Sevgul Uludag
caramel_cy@yahoo.com
Τηλ: 99 966518
Πόσες φορές ανεβήκαμε αυτή την πλαγιά, όλο και ψηλότερα για να φτάσουμε στον Άγιο Ιλαρίωνα;
Πόσες φορές ήρθαμε εδώ;
Ήμασταν εδώ τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού, ήμασταν εδώ τις κρύες μέρες του χειμώνα, ήμασταν εδώ την άνοιξη και το φθινόπωρο…
Ήμασταν εδώ, όχι για διασκέδαση αλλά για τους «αγνοούμενους» από την περιοχή αυτή…
Ήρθαμε τόσες φορές, με διαφορετικούς μάρτυρες, μαζεύοντας πληροφορίες, δείχνοντας πιθανούς τόπους ταφής…
Η περιοχή του Άγιου Ιλαρίωνα είναι στο σύνολο της μια δύσκολη περιοχή αφού ολόκληρη είναι στρατιωτική περιοχή και δεν μπορείς απλά να μπεις σε ένα στρατόπεδο και να δείξεις ένα πιθανό τόπο ταφής..
Τώρα με την εκλογή του κυρίου Mustafa Akinci στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων υπήρξε μια στροφή σχετικά με τους πιθανούς τόπους ταφής σε στρατιωτικές περιοχές και αυτή είναι μια θετική εξέλιξη, παρόλο που δεν είναι αρκετό, αφού έχει περάσει μισός αιώνας από τη μέρα που «εξαφανίστηκαν» οι άνθρωποι – αν κοιτάξουμε το 1963, έχουν περάσει 53 χρόνια, αν κοιτάξουμε το 1974, έχουν περάσει 42 χρόνια και πολλοί γονείς έχουν πεθάνει περιμένοντας νέα από τους αγαπημένους τους… Οι σύζυγοι πέθαναν, παιδιά πέθαναν περιμένοντας νέα από τον «αγνοούμενο» πατέρα τους… Ο Halil Ziya Desteban που είναι «αγνοούμενος» από το 1964 είχε επτά παιδιά τότε, τώρα έχει μόνο τρία ζωντανά, τέσσερα από τα παιδιά του έχουν πεθάνει, η γυναίκα του έχει πεθάνει και από τα τρία παιδιά που ζουν, το ένα αγωνίζεται να θεραπευθεί από τον καρκίνο… Τόσες πολλές τραγικές ιστορίες και αφήνοντας τόσο πολύ χρόνο να περάσει είναι ασυγχώρητο και απαράδεκτο… Γι αυτό επιμένουμε να έρθουμε εδώ ξανά και ξανά για να δείξουμε ξανά και ξανά, να προσπαθήσουμε να βρούμε πληροφορίες ξανά και ξανά…
Μια από τις φίλες μου είπε «Στην πραγματικότητα αυτό που κάνεις είναι αρκετά αντιφατικό, διότι αυτό που κάνεις χρειάζεται τόση υπομονή, αλλά ταυτόχρονα αυτό που κάνεις χρειάζεται τόση περιέργεια… Συνδυάζεις τα δύο και αυτό για μένα είναι καταπληκτικό…»
Φυσικά δεν είχε ιδέα πόσο πονάει η καρδιά μου και πώς νιώθω ότι κατά καιρούς πνίγομαι, αλλά πρέπει να μαζέψω τα κομμάτια μου και να συνεχίσω αν θέλω να έχω συγκεκριμένα αποτελέσματα…
Γι αυτό είμαστε εδώ ξανά για να μιλήσουμε στον ίδιο μάρτυρα με τον οποίο είχαμε μιλήσει πριν από έξι χρόνια…
Πέρσι σε αυτές τις σελίδες, είχα γράψει την ιστορία ενός πιθανού τόπου ταφής εφτά ή οκτώ «αγνοούμενων» Ελληνοκυπρίων στην περιοχή του Αγίου Ιλαρίωνα μέσα σε ένα στρατόπεδο… Είχα γράψει:
«Ένας από τους αναγνώστες μου έρχεται για να με επισκεφτεί στην εφημερίδα όπου εργάζομαι και καθόμαστε για να μιλήσουμε… Τον είχαμε επισκεφτεί πριν από χρόνια μαζί με τους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων (ΔΕΑ) και μας είχε σχεδιάσει ένα χάρτη των «καμινιών» και που είχαν θαφτεί τα οστά ορισμένων Ελληνοκυπρίων «αγνοουμένων» στον Άγιο Ιλαρίωνα. Τώρα έρχεται για να πει ότι αν η ΔΕΑ μπορεί να πάρει άδεια για να πάμε σε αυτή την περιοχή στον Άγιο Ιλαρίωνα, είναι έτοιμος να τους συνοδεύσει και να τους δείξει την ακριβή τοποθεσία των «καμινιών» και τον τόπο ταφής των οστών κάποιων «αγνοουμένων».
Υπηρετούσε στο στρατόπεδο στον Άγιο Ιλαρίωνα όταν είχε βρει τυχαία τα οστά κάποιων «αγνοούμενων» Ελληνοκυπρίων. Ήταν ένα «καμίνι» που χρησιμοποιούσαν οι στρατιώτες για να ρίχνουν σκουπίδια… Όταν διέταξε κάποιους στρατιώτες να καθαρίσουν τα σκουπίδια, εμφανίστηκαν τα οστά των «αγνοουμένων» Ελληνοκυπρίων που είχαν θαφτεί στο «καμίνι». Αυτή η τυχαία ανακάλυψη είχε ως αποτέλεσμα να διατάξει τους στρατιώτες να αφαιρέσουν τα οστά και να τα θάψουν πιο πάνω… Είχε δώσει λεπτομέρειες πληροφορίες για αυτό το συμβάν στους λειτουργούς της ΔΕΑ όταν τον επισκεφτήκαμε και μας είχε σχεδιάσει ένα λεπτομερή χάρτη…
«Ξέρεις» λέει, «χρησιμοποιώντας αυτό το χάρτη, τυχαία βρήκαν ένα άλλο «καμίνι» όπου είχαν θαφτεί τα οστά κάποιων άλλων Ελληνοκυπρίων «αγνοουμένων», αρκετά πιο κάτω… Κατ' ακρίβεια ο χάρτης ήταν πολύ χρήσιμος, αλλά με ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο! Εξαιτίας του χάρτη αυτού βρέθηκε ένα «καμίνι» στο Μπογάζι… Κάποιοι άνθρωποι βλέποντας εκείνο το χάρτη βρήκαν εκείνο το «καμίνι» και παρεμπίπτοντος κάποιοι άλλοι «αγνοούμενοι» ήταν θαμμένοι εκεί, αλλά το «καμίνι» στο χάρτη δεν είναι στην πραγματικότητα αυτό, αλλά αυτό μέσα στο στρατόπεδο… Αυτό είναι ένα ανθρωπιστικό έργο και είμαι έτοιμος να δείξω το μέρος αυτό για το οποίο είχα σχεδιάσει το χάρτη για τη ΔΕΑ… Το θεωρώ ανθρωπιστικό καθήκον… Εννοώ το να πάω και να τους δείξω… Διότι όπως οι Τουρκοκύπριοι θέλουν να βρεθούν τα οστά των «αγνοουμένων» τους, και οι Ελληνοκύπριοι συγγενείς έχουν το ίδιο δικαίωμα… Τώρα είναι ο καιρός για να μιλήσει η ανθρωπιά… Εκείνοι που γνωρίζουν οποιεσδήποτε πληροφορίες πρέπει επίσης να μιλήσουν…».»
Μάθαμε ότι το μέρος που είχε υποδείξει πριν από έξι χρόνια ως πιθανό τόπο ταφής δεν ήταν σημειωμένο στον κατάλογο στρατιωτικών περιοχών που πρόκειται να σκαφτούν… Έτσι είναι γι αυτό που ερχόμαστε ξανά για να του μιλήσουμε… Την Τετάρτη 11 Μαΐου 2016, πάμε μαζί με τον Ξενοφώντα Καλλή, τον Βοηθό του Ελληνοκύπριου Μέλους της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων και τον Okan Oktay, τον ανθρωπολόγο επικεφαλή των Εκταφών στη ΔΕΑ για να επισκεφτούμε αυτό τον αναγνώστη μου…
Μας χαιρετά και μας υπενθυμίζει ότι είχε σχεδίασε ένα χάρτη και μας είχε δώσει ονόματα που βρίσκονταν εκεί… Αυτό ήταν πριν από έξι χρόνια…
Ξανά σχεδιάζει ένα άλλο χάρτη και υπόσχεται να μας στείλει τις συντεταγμένες του καμινιού που είχε αδειάσει και το δεύτερο τόπο ταφής των οστών των «αγνοουμένων» που είχαν βρει στο στρατόπεδο ενώ έκανε την στρατιωτική του θητεία στον Άγιο Ιλαρίωνα…
«Ξέρεις, όλα εκείνα τα οστά, ήταν διασκορπισμένα… Υπήρχε ένας ολόκληρος σκελετός αλλά τα υπόλοιπα οστά φαίνονταν να είχαν μαζευτεί από εδώ και εκεί και μετά θάφτηκαν μέσα στο καμίνι» μας εξηγά… Αυτό ήταν το 1984-85… Έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε, αλλά θυμάται καθαρά τις λεπτομέρειες… Δεν είναι κάθε μέρα που βρίσκεις οστά και είμαι σίγουρη ότι άφησε σημάδι στην καρδιά του – γι αυτό δεν μπορεί να ξεχάσει και επιμένει ότι η Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων πρέπει να κάνει κάτι για το μέρος αυτό…
Κάποιος που ήταν τότε επικεφαλής είχε μαζέψει τα χρυσά δόντια από το καμίνι αυτό και αργότερα τα πούλησε στην Κερύνεια…
Μας λέει για ένα άλλο μέρος πάνω στο οποίο δουλεύω, όπου κάποιοι «αγνοούμενοι» είχαν θαφτεί κάτω από ένα δρόμο… Δεν υπήρχε άσφαλτος όταν είχαν θαφτεί εκεί αλλά όταν ξανακατασκεύασαν το δρόμο, ο τόπος ταφής παρέμεινε κάτω από το δρόμο… Αυτός ήταν ο δρόμος από την Τύμπου στην Αφάνεια…
Έχει βρει ένα μάρτυρα που του είπε ότι ο δρόμος είχε ρωγμές εκεί που ήταν ο πιθανός τόπος ταφής…
Είχα γράψει για το μέρος αυτό και η Κατερίνα Αντωνά που είχε αδελφό «αγνοούμενο» από την Αγία Κεπήρ (Aya) επίσης έμαθε αυτή την πληροφορία πριν από χρόνια…
Τώρα του ζητώ να βρει το άτομο για να του δείξει το ακριβές σημείο στο δρόμο όπου υπάρχουν οι ρωγμές και αργότερα αν μπορεί να μας δείξει…
Πριν από χρόνια έγιναν εκσκαφές από την Κυπριακή Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων στα αριστερά και τα δεξιά του δρόμου αλλά όχι πάνω στο δρόμο…
Ο αναγνώστης μου υπόσχεται ότι θα προσπαθήσει…
Και είμαι σίγουρη ότι θα το κάνει…
Το βράδυ μου στέλνει τις συντεταγμένες του καμινιού – του πρώτου τόπου ταφής – και του δεύτερου όπου είχαν ξαναθαφτεί τα οστά στην περιοχή του Αγίου Ιλαρίωνα…
Προωθώ τις συντεταγμένες στον Ξενοφώντα Καλλή και τον Okan Oktay έτσι ώστε να εργαστούν πάνω σε αυτές…
Ο αναγνώστης μου μας είχε πει πριν από έξι χρόνια ότι αν η ΔΕΑ του εξασφαλίσει «άδεια» για να πάει μαζί τους μέσα στο στρατόπεδο στον Άγιο Ιλαρίωνα, είναι έτοιμος να το πράξει και να τους δείξει τον πιθανό τόπο ταφής…
Τώρα επαναλαμβάνει και πάλι την προσφορά του – για τον ίδιο, αυτό είναι ένα ανθρωπιστικό έργο και λέει ανοικτά και ξεκάθαρα στον Καλλή και τον Okan ότι μπορεί να πάει μαζί τους αν θέλουν και αν εξασφαλίσουν «άδεια», για να τους δείξει την τοποθεσία του πιθανού τόπου ταφής…
Ευχαριστώ τον αναγνώστη μου για την ανθρωπιστική του χειρονομία και ελπίζω ότι με τη βοήθεια του θα βρεθούν περισσότεροι «αγνοούμενοι»…
Με τέτοιους καλούς και επίμονους αναγνώστες, μπορώ να θάψω τον πόνο στην καρδιά μου και να συνεχίσω…
Photo: Θέα από τον Άγιο Ιλαρίωνα
(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 12th of June 2016, Sunday.
No comments:
Post a Comment