Monday, May 30, 2016

Αναζητώντας τον «αγνοούμενο» Halil Ziya Desteban…

Αναζητώντας τον «αγνοούμενο» Halil Ziya Desteban…

Sevgul Uludag

caramel_cy@yahoo.com

Τηλ: 99 966518

Έχουμε έρθει στα Περβόλια στη Λάρνακα για να συναντήσουμε ένα μάρτυρα – μου είχε τηλεφωνήσει πριν από περίπου δέκα χρόνια και μου είχε πει την ιστορία του…
Τον είχα συναντήσει κατά καιρούς…
Αυτή τη φορά πάω μαζί με τον Ξενοφώντα Καλλή, το βοηθό του Ελληνοκύπριου Μέλους της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων για να του μιλήσουμε ακόμα μια φορά και να δούμε αν μπορούμε να μάθουμε κάτι καινούργιο… Για να ερευνήσουμε περαιτέρω αυτή την «κρύα υπόθεση», την «υπόθεση της δολοφονίας», την «υπόθεση του αγνοουμένου» από μισό αιώνα πριν…
Αυτός ο μάρτυρας ήταν νεαρός τότε, ενώ τώρα είναι ηλικιωμένος και ευάλωτος. Σχεδόν δεν τον αναγνωρίζω τώρα και πάω στο καφενείο για να ρωτήσω για αυτόν και μου λένε «Είναι αυτός, κάθεται εκεί…»
Πάω για να τον χαιρετήσω και καλώ τον Καλλή να έρθει…
«Δεν σε αναγνώρισα….» του λέω…
«Και εγώ είχα τις αμφιβολίες μου αν ήσουν εσύ ή όχι…»
Καθόμαστε – είναι μια ψυχρή συννεφιασμένη μέρα και φυσάει…
Καθόμαστε έξω στο καφενείο και του συστήνω τον Καλλή, ελπίζοντας ότι δεν θα αποτραβηχτεί στον εαυτό του… Ελπίζω ότι θα του μιλήσει, ακριβώς όπως μου είχε μιλήσει και μένα πριν από δέκα χρόνια…
Μου είχε πει για τον «αγνοούμενο» Halil Ziya Desteban… Τον Desteban με τα επτά παιδιά… Τον καλόκαρδο άντρα που ασχολείτο με τα λαχανικά… Αθώος, δεν ήταν μπλεγμένος σε τίποτα… Τον άντρα για τον οποίο έγραψα, που ήταν από τους Σοφτάδες και είχε μετακομίσει στο Μενεού… Τον άντρα που του είχαν στήσει ενέδρα και τον έσπρωξαν στην άκρη του δρόμου, στους κήπους του Muhammed ακριβώς έξω από τα Περβόλια…
Τον σκότωσαν εκεί και έγινε «αγνοούμενος» και μέχρι την νύκτα ο γιος του Djemal άρχισε να ανησυχεί και έστειλε ένα φίλο του για να ελέγξει και είχαν δει το πράσινο του αυτοκίνητο όπου τον είχαν αναγκάσει να μετακινηθεί και που είχε βγει έξω από το αυτοκίνητο… Είχε σκοτεινιάσει μέχρι εκείνη την ώρα και τίποτε δεν μπορούσε να γίνει έτσι ο Djemal περίμενε μέχρι το πρωί για να επικοινωνήσει με το στρατόπεδο των ΗΕ στο δρόμο της Λάρνακας και πήγαν και είδαν τις κηλίδες αίματος πίσω από το αυτοκίνητο, τις κηλίδες αίματος που οδηγούσαν σε μια μικρή δασώδη περιοχή απέναντι από το χωματόδρομο… Αλλά κανένα ίχνος του Halil Ziya Desteban… Κανένα ίχνος του για τα τελευταία 52 χρόνια….
Αργότερα βρήκαν το καπέλο του και όταν η γυναίκα του είδε το καπέλο λιποθύμησε…
Η οικογένεια μετακόμισε από το Μενεού φοβούμενη για τη δική τους ζωή και πήγαν για να ζήσει στη Δρομολαξιά…
Ποτέ δεν επέστρεψαν στο Μενεού…
Η γυναίκα του δεν ζει πια, ούτε και τέσσερα από τα παιδιά του… Έχουν πεθάνει όλοι, ένας από αυτούς το 1974 στο νοσοκομείο της Λάρνακας μετά τη σύλληψη του από κάποιους Ελληνοκύπριους.
Μόνο τρία από τα παιδιά του ζουν τώρα, η κόρη του Nurten πολεμά τον καρκίνο…
Όλοι τους περιμένουν νέα, οτιδήποτε νέα…
Γι αυτό και είμαστε εδώ με τον Καλλή, για να δούμε το μάρτυρα που με είχε βρει πριν από δέκα χρόνια – να δούμε αν μπορεί να μας πει κάτι περισσότερο… Αν είχε ξεχάσει να μας πει κάτι… Αν είχα ξεχάσει να τον ρωτήσω κάτι… Κάτι που μπορεί να είναι σημαντικό…
Αυτή η νέα έρευνα γίνεται λόγω ενός Σουηδού αναγνώστη μου που μου είχε στείλει κάποιες φωτογραφίες και μια ταινία από τις 18 Μαΐου 1964 όταν η Πολιτική Αστυνομία της UNFICYP διερευνούσαν τη δολοφονία του Halil Ziya Desteban. Η Σουηδική Πολιτική Αστυνομία της UNFICYP είχε τραβήξει ταινία από τη σκηνή του εγκλήματος και την έρευνα. Αυτή η ταινία μας δίνει την ευκαιρία να ανανεώσουμε τις έρευνες μας… Έχω δώσει τις φωτογραφίες και την ταινία στους λειτουργούς της Κυπριακής Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων και τους ζήτησα να ξεκινήσουν ξανά τις δικές τους έρευνες…
Όμως και εγώ πρέπει να κάνω περισσότερα έτσι είμαστε εδώ μαζί με το μάρτυρα…
Πριν από δέκα χρόνια μου είχε πει ότι το βράδυ της 17ης Μαΐου 1964 βρισκόταν στο σινεμά… Τότε είχε έρθει ένας δάσκαλος και του ζήτησε το αυτοκίνητο του…
Ο δάσκαλος του είχε πει ότι κάποιοι Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτώσει τον Halil Ziya Desteban και χρειάζονταν το αυτοκίνητο του για να τον πάρουν και να τον θάψουν…
Ο μάρτυρας γνώριζε τον Halil Ziya Desteban αφού μια μέρα πριν να γίνει «αγνοούμενος» ο Desteban τον είχε βοηθήσει όταν είχε μείνει από βενζίνη και τον πήρε στη Λάρνακα με το δικό του αυτοκίνητο…
«Είχα πει στο δάσκαλο, όποιος και να τον σκότωσε πρέπει να φροντίσει το χάος που δημιούργησαν αλλά τότε σκέφτηκα, αν τον αφήσουν εκεί, ίσως οι σκύλοι κατασπαράξουν το σώμα του και έτσι έδωσα το αυτοκίνητο μου στον δάσκαλο για να μεταφέρουν το πτώμα…»
Πριν από δέκα χρόνια έτρεξα προσπαθώντας να εντοπίσω το δάσκαλο στον οποίο αναφερόταν… Έμαθα ότι ζούσε σε ένα οίκο ευγηρίας…
Είπα στον Καλλή για τον οίκο ευγηρίας και τον δάσκαλο που ήταν εκεί έτσι ώστε να το διερευνήσει…
Τώρα ο Καλλής ρωτά τον μάρτυρα περισσότερες ερωτήσεις – μιλούν μισά ελληνικά μισά αγγλικά έτσι ώστε να καταλαβαίνω και εγώ… Καταλαβαίνω κάποια ελληνικά αλλά σε πολύ γενικές γραμμές αφού ποτέ δεν έμαθα τη γλώσσα – καταλαβαίνω το θέμα αλλά όχι τις λεπτομέρειες… Έτσι κάθε τόσο ο Καλλής λέει στο μάρτυρα «Σε παρακαλώ μίλα στα αγγλικά έτσι ώστε να καταλαβαίνει και αυτή…» και ο μάρτυρας συνέχιζε στα αγγλικά…
Καθώς συνομιλούν, έρχεται στην επιφάνεια κάτι καινούργιο που δεν μου είχε πει πριν – ότι υπήρχε ένας μάρτυρας στη δολοφονία του Halil Ziya Desteban… Ο μάρτυρας αυτός εργαζόταν τότε στους κήπους του Muhammed και έμενε στο μικρό σπίτι στο αγρόκτημα εκεί… Έτσι είχε δει τα πάντα και μετά είχε κατηγορήσει τον άντρα αυτό ότι ήταν δολοφόνος…
«Δεν ήμουν δολοφόνος, είχα δώσει το αυτοκίνητο μου για να μεταφέρουν το πτώμα – το άτομο αυτό που εργαζόταν στους κήπους του Muhammed είχε δει το αυτοκίνητο μου, γι αυτό και με κατηγορούσε…» λέει…
Ίσως αυτός να ήταν ο λόγος που ήρθαμε εδώ – για να μάθουμε ότι υπήρχε μάρτυρας στη δολοφονία και την εξαφάνιση του Halil Ziya Desteban…
Ευχαριστούμε το μάρτυρα και φεύγουμε για να επιστρέψουμε…
Κάθομαι παγωμένη στο αυτοκίνητο, περνούμε από τους κήπους του Muhammed και είμαι παγωμένη… Αυτή ήταν η σκηνή του εγκλήματος ενός αθώου ανθρώπου… Δεν μπορώ να φανταστώ πως ένιωσε όταν ήρθε αντιμέτωπος με κάποιους κακοποιούς από τα Περβόλια…
Ο Καλλής, ο πάντοτε ικανός και έξυπνος ερευνητής, αμέσως ξεκινά για να ερευνήσει για το άτομο που εργαζόταν τότε στους κήπους του Muhammed…
Σταματούμε σε ένα περίπτερο στην άκρη του δρόμου και κάνει κάποια τηλεφωνήματα εδώ και εκεί… Βρίσκω ένα κάθισμα και κάθομαι παγωμένη…
Σχεδόν πριν φτάσουμε στη Λευκωσία μαθαίνει ότι ναι, το άτομο το οποίο ψάχνουμε ζει και επίσης μαθαίνει και το όνομα του… Είμαι σίγουρη ότι αν υπάρχουν κι άλλα πράγματα ο Καλλής είναι αυτός που θα τα βρει…
Θέλω να κάνω μια έκκληση στους αναγνώστες μου και να τους ζητήσω να μου τηλεφωνήσουν ανώνυμα ή επώνυμα… Αν γνωρίζετε κάτι για τον «αγνοούμενο» Halil Ziya Desteban σας παρακαλώ τηλεφωνήστε μου στο κινητό μου CYTA 99 966518… Μπορείτε να παραμείνετε ανώνυμοι αν αυτό θέλετε… Αυτό που είναι σημαντικό δεν είναι το όνομα σας αλλά να βρούμε το μέρος όπου είχε θαφτεί ο Desteban έτσι ώστε να επιστρέψουμε τα οστά του στην οικογένεια του…

Φωτό
Ο Halil Ziya Desteban με τη γυναίκα του Nazime…

(*) Article published in the POLITIS newspaper on the 29th of May 2016, Sunday.

No comments: