Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
12 μικρά φέρετρα παρατάσσονται στη σειρά, δίπλα δίπλα το ένα στο άλλο στην αυλή του τζαμιού στη Μαράθα… Τα μικρά φέρετρα τοποθετήθηκαν σε τραπέζια το ένα δίπλα στο άλλο, σχεδόν αγγίζοντας το ένα το άλλο…
Οι νέοι και οι ηλικιωμένοι, οι άντρες και οι γυναίκες έχουν σκοτωθεί και ριχτεί σε ένα μαζικό τάφο…
Μετά από χρόνια έχουν εκσκαφτεί και αφαιρεθεί από το μαζικό τάφο, μεταφέρθηκαν στο εργαστήρι στη νεκρή ζώνη από την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων και τα οστά τους αναλύθηκαν, διεκπεραιώθηκαν εξετάσεις DNA και έχουν ταυτοποιηθεί. Δέκα γυναίκες και δύο άντρες έχουν τοποθετηθεί σε αυτά τα 12 μικρά φέρετρα και τους έφεραν πίσω εδώ, κοντά στο μέρος όπου έχουν σφαγιασθεί… Και τα 12 μικρά φέρετρα έχουν παραταχθεί το ένα δίπλα στο άλλο στην αυλή του τζαμιού στη Μαράθα… Θα θαφτούν ξανά για τρίτη φορά…
Η πρώτη φορά ήταν όταν είχαν σκοτωθεί στις 14 Αυγούστου 1974 και ρίχθηκαν σε ένα μαζικό τάφο και όταν το παιδί που είχε επιβιώσει την σφαγή διότι κατάφερε να κρυφτεί – ο Shafak Nihat, του οποίου την ιστορία είχα γράψει εδώ στο παρελθόν – ανακάλυψε το μαζικό τάφο στην χωματερή της Μαράθας, είχαν εκταφεί… Και μετά είχαν ξαναθαφτεί…
Πέρασαν χρόνια και χρόνια και τότε οι αρχαιολόγοι της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων τους ξέθαψαν ξανά και τους πήραν από τον τόπο ταφής και πήραν τα οστά στο εργαστήρι της ΔΕΑ για αναλύσεις DNA και τώρα που έχουν ταυτοποιηθεί, έχουν επιστραφεί σε αυτά τα 12 μικρά φέρετρα στο χωριό τους τη Μαράθα για να θαφτούν για τρίτη φορά… Έχουν επιστρέψει στο χωριό τους Μαράθα σε αυτά τα μικρά φέρετρα για να αποχαιρετήσουν τους αγαπημένους τους για μια τελευταία φορά και μετά να τοποθετηθούν στους τάφους με τα ονόματα τους χαραγμένα επάνω…
Μόλις τοποθετούνται οι φωτογραφίες μπροστά από τα φέρετρα στην αυλή του τζαμιού, οι κραυγές και τα κλάματα ξεκινούν και οι γυναίκες τρέχουν να αγκαλιάσουν τα φέρετρα όπου βρίσκονται τα οστά των μητέρων ή των αδελφών ή των γιαγιάδων ή των παππούδων τους… Φωνάζουν, φωνάζουν δυνατά και αρχίζουν να μιλούν στους αγαπημένους τους που βρίσκονται μέσα στα φέρετρα…
«Μάμμα, ποτέ δεν χόρταινα την μυρωδιά σου!» φωνάζει ένας συγγενής…
Φωνάζουν και τα δάκρυα και οι κραυγές τους σηκώνονται πάνω από την Κύπρο σαν ένα ποτάμι από σύννεφα… Όλοι κλαίμε, όλοι έχουμε δάκρυα στα μάτια μας – αυτή είναι η χειρότερη θέα που μπορούμε να έχουμε για όσο είμαστε ζωντανοί, η τραγικότερη θέα, μια από τις πιο θλιβερές μέρες…
Μια κραυγή σηκώνεται από τα 12 μικρά φέρετρα και περιβάλλει το νησί μας την Κύπρο…
Οι Ελληνοκύπριοι εκείνοι που ανήκαν στην ΕΟΚΑ Β και που διέπραξαν τη σφαγή στα χωριά Μαράθα – Σανταλλάρη – Αλόα είναι καταραμένοι από όλους τους ανθρώπους γύρω…
Στην αυλή του τζαμιού υπάρχουν δάκρυα, οργή και θλίψη και όλα αναμειγνύονται εδώ, μπροστά από αυτά τα μικρά φέρετρα με τις φωτογραφίες μπροστά τους, που απεικονίζουν τις 10 γυναίκες και τους 2 άντρες…
Ο χότζας του τζαμιού στη Μαράθα εκφωνεί για αυτούς την τελευταία προσευχή και οι γυναίκες απομακρύνονται από τα φέρετρα, αλλά δεν σταματούν να κλαίνε…
Αυτή είναι μια από τις πιο θλιβερές μέρες του νησιού μας…
Στις 20 Ιουλίου 1974 κάποιοι Ελληνοκύπριοι που ανήκαν στην ομάδα της ΕΟΚΑ Β συνέλαβαν ολόκληρο τον πληθυσμό των τριών χωριών (Μαράθα – Σανταλλάρης – Αλόα) και τους πήραν στο διπλανό χωριό την Περιστερωνοπηγή (Πηγή Περιστερώνας)… Στην Περιστερωνοπηγή μάζεψαν όλους τους άντρες και τους πήραν στο στρατόπεδο Καράολος στην Αμμόχωστο και από εκεί στη Λεμεσό ως αιχμάλωτους πολέμου… Επιτράπηκε να επιστρέψουν στα χωριά τους μόνο στους ηλικιωμένους άντρες, τις γυναίκες και τα παιδιά.
Από τις 20 Ιουλίου μέχρι τις 14 Αυγούστου 1974 απομονωμένοι και απροστάτευτοι, οι ηλικιωμένοι, οι γυναίκες και τα παιδιά παρενοχλούνταν από τους Ελληνοκύπριους της ΕΟΚΑ Β της Περιστερωνοπηγής και κάποιων άλλων παρακείμενων χωριών…
Όταν η Τουρκία ξεκίνησε τη δεύτερη φάση της στρατιωτικής της επιχείρησης στην Κύπρο στις 14 Αυγούστου 1974, αυτοί οι Ελληνοκύπριοι μέλη της ΕΟΚΑ Β «πανικοβλήθηκαν» και σκότωσαν όλους εκείνους στα τρία χωριά: 126 Τουρκοκύπριους, νεαρούς και ηλικιωμένους, παιδιά και βρέφη, άντρες και γυναίκες – όλοι τους σφαγιάστηκαν και θάφτηκαν σε δύο μαζικούς τάφους στη Μαράθα και την Αλόα… Και μετά έφυγαν από αυτά τα τρία χωριά…
Διέφυγαν, αφήνοντας πίσω τους τη μεγαλύτερη σφαγή της πρόσφατης μας ιστορίας…
Μετά από μερικές μέρες, ο Shafak Nihat, το νεαρό αγόρι που επιβίωσε τη σφαγή τους ανακάλυψε το μαζικό τάφο στη Μαράθα: Πήγαινε στη χωματερή της Μαράθας και έπαιζε εκεί και όταν πήγε εκεί μετά τη σφαγή, πρόσεξε ότι το σχήμα της χωματερής είχε αλλάξει… Και είδε το χέρι ενός παιδιού που φορούσε πιτζάμες να εξέχει από τις «πυραμίδες» νεκρών σωμάτων που είχαν θαφτεί εκεί, που δημιουργήθηκαν από την ΕΟΚΑ Β… Έτρεξε και ειδοποίησε την οικογένεια του που επίσης επιβίωσε αφού είχαν καταφέρει να κρυφτούν και έτσι είναι που έγινε γνωστό το τι είχε συμβεί στη Μαράθα…
Και τότε ο μαζικός τάφος των σφαγιασμένων Τουρκοκυπρίων ανακαλύφτηκε επίσης στην Αλόα και τότε αυτό έδωσε έναυσμα σε ένα φρικτό, φαύλο κύκλο άλλων σκοτωμών: Σε πολλά μέρη, κάποιοι Τουρκοκύπριοι, χρησιμοποιώντας τη σφαγή των 126 γυναικών και παιδιών από την ΕΟΚΑ Β ως πρόφαση για «εκδίκηση», σκότωσαν πολλούς Ελληνοκύπριους αιχμάλωτους πολέμου και πολίτες και έγιναν «αγνοούμενοι» με αυτό τον τρόπο…
Μετά από 18 χρόνια ερευνών για τους «αγνοούμενους» Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους και μαζικούς τάφους και τόπους ταφής, μετά συνομιλίες με εκατοντάδες άτομα σε όλη την Κύπρο, μπορώ να πω με ευκολία ότι η σφαγή της ΕΟΚΑ Β στα χωριά Μαράθα – Σανταλλάρη – Αλόα είναι το χειρότερο πράγμα που έχουμε δει ποτέ στην πρόσφατη μας ιστορία και ότι είχε «προκαλέσει» μια σειρά άλλων σκοτωμών και σφαγών και έχει δημιουργήσει ποταμούς αίματος και ποταμούς εχθρότητας ανάμεσα στις δύο κύριες κοινότητες του νησιού μας… Ίσως αυτός να ήταν ο βασικός στόχος της ΕΟΚΑ Β διότι μέχρι την ανακάλυψη του συμβάντος στη Μαράθα – Σανταλλάρη – Αλόα, δεν είχαμε δει μαζικούς σκοτωμούς… Είναι ένα σημείο καμπής στον πόλεμο του 1974 – όποιος κι αν ήταν ο «εγκέφαλος» της ΕΟΚΑ Β σε αυτή την περιοχή, έχουν καταφέρει να τοποθετήσουν την Κύπρο στον κατάλογο ως μια χώρα όπου έχουν διαπραχθεί εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τόσο με σκοτωμούς, όσο και με πρόκληση μιας σειράς σκοτωμών που κανένας δεν μπορούσε να σταματήσει… Δεν μιλώ για στρατιώτες που πολεμούν ο ένας τον άλλο και σκοτώνουν ο ένας τον άλλο στη διάρκεια του πολέμου – μιλώ για τη δολοφονία πολιτών που ήταν είτε στα χωριά τους ή ήταν αιχμάλωτοι πολέμου… Αυτή είναι η πιο σκοτεινή σελίδα της ιστορίας μας, την οποία πρέπει να μάθουμε και να κατανοήσουμε και να δούμε πως οι συνέπειες των πράξεων μιας ομάδας φασιστών μπορούν να καταστρέψουν τη ζωή… Και αν δεν το κατανοήσουμε αυτό, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε προς το μέλλον: Διότι δεν θα υπάρχει «μέλλον» για τα παιδιά μας σε αυτή τη γη, εκτός αν κατανοήσουμε και αναγνωρίσουμε και αντιμετωπίσουμε το σκοτάδι που δημιουργήθηκε από τέτοιες ομάδες και τέτοια άτομα σε αυτό το νησί… Διότι θα συνεχίσουν να προσπαθούν να κάνουν τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά αφού κανένας δεν τους κατέστησε υπεύθυνους – αυτοί που διέπραξαν τέτοια σοβαρά εγκλήματα και από τις δύο κοινότητες – και Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι – πάντοτε έβρισκαν και βρίσκουν προστασία και έπαινο από τη δική τους «πλευρά»… Ποτέ δεν λογοδότησαν για τους φόνους και τις σφαγές που έχουν διαπράξει και συνέχισαν τη ζωή τους, κάποτε ακόμα επωφελούνται και αντιμετωπίζονται ως «ήρωες» (τόσο μετά τη σύγκρουση το 1963-64 όσο και μετά το 1974), παίρνοντας οφέλη και θέσεις και εξουσία…
Με τις σφαγές της ΕΟΚΑ Β στα χωριά Μαράθα – Σανταλλάρη – Αλόα και τις σφαγές «εκδίκησης» από κάποιους Τουρκοκύπριους μετά, και οι δύο κοινότητες έχασαν… Και οι δύο κοινότητες έχασαν τους αγαπημένους τους, και οι δύο κοινότητες έχουν πληρώσει ένα πολύ βαρύ ανθρώπινο τίμημα…
Μετά την τελευταία προσευχή του χότζα και τις ομιλίες, η κάθε οικογένεια πάει στον οικογενειακό τάφο που τους διατέθηκε και εκεί θάβουν τους αγαπημένους τους με τα ίδια τους τα χέρια…
Στα 12 μικρά φέρετρα βρίσκονται οι Raziye Hasan Rustem, Ayshe Mustafa Altemur, Olcay Mustafa Altemur, Rasime Osman, Sezay Osman, Mustafa Hasan Ergech, Cemaliye Hasan Ozkuyucu, Mehmet Osman Kaynak, Zuhre Mehmet Kaynak, Ulfet Mehmet Salih, Fatma Arif και Hatice Sadik Ozkuyucu…
Το νεαρότερο άτομο από τους 12 Τουρκοκύπριους που έχουμε θάψει την Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2018 ήταν η Olcay Mustafa… Είχε γεννηθεί το 1960 αλλά σύμφωνα με την αδελφή της Djemaliye, είχαν γράψει τη λάθος ημερομηνία στην ταφόπλακα της… Είχαν γράψει 1958 ως το έτος γέννησης της.
«Αυτό είναι λάθος» μου εξηγεί η κυρία Djemaliye… Έτσι η Olcay Mustafa ήταν μόλις 14 χρονών… Και σήμερα η κυρία Djemaliye έθαψε την αδελφή της Olcay και τη μητέρα της Ayshe Mustafa… Υπάρχει ένας τρίτος τάφος που είναι άδειος και ανήκει στον πατέρα της Mustafa Mehmet. Όπως ανακαλύψαμε, τον πήραν ξεχωριστά και πριν τους άλλους, στις 10 Αυγούστου 1974 και τον σκότωσαν στην Περιστερωνοπηγή… Αυτό το μάθαμε από τα άρθρα του φίλου δημοσιογράφου Μιχάλη Θεοδώρου που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στην εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ…
Φέτος τον Φεβρουάριο είχαμε οργανώσει μια εκδήλωση στη Λάρνακα μαζί με την ομάδα «Εργατική Δημοκρατία»… Σε αυτή την εκδήλωση στη Λάρνακα ήμουν ομιλήτρια μαζί με συγγενείς «αγνοουμένων» Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων… Μετά την εκδήλωση ένας Ελληνοκύπριος, τον οποίο δεν είχα δει ποτέ πριν, είχε έρθει και μου είπε ότι «Ένας Τουρκοκύπριος θα λείπει από το μαζικό τάφο στη Μαράθα διότι είχαν πάρει ένα Τουρκοκύπριο και τον σκότωσαν ξεχωριστά και τον έθαψαν αλλού» και μου είπε ότι το είχε ακούσει αυτό από ένα άλλο Ελληνοκύπριο. Τον παρακαλώ θερμά να επικοινωνήσει ξανά μαζί μου είτε επώνυμα είτε ανώνυμα για να μας βοηθήσει να βρούμε τον τόπο ταφής του «αγνοούμενου» Mustafa Mehmet… Το τηλέφωνο μου στη CYTA είναι 99 966518. Οποιοσδήποτε έχει πληροφορίες για τον Mustafa Mehmet που τον πήραν από τη Μαράθα στην Περιστερωνοπηγή, σας απευθύνω έκκληση να μας βοηθήσετε αν γνωρίζετε τον τόπο ταφής του…
Υπό το φως της πρόσφατης σειράς άρθρων του φίλου δημοσιογράφου Μιχάλη Θεοδώρου, ελπίζω ότι η Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων έχει ξεκινήσει έρευνες, ιδιαίτερα για τον «αγνοούμενο» Mustafa Mehmet από τη Μαράθα…
Μοιράζομαι τον πόνο όλων των συγγενών από τη Μαράθα και των θυμάτων όλων των άλλων σφαγών ασχέτως της εθνικότητας τους και υπόσχομαι να συνεχίσω να αγωνίζομαι για την ειρήνη με όλη μου τη δύναμη, έτσι ώστε να μην ξανασυμβούν ποτέ στην Κύπρο τέτοιες σφαγές…
Photo: Οι γυναίκες κλαίνε πάνω από τα φέρετρα των αγαπημένων τους στη Μαράθα…
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 16th of September 2018, Sunday. A similar article was published in Turkish in the YENİDÜZEN newspaper on my pages entitled "Cyprus: The Untold Stories" on the 7th of September 2018 and here is the link:
http://www.yeniduzen.com/12-kucuk-tabuttan-kibrisa-yayilan-ciglik-12892yy.htm
No comments:
Post a Comment