευξη μιας βιώσιμης, ομοσπονδιακής λύσης που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων των Κυπρίων. Είμαι σίγουρος ότι αν οι συνομιλίες αυτές είναι ισορροπημένες με ενσυναίσθηση και συμφιλίωση, που υπάρχει τόσο στο έργο της ΔΕΑ όσο και στα μάτια του ακροατηρίου εδώ, τότε, σύντομα μια ενωμένη Κύπρος που ευημερεί σε ειρηνική συνύπαρξη δεν θα είναι πλέον μια ευχή αλλά μια θαυμάσια πραγματικότητα.
Η Κύπρος σήμερα έχει την ευκαιρία να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας στον κόσμο, ελπίδα ότι οι μακροχρόνιες συγκρούσεις μπορούν μια μέρα να ξεπεραστούν, ελπίδα ότι η επιθυμία για ειρήνη είναι πιο δυνατή από τη δίψα για εκδίκηση. Και προσωπικά ελπίζω ότι η Κύπρος μπορεί επίσης να γίνει η βεβαιότητα ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι μια ήπειρος όπου τέτοια θαύματα είναι εφικτά…
Και ως Γερμανός Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θέλω να προσθέσω ότι γεννήθηκα το 1955 σε μια διαιρεμένη χώρα. Για μια πολύ μεγάλη περίοδο της ζωής μου, ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι σήμερα θα στεκόμουν εδώ ως εκπρόσωπος μιας επανενωμένης Γερμανίας. Τα σύνορα μεταξύ της Δυτικής και Ανατολική Γερμανίας ήταν πιο επικίνδυνα από αυτά που υπάρχουν σήμερα μεταξύ των δύο τμημάτων του νησιού. Αυτό που ήταν δυνατόν στη Γερμανία, πρέπει να είναι δυνατό επίσης και στην Κύπρο. Ως εκ τούτου, η ελπίδα μου είναι για συμφιλίωση και επανένωση και ευχαριστώ εκείνους που συμβάλλουν στο έργο της ΔΕΑ για να ανοίξει το δρόμο για εκείνη την συμφιλίωση που όλοι μας χρειαζόμαστε… Και ακόμα και στις αναταραχές που ζούμε σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η επανένωση της Κύπρου είναι δυνατή, και τότε θα είναι ένα ισχυρό μήνυμα ότι σε μια βαθιά κρίση πάντοτε είναι δυνατές οι λύσεις, αν υπάρχει βούληση για λύση.
Και η αίσθηση μου είναι ότι υπάρχει η βούληση…»
Μια ομάδα νεαρών βιολιστών – Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι – μαθητές του Καθηγητή Ματθαίου Καριόλου δίνουν συναυλία μετά την έκθεση, εντυπωσιάζοντας του πάντες…
Επιστρέφουμε με περισσότερες διασυνδέσεις, περισσότερες ιδέες, περισσότερη αποφασιστικότητα για να εργαστούμε εθελοντικά σε αυτό το ανθρωπιστικό θέμα, προσπαθώντας να επουλώσουμε τις πληγές της χώρας μας…

Photo: Η ομάδα μας "Μαζί Μπορούμε" στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλι…

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 30th of October 2016, Sunday.

No comments: