Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Ο Δημητράκης Δημήτριος Ξενοφών, του οποίου τα οστά βρέθηκαν σε ένα καμίνι στο Μπογάζι μαζί με τέσσερεις άλλους, τάφηκε στη Δρομολαξιά με τελετή το Σάββατο 28 Ιουλίου 2018… Το καμίνι αυτό βρέθηκε με τη βοήθεια μιας πολύ αγαπητής αναγνώστριας μας το 2014… Όμως ο πατέρας του Δημητράκη, Ξενοφών Δημητρίου, δεν κατάφερε να δει την ταφή του γιου του…
Ο Ξενοφών Δημητρίου μας είχε βοηθήσει να βρούμε τον τόπο ταφής δύο «αγνοούμενων» Τουρκοκυπρίων – οι Shefika Huseyin και Huseyin Ahmet Kamber ήταν «αγνοούμενοι» από τον Μάιο του 1964 από το Τρίκωμο και ο Ξενοφώντας από το Τρίκωμο μας είχε δείξει το πηγάδι στο Τρίκωμο όπου είχαν θαφτεί. Ήταν μάρτυρας στην ταφή όταν μια νύκτα είχε ακούσει κάποιο θόρυβο έξω και είχε πάει να δει τι συνέβαινε…. Το πηγάδι ήταν ορατό από το σπίτι του – το πηγάδι ήταν πίσω από τις αποθήκες κριθαριού στο Τρίκωμο. Όταν προσπάθησε να δει τι συνέβαινε, οι δολοφόνοι του φώναξαν να πάει πίσω μέσα στο σπίτι… Το επόμενο πρωί είδε αίμα έξω από το πηγάδι και ένα γυναικείο παπούτσι… Είχε υποψίες… Οι δολοφόνοι, για να καλύψουν το έγκλημα τους είχαν βάλει άμμο πάνω από τα σώματα που είχαν σκοτώσει και ρίξει στο πηγάδι…
Συνάντησα τον Ξενοφώντα με τη βοήθεια ενός Τουρκοκύπριου αναγνώστη και γιου ενός «αγνοούμενου» Τουρκοκυπρίου. Είχαμε δείξει το πηγάδι αυτό στην Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων αλλά δεν έγιναν εκσκαφές εκεί. Έτσι ο αναγνώστης μου βρήκε ένα Ελληνοκύπριο μάρτυρα και αυτός ήταν ο Ξενοφών Δημητρίου. Είχαμε πάει στη Δρομολαξιά για να τον επισκεφτούμε και να μας πει την ιστορία, έτσι ώστε να γράψω για αυτό… Υπήρχαν φήμες ότι τρεις «αγνοούμενοι» Τουρκοκύπριοι από τον Άγιο Ανδρονικούδη (Topchukeuy) είχαν θαφτεί στο πηγάδι αυτό… Μέχρι την εκσκαφή, δεν γνωρίζαμε ότι στην πραγματικότητα ήταν οι Shefika και Huseyin Ahmet Kamber που ήταν θαμμένοι εκεί και όχι οι «αγνοούμενοι» του Αγίου Ανδρονικούδη. Η Shefika και ο Huseyin Ahmet Kamber ήταν από τα Περβόλια Τρικώμου – ο Huseyin Ahmet Kamber ήταν γαλατάς, μάζευε το γάλα από τους παραγωγούς και το παρέδιδε… Ήταν παντρεμένος με τη Shefika και ζούσαν στα Περβόλια Τρικώμου και είχαν πέντε παιδιά: Το μεγαλύτερο, η Sevilay Berk, ήταν 17 χρονών – και το μικρότερο ήταν μόλις 2 χρονών…
Όταν έγιναν «αγνοούμενοι» το Μάιο του 1964 τα παιδιά είχαν καταστραφεί… Η Sevilay ως νεαρό κορίτσι 17 χρονών πήγε στον αστυνομικό σταθμό Τρικώμου για να δηλώσει τους «αγνοούμενους» γονείς της – σύμφωνα με τις πληροφορίες που συλλέξαμε, δεν είχαν ακόμα «σκοτωθεί» και τους κρατούσαν στον αστυνομικό σταθμό. Έτσι όταν η Sevilay είχε πάει εκεί, οι γονείς της ήταν στην πραγματικότητα ζωντανοί στον αστυνομικό σταθμό, αλλά φυσικά δεν την ενημέρωσαν οι Ελληνοκύπριοι αστυνομικοί που υπηρετούσαν στο σταθμό… Μετά από χρόνια μάθαμε τις τρομερές λεπτομέρειες για τη δολοφονία αυτού του ζευγαριού – τους είχαν απαγάγει και τους πήραν στον αστυνομικό σταθμό και τους κράτησαν εκεί και μετά τους σκότωσαν και τους έθαψαν σε ένα πηγάδι, το οποίο μας έδειξε ο Ξενοφών Δημητρίου και κάποιοι άλλοι αναγνώστες μετά από πολλά χρόνια…
Με τη βοήθεια του αναγνώστη μου, μετά την επίσκεψη μου στο σπίτι του Ξενοφώντα, συμφώνησε να έρθει και να μας δείξει το πηγάδι στο Τρίκωμο – συναντηθήκαμε και κάλεσα και μια αρχαιολόγο από την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων για να έρθει και να δει το πηγάδι… Συναντηθήκαμε όλοι, ο αναγνώστης μου, η αρχαιολόγος και ο Ξενοφών και έδειξε το πηγάδι στην αρχαιολόγο της ΔΕΑ και της είπε την ιστορία για αυτά που είχε δει εκείνη τη νύκτα και το επόμενο πρωί. Τελικά, η ΔΕΑ ξεκίνησε εκσκαφές και βρήκε στο πηγάδι τα οστά των δύο «αγνοούμενων» Τουρκοκυπρίων: της Shefika και του Huseyin Ahmet Kamber… Ενώ συνέχιζαν οι εκσκαφές, η αρχαιολόγος ζήτησε λεπτομέρειες και βρήκα τις λεπτομέρειες του μόνου ζευγαριού «αγνοουμένων» από την περιοχή, από την κόρη Sevilay. Επισκεφτήκαμε και το πηγάδι μαζί με την Sevilay και τον αγαπητό της σύζυγο Mustafa Berk... Οι γονείς της Sevilay ταυτοποιήθηκαν με εξετάσεις DNA και είχαμε την κηδεία στην Αμμόχωστο το 2010… Ο Ξενοφών Δημητρίου παρέστηκε στην κηδεία και απέδωσε το σεβασμό του και εξέφρασε τη λύπη του για το τι είχε συμβεί στο παρελθόν… Και αυτός είχε ένα «αγνοούμενο» γιο: το Δημητράκη Δημήτριο Ξενοφών έτσι μπορούσε να καταλάβει τον πόνο που είχαν περάσει η Sevilay και η οικογένεια της και ήταν χαρούμενος που είχε βοηθήσει να βρεθούν τα οστά τους…
Έγιναν καλοί φίλοι με την Sevilay και τον Mustafa και η Sevilay οργάνωσε ένα γεύμα όπου μας κάλεσε, όπως επίσης και τον Ξενοφώντα και ήρθε και τον ευχαρίστησε για την ανθρωπιστική του προσπάθεια στην ανεύρεση του τόπου ταφής των γονιών της…
Στο Πάρκο Ειρήνης στην Κοντέα διοργανώσαμε μια εκδήλωση με την πρωτοβουλία της Δικοινοτικής Οργάνωσης Συγγενών Αγνοουμένων και Θυμάτων Πολέμου «Μαζί Μπορούμε!» στις 22 Ιουλίου 2010 και τιμήσαμε εκείνους που μας βοήθησαν να βρούμε τους τόπους ταφής «αγνοούμενων» Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων. Σε αυτό το φεστιβάλ ειρήνης που διοργανώσαμε με τη βοήθεια διαφόρων ΜΚΟ, συντεχνιών και πολιτικών κομμάτων κάτω από την «Ειρηνική Πρωτοβουλία Ενωμένης Κύπρου» τιμήσαμε τον Ξενοφώντα Δημητρίου και πήρε την τιμητική πλακέτα του από τα χέρια της Sevilay Berk…Τιμήσαμε επίσης τον Hashmet Ozmusa, τον Τουρκοκύπριο αναγνώστη μου που μου τον είχε συστήσει για να διασφαλίσει ότι θα μας έδειχνε τον πηγάδι στο Τρίκωμο… Περισσότεροι από 300 Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι παρευρέθηκαν σε αυτή την αξέχαστη εκδήλωση στην Κοντέα που στηριζόταν από την Οργάνωση για την Προστασία της Κοινής Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κοντέας και τον Πολιτιστικό Σύνδεσμο Κοντέας… Τιμήσαμε γύρω στους 20 Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους που μας βοήθησαν να βρούμε τους τόπους ταφής και που δεν είχαν λόγο να παραμείνουν ανώνυμοι, που στην πραγματικότητα αποδέχτηκαν να είναι ορατοί σε αυτό το ανθρωπιστικό έργο: Mustafa Gursel, Ali Esendaglı, Hashmet Ozmusa, Ertan Namıkkemaloglu, Huseyin Latif Amerikali, Savash Kayasal, Ali Bayraktar, Gunay Devecioglu, Δημήτρης Χατζηπέτρου, Κυριάκος Ανδρέου, Μαρία Γεωργιάδου, Ανδρέας Σύζινος, Αρτέμης Πούλλος, Χριστίνα Παύλου Σολωμή Πατσιά, Ξενοφών Δημητρίου, Ανδρέας Κωνσταντίνος, Τάκης Χατζηγεωργίου και δύο ανώνυμοι Τουρκοκύπριοι…
Όταν πέθανε ο Ξενοφών Δημητρίου, η Sevilay και ο Mustafa Berk παρέστηκαν στην κηδεία του στην Δρομολαξιά και έβαλαν λουλούδια στο φέρετρο του.
Δεν κατάφερε να δει τη μέρα που βρέθηκαν τα οστά του «αγνοούμενου» γιου του Δημητράκη…
Ο Δημητράκης γεννήθηκε το 1956 και ήταν ένας από τα έξι αδέλφια: Νίκη, Γεωργία, Κίκα, Στέλιος, Βασιλική και Δημητράκης… Ήταν τέσσερα κορίτσια και δύο αγόρια. Ο Δημητράκης υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στο Δίκωμο και ήταν μόλις 18 χρονών όταν ο πόλεμος τον κατάπιε όπως και πολλούς άλλους…
Πριν από περίπου δέκα χρόνια ξεκινήσαμε να δημοσιεύουμε πληροφορίες που μοιράστηκαν αναγνώστες μας για πιθανούς τόπους ταφής, ιδιαίτερα για καμίνια στην περιοχή Αγίου Ιλαρίωνα – Μπογαζιού Κερύνειας… Το 2010 είχαμε συστήσει ένα από τους αναγνώστες μας στους πρώην λειτουργούς της ΔΕΑ - Ughur Umar (που έχει πεθάνει), Ξενοφών Καλλής και Okan Oktay. Ο αναγνώστης αυτός τους είχε πει ότι υπήρχαν κάποιοι «αγνοούμενοι» θαμμένοι σε κάποια καμίνια στον Άγιο Ιλαρίωνα και ότι θα τους σχεδίαζε και θα τους έδινε ένα χάρτη… Έδειχνε το μέρος των καμινιών, όπως επίσης και τους μετατοπισμένους τόπους ταφής στην περιοχή Αγίου Ιλαρίωνα… Προηγουμένως είχε βοηθήσει τους λειτουργούς της ΔΕΑ για να βρουν δύο «αγνοούμενους» Ελληνοκύπριους στην περιοχή Αγίου Ιλαρίωνα…
Πέρασαν τρία χρόνια και ο αναγνώστης μου απογοητεύτηκε διότι τίποτε δεν έγινε στα μέρη για τα οποία είχε δώσει πληροφορίες. Μάθαμε ότι τα μέρη στα οποία αναφερόταν ο αναγνώστης μας δεν ήταν στον κατάλογο τοποθεσιών που θα σκάβονταν – παρακολουθούσε αφοσιωμένα την όλη διαδικασία και ερχόταν για να με επισκεφτεί συχνά, έγραφε ανοικτές επιστολές στη ΔΕΑ για δημοσιευτούν στις σελίδες μου στην εφημερίδα YENIDUZEN, λέγοντας ότι ήταν έτοιμος να δείξει τα μέρη αυτά αν του εξασφάλιζαν άδεια για να μπει στις στρατιωτικές περιοχές στον Άγιο Ιλαρίωνα…
Ζήτησα από τους λειτουργούς της ΔΕΑ να τον επισκεφτούν ξανά: το 2012 και το 2013 τον επισκεφτήκαμε ξανά μαζί με τους λειτουργούς της ΔΕΑ Ξενοφώντα Καλλή, Okan Oktay και Murat Soysal και σχεδίασε ξανά χάρτες και τους είπε την ιστορία για το πως κάποια οστά «αγνοουμένων» Ελληνοκυπρίων έγιναν ορατά όταν καθάριζε ένα καμίνι από σκουπίδια και για το πως και που είχαν μετακινηθεί… Επέμενε: Ήταν σίγουρος για αυτά που είδε διότι έκανε την στρατιωτική του θητεία εκεί γύρω στο 1985…
Ο χάρτης που σχεδίασε ο αναγνώστης μου δόθηκε σε κάποιους από τους Τουρκοκύπριους ερευνητές και ακολουθώντας εκείνο το χάρτη, ανακάλυψαν το καμίνι στο Μπογάζι… Στη διάρκεια των εκσκαφών του καμινιού τον Ιανουάριο του 2014 βρέθηκαν τα οστά πέντε «αγνοούμενων» Ελληνοκυπρίων… Ανάμεσα τους και ο Δημητράκης Δημήτριος Ξενοφών…
Όταν ο Mustafa Akinci ανέβηκε στην εξουσία το 2015, η είσοδος της ΔΕΑ για έρευνες και εκσκαφές σε στρατιωτικές περιοχές έγινε πιο εύκολη χάρη στις προσπάθειες του και ο αναγνώστης μου έκανε ανοικτή πρόσκληση γράφοντας ένα ανοικτό γράμμα στη ΔΕΑ ζητώντας να του εξασφαλίσει «άδεια» για να μπει στις στρατιωτικές περιοχές στον Άγιο Ιλαρίωνα έτσι ώστε να δείξει τους πιθανούς τόπους ταφής κάποιων «αγνοουμένων» Ελληνοκυπρίων. Τελικά η ΔΕΑ του εξασφάλισε «άδεια» και πήγε και έδειξε στους λειτουργούς της ΔΕΑ δύο πιθανούς τόπους ταφής στις στρατιωτικές περιοχές στον Άγιο Ιλαρίωνα… Η ΔΕΑ διεξήγαγε εκσκαφές στα δύο σημεία που είχε υποδείξει ο αναγνώστης μου και βρήκαν τα οστά τεσσάρων και δύο – σύνολο έξι «αγνοουμένων» ατόμων στα μέρη που είχε δείξει.
Αυτός ο αναγνώστης με την τεράστια ανθρώπινη καρδιά μέχρι τώρα έχει βοηθήσει να βρεθούν τα οστά συνολικά 13 «αγνοουμένων» Ελληνοκυπρίων στην περιοχή Μπογαζιού και Αγίου Ιλαρίωνα… Ενώ διεξάγονταν οι εκταφές στον Άγιο Ιλαρίωνα, μου έδωσε τις συντεταγμένες δύο ακόμα πιθανών τόπων ταφής και έστειλα τις συντεταγμένες αυτές στους λειτουργούς της ΔΕΑ. Όμως μέχρι τώρα δεν έγιναν εκσκαφές σε αυτούς τους δύο πιθανούς και ύποπτους τόπους ταφής στον Άγιο Ιλαρίωνα… Συνεχίζουμε, μαζί του, να πιέζουμε για την έρευνα αυτών των δύο τοποθεσιών όπου ο αναγνώστης μου πιστεύει ότι μπορεί να έχουν θαφτεί κάποιοι άνθρωποι.
Θέλω να ευχαριστήσω από την καρδιά μου τον αναγνώστη αυτό για την ανθρωπιά του… Και θέλω να ευχαριστήσω τους λειτουργούς της ΔΕΑ που έκαναν τις εκταφές στις τοποθεσίες που τους είχε δείξει ο αναγνώστης αυτός… Τους ευχαριστώ που διασφάλισαν την ανεύρεση των οστών 13 «αγνοουμένων» Ελληνοκυπρίων για τους τόπους ταφής των οποίων ο αναγνώστης μας είχε δώσει πληροφορίες…
Δυστυχώς, μέχρι πολύ πρόσφατα δεν είχαμε ενημερωθεί για την ταυτότητα των ατόμων στους οποίους ανήκαν τα οστά που βρέθηκαν στο καμίνι στο Μπογάζι παρόλο το γεγονός ότι σε όλη τη διάρκεια του περσινού έτους, ρωτούσαμε κάθε βδομάδα… Έμαθα εντελώς τυχαία ότι τέσσερεις «αγνοούμενοι» Ελληνοκύπριοι είχαν θαφτεί πέρσι, τα οστά των οποίων είχαν βρεθεί στο καμίνι στο Μπογάζι και ο πέμπτος – ο Δημητράκης Ξενοφών – θάφτηκε τον Ιούλιο του 2018… Η Sevilay Berk μαζί με το σύζυγο της Mustafa Berk πήγαν στην κηδεία του και έβαλαν λουλούδια στο μικρό του φέρετρο… Τηλεφώνησα αμέσως στον αναγνώστη μου και του το είπα και έγραψα για αυτό και προσπάθησαν να βρω τις φωτογραφίες τους για να δω ποιοι ήταν… Ήταν οι: Δημήτριος Γεώργιος Ανάμιση από το Τρίκωμο, γεννημένος το 1944 και έγινε «αγνοούμενος» το 1974 από το Δίκωμο. Θάφτηκε τον Μάιο του 2017.
Νεόφυτος Χάμπος Νεοφύτου που γεννήθηκε στη Γύψου το 1941, έγινε «αγνοούμενος το 1974 και θάφτηκε στη Λεμεσό τον Μάιο του 2017.
Αντώνης Χριστοφής Αποστόλου, γεννημένος το 1956 στα Λειβάδια, έγινε «αγνοούμενος» τον Ιούλιο του 1974 και θάφτηκε μετά από ταυτοποίηση με τη μέθοδο DNA τον Νοέμβριο του 2017.
Συμεών Μιχαήλ Συμεού, γεννημένος στη Λάπαθο το 1948 και έγινε «αγνοούμενος» ενώ υπηρετούσε στην Άσπρη Μούττη το 1974 ως έφεδρος. Θάφτηκε μετά από ταυτοποίηση με τη μέθοδο DNA στη Λάρνακα τον Ιούνιο του 2017.
Και ο Δημητράκης Δημήτριος Ξενοφών από το Τρίκωμο – γεννημένος το 1956, υπηρετούσε ως νεαρός 18χρονος και έγινε «αγνοούμενος» στις 22 Ιουλίου 1974…
Ας αναπαυθούν όλοι εν ειρήνη… Χαίρομαι που τουλάχιστον βοηθήσαμε να βρεθούν τα οστά τους και οι οικογένειες τους να έχουν ένα κλείσιμο… Λυπούμαι πολύ που αγαπητός μας φίλος Ξενοφών Δημητρίου δεν κατάφερε να ζήσει για να δει την κηδεία του γιου του… Ας αναπαυθεί και αυτός εν ειρήνη – του είμαστε πολύ ευγνώμονες που μας βοήθησε να φέρουμε κλείσιμο στην οικογένεια της Sevilay Berk…
Photo: Η Sevilay στην κηδεία του Δημητράκη…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 2nd of September 2018, Sunday...
Similar article in Turkish was published on my pages called "Cyprus: The Untold Stories" in the YENİDÜZEN newspaper on the 1st of August 2018 and here is the link:
http://www.yeniduzen.com/bir-kayip-yakinindan-cicekler-12748yy.htm
No comments:
Post a Comment