Monday, December 19, 2016

Περισσότερα καλά νέα: Ο αναγνώστης μας βοήθησε να βρεθούν οι 10 «αγνοούμενοι» από την Ελλάδα από την ΕΛΔΥΚ…

Περισσότερα καλά νέα: Ο αναγνώστης μας βοήθησε να βρεθούν οι 10 «αγνοούμενοι» από την Ελλάδα από την ΕΛΔΥΚ…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Χρειάστηκαν συνολικά εννέα χρόνια ερευνών και τελικά υπάρχουν νέα ότι ο μαζικός τάφος που είχε ανακαλύψει ένας από τους Τουρκοκύπριους αναγνώστες μας ως παιδί και μας τον είχε δείξει για πρώτη φορά το 2007, έφερε αποτελέσματα… Τα οστά 10 από τους 12 «αγνοούμενους» που είχαν βρεθεί εδώ έχουν ταυτοποιηθεί: Ήταν στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ – το Ελληνικό Σώμα στην Κύπρο και η επιστροφή των οστών τους στους συγγενείς τους έχει ξεκινήσει…
Ο αναγνώστης μας είχε βρει αυτό το μαζικό τόπο ταφής στην περιοχή Geunyeli-Kermia, μας είχε δείξει το μέρος αυτό στις 12 Αυγούστου 2007 και μας έδωσε κάποια οστά που είχε πάρει ως «ενθύμιο» από εκεί ως παιδί – ακριβώς πριν από εννέα χρόνια. Στις 13 Αυγούστου 2007 είχαμε δώσει αυτά τα ανθρώπινα οστά στους λειτουργούς του Γραφείου του Τουρκοκύπριου Μέλους της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων και οι λειτουργοί είχαν επιβεβαιώσει ότι αυτά ανήκαν σε τρείς διαφορετικούς ανθρώπους. Στις 13 και 14 Αυγούστου 2007, είχαμε δημοσιεύσει στην εφημερίδα YENIDUZEN τόσο τις φωτογραφίες των οστών αυτών, το γεγονός ότι τα παραδώσαμε στη ΔΕΑ και ένα χάρτη Google με την τοποθεσία του μαζικού τάφου.
Είχαμε δείξει αυτό το μαζικό τάφο στους λειτουργούς της ΔΕΑ το 2007. Πέρασαν τρία χρόνια και το 2010 δείξαμε δύο ή τρεις φορές ξανά τον τόπο ταφής. Στις 26 Μαΐου 2010 και τις επόμενες βδομάδες πήγαμε μαζί με τον αναγνώστη μου για να δείξουμε στους λειτουργούς της ΔΕΑ αυτό τον τόπο ταφής. Κάθε φορά που πηγαίναμε εκεί με τους λειτουργούς της ΔΕΑ, έβρισκαν καινούργια ανθρώπινα οστά… Ανάμεσα στα οστά αυτά ήταν κομμάτια από ανθρώπινο κρανίο…
Πέρασαν ακόμα δύο χρόνια και οι λειτουργοί της ΔΕΑ μας ζήτησαν να ξαναδείξουμε αυτό τον τόπο ταφής… Πήγαμε ξανά μαζί με τον αναγνώστη μου στις 28 Αυγούστου 2012 για να δείξουμε τον τόπο στους λειτουργούς της ΔΕΑ. Και αυτή τη φορά βρέθηκαν περισσότερα ανθρώπινα οστά.
Τελικά, μετά από πέντε ολόκληρα χρόνια από την πρώτη φορά που είχαμε δείξει αυτό το μέρος στους λειτουργούς της ΔΕΑ, ξεκίνησαν εντατικές εκσκαφές το Σεπτέμβριο του 2012. Οι εκσκαφές συνέχισαν μέχρι το 2013 και στην περιοχή που μας έδειξε πολλές φορές ο αναγνώστης μας βρέθηκαν τα οστά 12 «αγνοουμένων»…
Τώρα μαθαίνουμε από τα ελληνοκυπριακά ΜΜΕ ότι τα οστά 10 από εκείνους τους «αγνοούμενους» ταυτοποιήθηκαν και ότι έχει ξεκινήσει το ταξίδι τους πίσω στις οικογένειες τους… Μαθαίνουμε ότι τα οστά ανήκουν σε 10 αγνοούμενους από την ΕΛΔΥΚ…
Ο Τουρκοκύπριος αναγνώστης μας διασφάλισε ότι τα οστά των «αγνοουμένων» από την Ελλάδα έχουν βρεθεί. Είμαι πολύ ευγνώμων για την ανθρωπιά του και για την επιμονή του… Αυτά που είδε ως παιδί δεν έμειναν εκεί – αυτά που πήρε ως ενθύμιο, τα επέστρεψε, μας έδειξε το μέρος και τώρα έχουν μετατραπεί σε ανθρώπους για να επιστραφούν στους αγαπημένους τους. Μαθαίνουμε ότι ο Νέστωρας Νέστωρος, το Ελληνοκύπριο Μέλος της ΔΕΑ έχει πάει στην Ελλάδα για να ενημερώσει τις οικογένειες των έξι και θα ξαναπάει τον Ιανουάριο για να ενημερώσει τις άλλες τέσσερεις οικογένειες…
Δεν υπάρχουν κατάλληλες λέξεις για να ευχαριστήσουμε αυτόν τον αναγνώστη μου… Τον ευχαριστώ με όλη μου την καρδιά για την επιμονή του και τη βοήθεια του που είχε ως αποτέλεσμα την ανεύρεση 12 «αγνοουμένων» - ανάμεσα τους 10 από την ΕΛΔΥΚ.
Ευχαριστώ τη ΔΕΑ για τις εκταφές στην περιοχή που τους είχαμε δείξει το 2007, το 2010 και το 2012 πολλαπλές φορές και τη διενέργεια των εξετάσεων DNA για ταυτοποίηση…
Μοιράζομαι τον πόνο των συγγενών από την Ελλάδα – είθε οι αγαπημένοι τους να αναπαυθούν εν ειρήνη τώρα…
Τον Αύγουστο του 2007 είχα γράψει στον ΠΟΛΙΤΗ τα ακόλουθα:
«Ο μαζικός τάφος που ανακάλυψε ένα παιδί…»
Δεν ήταν παρά μόνο ένα παιδί όταν ανακάλυψε ένα μαζικό τάφο…
Ήταν 15-16 χρονών… Ο θείος του είχε κοπάδι και κάποτε πήγαινε μαζί του στα χωράφια. Ενόσω ο θείος του βοσκούσε τα πρόβατα του, περπατούσε τριγύρω και έψαχνε και έβρισκε πράγματα…
Ακριβώς πριν 17 χρόνια, είχε ανακαλύψει ένα μαζικό τάφο σε ένα μέρος που είχανε πάει μαζί με το θείο του…
Τα οστά ήταν σκορπισμένα… Ήταν στην όχθη του ποταμού μεταξύ του Geunyeli-Kermia (Άγιος Δομέτιος) και του Γερόλακκου. Λίγο πιο κάτω υπήρχαν οχυρωματικά έργα… Πριν καιρό, εδώ ήταν το στρατόπεδο του Ελληνικού στρατού, όπου παλιά έγιναν σοβαρές μάχες. Είχε πάρει δύο μεγάλα μηριαία οστά σαν ανάμνηση από τον τόπο και τα φύλαξε για 17 χρόνια…
Όταν χρόνια μετά διάβασε την σειρά άρθρων μου «Κύπρος: Οι ανείπωτες ιστορίες», το παιδί της τότε εποχής, ο νεαρός άντρας σήμερα, με σταμάτησε στο δρόμο και μου μίλησε για τα οστά που είχε πάρει…
«Τα είχα πάρει σαν ενθύμιο» μου είπε… «Αλλά εφόσον τώρα γίνονται εκσκαφές και ταυτοποιήσεις οστών μέσω του DNA, θέλω να επιστρέψω αυτά τα οστά...»
«Αυτό θα ήταν πολύ καλό» του είχα πει…
«Αυτά τα οστά ήταν κάποτε άνθρωποι… Πρέπει να είχαν οικογένειες… Ίσως μια μάνα ή μια σύζυγος και τα αγαπημένα τους άτομα τους γυρεύουν, περιμένοντας τους ακόμα… Τουλάχιστον, με αυτό τον τρόπο θα μάθουν τι τους απέγινε…»
Συναντηθήκαμε το περασμένο Σαββατοκύριακο. Πήγαμε μαζί στον τόπο του μαζικού τάφου που είχε βρει.
«Υπήρχαν πολλά οστά εδώ, ήταν στην επιφάνεια…» μου λέει…
Πιθανότατα, λόγω των βροχών, η όχθη του ποταμού διαβρώθηκε και τα οστά ξεσκεπάστηκαν… Ίσως αν αρχίσουν να σκάβουν την όχθη, θα βρεθούν περισσότερα οστά.
Είναι ένα άδειο χωράφι μεταξύ του Geunyeli (Κιόνελι) και του Kermia (οδόφραγμα Αγίου Δομετίου). Βγάζω φωτογραφίες της ξερής όχθης του ποταμού όπου είχε βρει τα οστά. Λίγο πιο κάτω ένας βοσκός βόσκει το κοπάδι του…
Καθώς ανεβαίνεις από την όχθη προς τα βόρεια, μπορείς να δεις τα ερείπια των οχυρωματικών έργων. Εδώ υπήρχαν οχυρώματα μέχρι πριν 17 χρόνια… Αυτά τα οχυρώματα πρέπει να ήταν των Ελληνοκύπριων στρατιωτών – ήταν στραμμένα προς το Κιόνελι προς τα βόρεια. Τότε δεν υπήρχε η «καινούρια πόλη Κιόνελι», δεν υπήρχαν τα σπίτια και οι βίλες τριγύρω…
Προς τα νότια, βλέπω μερικά δέντρα και το οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου… Προς τα δυτικά του Κέρμια, υπήρχε το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας. Μέσα σε αυτά τα δέντρα - ένα μικρό δάσος – ήταν οι οχυρώσεις πυροβολικού του Ελληνοκυπριακού στρατού.
Πριν μήνες, ένας άλλος αναγνώστης μου είχε πει ότι εδώ υπήρχε ένας μεγάλος μαζικός τάφος και είχα δημοσιεύσει τι μου είχε πει τον Απρίλη του 2007 στην εφημερίδα Yeniduzen. Είχε πει:
«Υπάρχει ένας μεγάλος μαζικός τάφος μεταξύ του Γερόλακκου και του Διεθνούς Αεροδρομίου Λευκωσίας. Εδώ ήταν και ο Ελληνικός στρατός, και ο Ελληνοκυπριακός στρατός και το στρατόπεδο καταδρομέων Κόμπρα των Ελληνοκυπρίων. Είχαμε ακούσει για τις μάχες στο σημείο αυτό και από το ραδιόφωνο. Οι Ελληνοκύπριοι είχαν οχυρωματικά έργα με υδραυλικά συστήματα. Οι μάχες ήταν τόσο βαριές που οι Τούρκοι στρατιώτες έκαναν επίθεση με τις ξιφολόγχες τους στο σημείο εκείνο και είχαν καταλάβει ολόκληρη την περιοχή…» Τον Απρίλιο διερεύνησα το θέμα και βρήκα ότι ο διοικητής του Ελληνικού σώματος είχε φύγει, αφήνοντας ακόμα και τις επίσημες στολές του που φορούσε σε τελετές, και τα σπαθιά του, και ότι και οι δύο πλευρές είχαν μεγάλες απώλειες. Τα σώματα περίπου 80 Ελλήνων αξιωματικών είχαν επιστραφεί στην Ελλάδα αλλά δεν ήταν γνωστό που είχαν θαφτεί οι Ελληνοκύπριοι στρατιώτες…
Όσοι πέθαναν κατά τη διάρκεια των μαχών θάφτηκαν πέντε μέρες μετά το πέρας των μαχών. Το πιο πιθανό είναι ότι έγιναν μάχες γύρω από τα οχυρωματικά έργα όπου στεκόμαστε τώρα, και είχαν θαφτεί εδώ.
Το παιδί που ανακάλυψε αυτό το μαζικό τάφο, αργότερα μου δείχνει φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στην όχθη του ποταμού και στα οχυρωματικά έργα… Και μου δίνει πίσω τα οστά για να τα πάρω στη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων… Δύο μεγάλα μηριαία οστά και μερικά άλλα πιο μικρά οστά… Αυτά τα οστά μπορεί να ανήκουν σε δύο διαφορετικά άτομα. Ένα από τα οστά είχε μέσα του μια σφαίρα…
Οστά από ένα μαζικό τάφο που ανακάλυψε ένα παιδί… Οστά που τυλίγουμε σε εφημερίδες και τα βάζουμε σε σακούλες νάιλον… Οστά που θα δώσω στην Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων για αναλύσεις DNA για να αρχίσει η διαδικασία επιστροφής στις οικογένειες τους…
Ο πόλεμος τους πήρε μακριά, όπως πήρε και εκατοντάδες άλλους… Το τι απομένει είναι το σημείο του μαζικού τάφου, μερικές φωτογραφίες και ο πόνος που περνούν ακόμα οι οικογένειες…
Το παιδί που ανακάλυψε τον μαζικό τάφο έκανε μιαν απίστευτη πράξη – προσπαθεί να βοηθήσει δύο ανθρώπους που είχαν σκοτωθεί στο σημείο αυτό, να πάνε πίσω στις οικογένειες τους ακόμα και σε αυτή την κατάσταση, για να απαλύνουν τον πόνο τους…
Το παιδί της τότε εποχής που ανακάλυψε τον μαζικό τάφο, ο νεαρός άντρας του σήμερα, διαχέει το «μυστικό» και το μοιράζεται με όλους μας…
(Αύγουστος 2007)

Photo: Ο αναγνώστης μας είχε βρει το μαζικό τάφο όταν ήταν παιδί…

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 18th of December 2016, Sunday.

No comments: